________________
૧૪૦ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્ધક લોક : સૂર્યની એક મંડળથી બીજા મંડળમાં સંક્રમણ ક્ષેત્ર-ગતિ
સૂત્ર ૧૧૦૨ तयाणं उत्तमकट्ठपत्ता उक्कोसिया अट्ठारसमुहुत्ता
ત્યારે પરમ ઉત્કર્ષ પ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ અઢાર મુહૂર્તની राई भवइ, जहण्णए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ,
રાત્રિ હોય છે અને જઘન્ય બાર મુહૂર્તનો દિવસ
હોય છે. एसणं पढमे छम्मासे, एसणं पढमस्स छम्मासस्स
આ પ્રથમ છ માસ (દક્ષિણાયનના) હોય છે. पज्जवसाणे।
એ પ્રથમ છ માસનો અંત છે. १.से पविसमाणे सूरिए दोच्चं छम्मासं अयमाणे
(૧)(સર્વબાહ્ય મંડળથી સર્વઆભ્યન્તર મંડળની पढमंसि अहोरत्तंसि बाहिराणंतरं मण्डलं
તરફ) પ્રવેશ કરતો એવો તે સૂર્ય બીજા છ માસ उवसंकमित्ता चारं चरइ,
ના ઉત્તરાયણનો પ્રારંભ કરીને પ્રથમ અહોરાત્રમાં
બાહ્યાનત્તર મંડળને પ્રાપ્ત કરીને ગતિ કરે છે. ता जया णं सूरिए बाहिराणंतरं मण्डलं
જ્યારે સૂર્ય બાહ્યાનત્તર મંડળને પ્રાપ્ત કરીને उवसंकमित्ता चारंचरइ, तयाणं दो दो जोयणाई
ગતિ કરે છે ત્યારે એક અહોરાત્રમાં બે-બે યોજન अडयालीसं च एगट्ठिभागे जोयणस्स एगे णं
અને એક યોજના એકસઠ ભાગોમાંથી राइंदिए णं विकंपइत्ता चारं चरइ ।
અડતાલીસ ભાગ જેટલા ક્ષેત્રને પાર કરે છે. तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ, दोहिं
ત્યારે એક મુહૂર્તના એકસઠ ભાગોમાંથી બે एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवालसमुहुत्ते दिवसे
ભાગ ઓછી અઢાર મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે અને भवइ, दोहिं एगट्ठिभाग मुहुत्तेहिं अहिए।
એક મુહૂર્તના એકસઠ ભાગોમાંથી બે ભાગ વધુ
બાર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. २. से पविसमाणे सूरिए दोच्चंसि अहोरत्तंसि
(૨)(બાહ્યાનત્તર મંડળથી બાહ્ય તૃતીયમંડળની बाहिरं तच्चं मण्डलं उवसंकमित्ता चारं चरइ,
તરફ) પ્રવેશ કરતો એવો તે સૂર્ય બીજા ता जया णं सूरिए बाहिरं तच्चं मण्डलं
અહોરાત્રમાં બાહ્ય તૃતીય મંડળને પ્રાપ્ત કરીને उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया णं पंचजोयणाई
ગતિ કરે છે ત્યારે બે અહોરાત્રમાં પાંચ યોજન पणतीसंच एगट्ठिभागेजोयणस्सदोहिंराइंदिएहिं
અને એક યોજનના એકસઠ ભાગોમાંથી विकंपइत्ता विकंपइत्ता चारं चरइ,
પાંત્રીસભાગ જેટલા ક્ષેત્રને પાર કરે છે. तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ, चउहिं
ત્યારે એક મુહૂર્તના એકસઠ ભાગોમાંથી ચાર एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवालसमुहुत्ते दिवसे
ભાગ ઓછા અઢાર મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે भवइ, चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिए।
અને એક મુહૂર્તના એકસઠ ભાગોમાંથી ચાર
ભાગ વધુ બાર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. एवं खलु एएणं उवाएणं पविसमाणे सूरिए
આ પ્રકારે આ ક્રમે પ્રવેશ કરતો એવો સૂર્ય तयाणंतराओ मण्डलाओ तयाणंतरं मण्डलं
તદ્રનત્તર મંડળથી તદનન્તર મંડળને સંક્રમણ संकममाणेसंकममाणेदोदोजोयणाईअडयालीसं
કરતો-કરતો પ્રત્યેક અહોરાત્રમાં પ્રત્યેક મંડળના च एगट्ठिभागे जोयणस्स एगमेगं मण्डलं एगमेगे
બે-બેયોજન અનેએકયોજનનાએકસઠભાગોમાંથી णं राइदिएणं विकंपमाणे विकंपमाणे सव्वब्भंतरं
અડતાલીસ ભાગ જેટલા ક્ષેત્રને પાર કરતો એવો मण्डलं उवसंकमित्ता चारं चरइ,
સર્વાભ્યન્તર મંડળને પ્રાપ્ત કરીને ગતિ કરે છે. ता जया णं सूरिए सव्वबाहिराओ मण्डलाओ
જ્યારે સૂર્ય સર્વ બાહ્ય મંડળથી સર્વ આભ્યન્તર सव्वब्भंतरं मण्डलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया
મંડળની તરફ લક્ષ્ય કરીને ગતિ કરે છે ત્યારે णं सब्बबाहिरं मण्डलं पणिहाय एगेणं तेसीए णं
સર્વબાહ્ય મંડળની અવધિથી એકસો ચાંસી राइंदियसएणं पंचदसुत्तरे जोयणसए विकंपइत्ता
અહોરાત્રમાં પાંચસો દસ યોજન જેટલા ક્ષેત્રને चारं चरइ,
પાર કરી સર્વાભ્યન્તર મંડળને પ્રાપ્ત કરીને ગતિ કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org