________________
સૂત્ર ૧૨૦૫
?.
सेतं पुव्वाणुपुवी ।
प. से किं तं पच्छाणुपुवी ?
૩. વાળુપુથ્વી સિપારા-ખાવ-સોહમે ખે
सेतं पच्छाणुपुब्बी ।
૧. સે જિં તું અળાળુપુથ્વી ?
उ. अणाणुपुबी एयाए चेव इगादियाए एगुत्तरियाए पण्णरसगच्छगयाए सेढीए अण्णमण्णब्भासो सेढीए अण्णमण्णब्भासो दुरूवूणो ।
तं णाणुपुब्बी ।
ઊર્ધ્વ લોક : વૈમાનિક દેવોના સ્થાન
-
वेमाणिय देव
मणिय देवाण ठाणाई-
૨૦. ૧. હિ નું મંતે ! વેમાળિયાં તેવળ पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ?
અનુ. સુ. ૭૨-૭૬
૫. હિ નં અંતે ? વેમાળિયા તેવા રિવસંતિ ? ૩. ગોયમા ! મીસે ચળવમાણ પુવી! વહુતમरमणिज्जाओ भूमिभागाओ उड्ढं चंदिमसूरिय-गह णक्खत्त-तारारूवाणं बहूई जोयणसयाई, बहूइं जोयणसहस्साई, बहूइं जोयण सयसहस्साइं बहूगीओ जोयणकोडीओ, बहुगीओ जोयणकोडाकोडीओ उड्ढं दूरं उप्पइत्ता । एत्थ णं सोहम्मीसाण - सणकुमार- माहिंदહંમછોય-જંતા-મહામુવ- સહસ્સાર-ગાય
સમ. સ. ૮૪, સુ. ૨૭
Jain Education International
પાળય-આરળ-અન્નુય-શેવેષ્ન-અનુત્તરમુાણ્ય णं वेमाणियाणं देवाणं चउरासीइ विमाणावाससयसहस्सा सत्ताणउइं च सहस्सा तेवीसं च विमाणा भवंतीतिमक्खायं । १
ते णं विमाणा सव्वरयणामया अच्छा-जाबपडिरुवा, २
ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૨૮૧
પ્ર.
આ (ક્રમથી ઊર્ધ્વલોકના ક્ષેત્રોનું કથન કરવાને ઊર્ધ્વલોક ક્ષેત્ર) પૂર્વાનુંપૂર્વી કહેવામાં આવે છે. ઊર્ધ્વલોક ક્ષેત્ર પશ્ચાનુપૂર્વીનું સ્વરૂપ કેવું છે ? ઉ. ઈષપ્રાગ્ભારાપૃથ્વીથી સૌધર્મ કલ્પ સુધીનાં ક્ષેત્રોને વ્યુત્ક્રમથી કથન ક૨વાને ઊર્ધ્વલોક ક્ષેત્ર પશ્ચાનુંપી કહેવાય છે.
૨. સમ. કુ. શ્′૦ (૧)
પ્ર.
ઉ.
વૈમાનિક દેવોના સ્થાન :
૧૨૦૫.પ્ર.
પ્ર.
ઉ.
ઊર્ધ્વલોક ક્ષેત્ર અનાનુપૂર્વીનું સ્વરૂપ કેવું છે ?
For Private Personal Use Only
આદિમાં અર્થાત્ આરંભમાં એક રાખીને એકોત્તરવૃદ્ધિ દ્વારા નિર્મિત પંદર પર્યન્તની શ્રેણીમાં પ૨સ્પ૨ ગુણીને પ્રાપ્ત રાશિમાં આદિ અને અંતના બે ભાગો ઓછા કર્યાપછી જે બાકી ભાગો રહે તેને ઊર્ધ્વલોક ક્ષેત્ર અનાનુપૂર્વી કહેવામાં આવે છે.
વૈમાનિક દેવ
ભગવન્ ! પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત વૈમાનિક દેવોના સ્થાન કયાં (આવેલા) કહેવામાં આવ્યા છે ?
ભગવન્ ! વૈમાનિક દેવ કયાં રહે છે ? ગૌતમ ! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના અત્યધિક રમણિય સમભૂમિ ભાગથી ઊપર ચંદ્ર-સૂર્ય-ગ્રહ- નક્ષત્ર અને તારાના વિમાનોથી અનેક સો યોજન, અનેક હજાર યોજન, અનેક લાખ યોજન, અનેક રોડ યોજન તથા અનેક કરોડા-કરોડ યોજનદૂર ઊપર સૌધર્મ-ઈશાન-સનત્કુમાર- માહેન્દ્રબ્રહ્મલોક-લાંતક- મહાશુક્ર- સહસ્ત્રાર-આનતપ્રાણત-આરણ-અચ્યુત-(કલ્પ) ત્રૈવેયક અને અનુત્તરો (કલ્પાતીતો)માં વૈમાનિક દેવોના ચોર્યાસી લાખ સત્તાણું હજા૨ તેવીસ વિમાન છેએમ કહેવામાં આવ્યું છે.
તે વિમાન સર્વરત્નમય છે, સ્વચ્છ છે યાવમનોહર છે.
www.jainelibrary.org