________________
૩પ૬ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
તિર્યફ લોક : મહાનદી પ્રપાતાદિ વર્ણન
सूत्र १४८-540
तत्थ णं एगमेगा महाणई पंचहिं सलिलासयस
એમાંથી પ્રત્યેક મહાનદી પાંચ લાખ બત્રીસ हस्सेहिं बत्तीसाए अ सलिलासहस्सेहिं समग्गा
હજાર નદીઓથી યુક્ત થઈને પૂર્વ અને પશ્ચિમ पुरत्थिम-पच्चत्थिमेणं लवणसमुदं समप्पेइ,
લવણસમુદ્રમાં મળે છે. एवामेव सपुवावरेणं जंबुद्दीवेदीवे महाविदेहेवासे
આ રીતે બધી મળીને જેબૂદ્વીપ નામના દ્વીપના दस सलिलासयसहस्सा चउसद्रिं च सलिला
મહાવિદેહવર્ષમાંદસ લાખ ચોસઠહજાર નદીઓ सहस्सा भवंतीतिमक्खायं ।
छ, सेवामां आव्यूंछे. - जंबु. वक्ख. ६, सु. १५८ महाविदेहवासे दुवालस अंतरणईओ
મહાવિદેહ વર્ષમાં બાર અન્તર નદીઓ : ६४९. जंबू-मंदर-पुरस्थिमेणं सीताए महाणईए उभयकूले छ ४८. दीपना मेरु पर्वतथा पूर्वमांशाता महानहीनापन्ने अंतरणईओ पण्णत्ताओ, तं जहा
કિનારા પરછ : અત્તરનદીઓ કહેવામાં આવી છે, જેમકે१.गाहावती, २.दाहावती, ३.पंकवती, ४. तत्तजला, (१) थावती, (२) द्रावती, (3) पंक्ती , ५. मत्तजला, ६. उम्मत्तजला।'
(४) तप्तता, (५) भत्तसा, (5) उन्मत्तता. जंबू-मंदर-पच्चत्थिमेणं सीतोदाए महाणईए उभयकूले જંબૂદ્વીપના મેરુ પર્વતથી પશ્ચિમમાં શીતાદા મહાનદીના छ अंतरणईओ पण्णत्ताओ. तं जहा -
બન્ને કિનારાઓ પર છે: અન્તર નદીઓ કહેવામાં
भावी छ, भ१. खीरोदा, २. सीहसोता, ३. अंतोवाहिणी, (१) क्षीरोही, (२) शीतस्त्रोता, (3) अन्तीवाहिनी, ४. उम्मिमालिणी, ५. फेणमालिणी, ६. गंभीरमालिणी। (४)भिमालिनी, (५)इनमासिनी, (G) गभीर
- ठाणं ६, सु. ५२२ भासिनी. चउद्दस महाणईणंपवायाईणं वण्णओ यो महानहीमोना प्रपाताहिनो वयान १-गंगामहाणईए पवायाईणं पमाणं
(१) 0 महानहीन प्रातर्नुि प्रभात : ६५०. तस्सणं पउमद्दहस्स पुरिथिमिल्लेणं तोरणेणं गंगामहाणई 5५०. ते पहभद्रनी पूर्व हिशाना तो२२ (२.) थी ।
पवूढासमाणी पुरत्थाभिमुही पंचजोयणसयाई पब्वएणं મહાનદી નીકળીને પૂર્વની બાજુ પાંચસો યોજન પર્વત गंता गंगावत्तणकूडे आवत्तासमाणी पंचतेवीसे પર વહીને ગંગાવર્તન કૂટની પાસે ફંટાઈને પાંચસો जोयणसए तिण्णि अएगणवीसइभाए जोअणस्सदाहिणा
તેવીસ યોજના અને એક યોજનના ઓગણીસ ભાગોમાંથી
भाग (५२3-3/१८) हक्षिणमा पर्वत ५२ वडीने भिमुहीपन्चएणंगंतामहया घडमुहपवत्तिएणंमुत्तावलिहा
ઘડાના મુખમાંથી નીકળતી એવી તે જળની સમાન रसंठिएणं साइरेगजोयणसइएणं पवाएणं पवडइ ।
કલકલ ધ્વનિ કરતી એવી મુક્તાવલી હારની આકૃતિવાળી
સો યોજનથી કંઈક વધુ ઊંચા પ્રવાહથી નીચે પડે છે. गंगा महाणई जओ पवडइ एत्थ णं महं एगा जिब्भिया ગંગા મહાનદી જયાંથી પડે છે ત્યાં એક વિશાલ જિવિકા पण्णत्ता,साणंजिब्भिया अद्धजोयणंआयामेणं, छसकोसाई (નાલિકા) કહેવામાં આવી છે. એજિવિકા અડધો યોજન जोयणाई विक्खंभेणं, अद्धकोसं बाहल्लेणं, मगरमुहवि- Aisी, सवा छ: योन पलोणी, मथो ओस. 2051, उदृसंठाणसंठिया सव्ववइरामई अच्छा सण्हा-जाव- મગરના ખુલેલામુખના આકાર(જેવા આકારની)સર્વાત્મના पडिरूवा।
- जंबु. वक्ख. ४, सु. ९१ વમયી, સ્વચ્છ અને ચિકણી છે-ચાવતુ- મનોહર છે. जम्बूमंदर पुरत्थिमे णं सीताए महाणईए उत्तेरणं तओ अंतरणईओ पण्णत्ताओ, तं जहा - (१) गाहावती, (२) दाहावती, (३) पंकवती। जम्बूमंदर पुरस्थिमे णं सीताए महाणईए दाहिणेणं तओ अंतरणईओ पण्णत्ताओ, तं जहा - (१) तत्तजला, (२) मत्तजला, (३) उम्मत्तजला । जम्बूमंदर पच्चत्थिमे णं सीतादाए महाणईए दाहिणेणं तओ अंतरणईओ पण्णत्ताओ, तं जहा - (१) खीरोदा, (२) सीहसोता, (३) अंतोवाहिणी। जम्बूमंदरपच्चत्थिमे णं सीतोदाए महाणईए उत्तरेणं तओ अंतरणईओ पण्णत्ताओ, तं जहा - (१) उम्मिमालिणी, (२) फेणमालिणी, (३) गंभीरमालिणी।
-ठाणं. ३, उ. ४, मु. १९९
www.jainelibrary.org
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only