________________
૮૬ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : સૂર્યની ઉદય વ્યવસ્થા
સૂત્ર ૧૦૬૭ (ख) ता जया णं जंबुद्दीवे दीवे दाहिणडढे
(ખ) જ્યારે જંબુદ્વીપ દ્વીપના દક્ષિણાર્ધમાં બાર बारसमुहुत्ताणंतरे दिवसे भवइ, तया णं
મુહૂર્તથી કંઈક ઓછા (સમયનો) દિવસ उत्तरड्ढे दुवालसमुहुत्ता राई भवइ।
હોય છે ત્યારે ઉત્તરાર્ધમાં બાર મુહૂર્તની
રાત્રિ હોય છે. जयाणं उत्तरड्ढे बारसमुहुत्ताणंतरे दिवसे
જ્યારે ઉત્તરાર્ધમાં બાર મુહૂર્તથી કંઈક भवइ, तया णं दाहिणड्ढे बारसमुहुत्ता
ઓછા (સમયનો) દિવસ હોય છે ત્યારે राई भवइ।
દક્ષિણાર્ધમાં બાર મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. (ग) तया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
(ગ) આ સમયે જંબૂદ્વીપ દ્વીપના મંદર પર્વતથી पुरस्थिमपच्चत्थिमेणंणेवस्थिपण्णरसमुहुत्ते
પૂર્વ-પશ્ચિમમાં ન તો પંદર મુહૂર્તનો दिवसे भवइ,णेवत्थि पण्णरसमुहुत्ता राई
દિવસ હોય છે અને ન પંદર મુહૂર્તની મવા
રાત્રિ હોય છે. वोच्छिण्णा णं तत्थ राइंदिया पण्णत्ता,
ત્યાં રાત-દિવસ યુચ્છિન્ન(હોવાનું)કહેવામાં समणाउसो ! एगे एवमाहंसु,
આવ્યા છે. તે આયુષ્યમાનું શ્રમણો ! એક
માન્યતાવાળા આ પ્રમાણે કહે છે. वयं पुण एवं वयामो
(પરંતુ) અમે આ પ્રમાણે કહીએ છીએता जंबुद्दीवे दीवे सूरिया,
જંબુદ્વીપ દીપમાં સૂર્ય - ૩-virrછંતિ, gr
ઉત્તર-પૂર્વ(ઈશાનકોણ)માં ઉદય થાય છે दाहीण-मागच्छंति ।
અને પૂર્વ-દક્ષિણ(આગ્નેય કોણ)માં
આવતો (દેખાય) છે. पाईण-दाहिणमुग्गच्छंति, दाहिण
પૂર્વ-દક્ષિણ (આગ્નેયકોણ)માં ઉદય पडीण-मागच्छति।
થાય છે અને દક્ષિણ-(નૈઋત્યકોણ)
આવતો (દખાય) છે. दाहिण-पडीणमुग्गच्छंति, पडीण
દક્ષિણ-પશ્ચિમ (નૈઋત્યકોણમાં ઉદય થાય उदीण-मागच्छंति ।
છે અને પશ્ચિમ-ઉત્તર (વાયવ્યકોણ)માં
આવતો (દેખાય) છે. पडीण-उदीणमुग्गच्छंति,उदीण-पाइणमा
પશ્ચિમ-ઉત્તર (વાયવ્યકોણ)માં ઉદય गच्छति ।
થાય છે અને ઉત્તરપૂર્વ (ઈશાનકોણ) માં
આવતો દેખાય) છે. (क) ता जयाणं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
(ક) જ્યારે જંબુદ્વીપ દ્વીપના મંદર પર્વતના दाहिणड्ढे दिवसे भवइ, तया णं उत्तरड्ढेऽवि
દક્ષિણાર્ધમાં દિવસ હોય છે ત્યારે दिवसे भवइ।
ઉત્તરાર્ધમાં પણ દિવસ હોય છે. १. (क) प. जम्बुद्दीवे णं भंते ! दीवे सूरिआ उदीण-पाईणमुग्गच्छ पाईण-दाहिणमागच्छंति ?
पाईण-दाहिणमुग्गच्छ दाहिण-पडीणमागच्छति ? दाहिण-पडीणमुग्गच्छ पडीण-उदीणमागच्छंति ?
पडीण-उदीणमुग्गच्छ उदीण-पाईणमागच्छंति ? उ. हंता, गोयमा ! जहा पंचमसए पढमे उद्देसे-जाव-णेवत्थि उस्सप्पिणी अवट्ठिए णं तत्थ काले पण्णत्ता समणाउसो!
- મ. સ. ૬, ૩. ૧, સે. ૬ (૩) નપૂં. વ. ૭, સુ. ૧૬૦
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org