Page Text
________________
૧૬૮ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક પ્રત્યેક ચંદ્ર-સૂર્યના પરિવારનું પ્રરૂપણ
સૂત્ર ૧૧૧૦-૨૦ एगमेगस्स चंदिम-सूरियस्स परिवार परूवणं
પ્રત્યેક ચંદ્રસૂર્યના પરિવારનું પ્રરૂપણ १११९. प. एगमेगस्स णं भंते ! चदिम-सूरियस्स, १११८. प्र. मावन् ! प्रत्ये यंद्र-सूर्यना - केवइया महग्गहा परिवारो?२
મહાગ્રહોનો પરિવાર કેટલો છે? केवइया णक्खत्ता परिवारो?
નક્ષત્રોનો પરિવાર કેટલો છે? केवइया तारागण कोडाकोडी परिवारो?
કોટાકોટી તારાઓનો પરિવાર કેટલો છે ? उ. गोयमा ! अट्रासीइ महग्गहा परिवारो,
6. गौतम ! 8यासी महायडीनो परिवार छे. अट्ठावीसं णक्खत्ता परिवारो,
અઠ્ઠાવીસ નક્ષત્રોનો પરિવાર છે. छावट्ठिसहस्साई णवसया पण्णत्तरा तारागण
છાસઠ હજાર નવસો પંચોતેર કોટાકોટી कोडाकोडीओ पण्णत्ताओ।
તારાઓનો પરિવાર કહેવામાં આવ્યો છે. -जीवा. पडि. ३, उ. २, सु. १९४ चन्दस्स सूरस्स य परिसाओ
ચંદ્ર-સૂર્યની પરિષદાઓ : ११२०. चंदस्स णं जोइसिंदस्स जोयसरण्णो तओ परिसाओ ११२०. न्योतिन्द्र ज्योतिष२।४ यंदनी । परिषहामओ पण्णत्ताओ,
કહેવામાં આવી છે.
“एगमेगस्स णं चन्दिम-सूरियस्स" -जीवा. सूत्र १९४ मा माटो गधशापाने गाथामो मापीछे. गाहाए- अट्ठासीतिं च गहा, अट्ठावीसं च होइ णक्खत्ता ।
एगससी परिवारो, एत्तो ताराण वोच्छामि ॥ छावट्ठि सहस्साई, णव चेव सयाई पंचसयराई।
एगससी परिवारो, तारागण कोडि कोडीणं ॥ जीवा. सूत्र १७७भ ५९मान्ने थामो छ. २. एगमेगस्स णं चन्दिम-सूरियस्स अट्ठासीइ अट्टासीइ महग्गहा परिवारो पण्णत्तो।
- सम. ८८, सु. १ ३. (क) प. एगमेगस्स णं भंते ! चन्दस्स केवइआ महग्गहा परिवारो ? केवइआ णक्खत्ता परिवारो ? केवइआ
तारागण कोडा कोडीओ पण्णत्ताओ? गोयमा ! अट्टासीइ महग्गहा परिवारो, अट्ठावीसं णक्खत्ता परिवारो, छावठिसहस्साई णवसया पण्णत्तरा तारागण कोडाकोडीओ पण्णत्ताओ।
- जंबु. वक्ख. ७, सु. १६३ ता एगमेगस्स णं चन्दस्स देवस्स केवइया गहा परिवारो पण्णत्तो? केवइया णक्खत्ता परिवारो पण्णत्तो? केवइया तारा परिवारो पण्णत्तो? ता एगमेगस्स णं चंदस्स देवस्स अट्ठासीति गहा परिवारो पण्णत्तो, अट्ठावीसं णक्खत्ता परिवारो पण्णत्तो। गाहा-छावट्ठिसहस्साई णव चेव सयाई पंचसयराई। एगससि परिवारो, तारागण कोडाकोडी णं परिवारो पण्णत्तो॥
-सूरिय. पा. १८, सु. ९१ (ग) चन्द. पा. १८, सु. ९१
સૂર્ય પ્રજ્ઞપ્તિના સો (૧૦૦) માં સૂત્રમાં પણ એક ચંદ્રના પરિવારની સૂચક બે ગાથાઓ જીવાભિગમ જેવી જ છે. સૂત્ર-સંકલનની વિવિધ શૈલીઓ તુલનાત્મક અધ્યયનના યોગ્ય છે. ચંદ્ર-સૂર્યના ગ્રહ પરિવારનું સૂચન કરનાર સમવાયાંગનું સૂત્ર છે. આ સુત્રના એક અંશને જીવાભિગમના સંકલનકર્તાએ | ઉધૂત કરીને ચંદ્ર પરિવારની સૂચના કરનારી બે ગાથાઓ ઉદ્ધત કરી છે. જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ અને સૂર્ય પ્રજ્ઞપ્તિમાં ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા, ચંદ્રના પરિવારમાં (હોવાનું) માનવામાં આવ્યો છે. તે સર્વે પ્રકારે યોગ્ય છે. જીવાભિગમ અને સમવાયાંગમાં ગ્રહ, નક્ષત્ર અને તારાઓને ચંદ્ર-સૂર્યનો સંયુક્ત પરિવાર માનવામાં આવ્યો છે. પરંતુ ગ્રહ, નક્ષત્ર અને તારાઓના ઈન્દ્ર (સ્વામી) ચંદ્ર જ છે. સૂર્ય તો એનો ઔપચારિક ઈન્દ્ર છે. એટલે ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા, ચન્દ્રનો જ પરિવાર છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001947 |
| Book Title | Ganitanuyoga Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Mathematics, & agam_related_other_literature |
| File Size | 19 MB |