________________
સુત્ર ૬૫-૬૬
તિર્યકુ લોક : પ્રપાતકુંડ વર્ણન
ગણિતાનુયોગ ૩૩૭
तेसि णं तोरणाणं उरि बहवे अट्ठट्ठमंगलगा पण्णत्ता, આ તોરણો પર અનેક અષ્ટમંગલ કહેવામાં આવ્યા છે. तं जहा- सोथिए, सिरिवच्छे-जाव-पडिरूवा।
જેમકે-સ્વસ્તિક, શ્રીવત્સ-વાવ-પ્રતિરૂપ છે. तेसिणं तोरणाणं उवरि बहवे किण्हचामरज्झया-जाव- આ તોરણો પર અનેક કૃષ્ણ ચામર ધ્વજાઓ-યાવતसुकिल्लचामरज्झ या अच्छा सहा रूप्पपट्टा
ધોળી ચામર ધ્વજાઓ ફરફરી રહી છે. તે (ચામર वइरामयदण्डाजलयामलगंधिया सुरम्मापासादीया-जाव
ધ્વજાઓ) સ્વચ્છ, ફ્લક્ષણ , રૉપ્યપટ્ટવાલી વજૂના દિવા |
દંડવાલી, કમલની સમાન સુગંધિત સુરમ્ય તેમજ
પ્રાસાદિક -વાવ-મનોહર છે. तेसिणंतोरणाणं उप्पिं बहवेछत्ताइच्छत्ता, पडागाइपडागा, આતોરણો પર અનેક છત્રાતિછત્ર, પતાકાતિપતાકાઓ, घंटाजुअला, चामरजुअला, उप्पलहत्थगा, पउमहत्थगा
ઘંટાયુગલ, ચામરયુગલ, ઉત્પલ-હસ્તક(ઉત્પલકમલના जाव- सयसहस्सपत्तहत्थगा सवरयणामया अच्छा
ગુલદસ્તા) પદ્મ-હસ્તક-યાવત-સતસહસ્ત્ર પત્ર-હસ્તક ગાવ- gવા |
લટકી રહ્યા છે. તે બધા સર્વરત્નમય સ્વરછ-વાવ- Hવું. વ . ૪, મુ. ૨૨
મનોહર છે. (૨) સિંધુઘવાયશુખ પાગ-*
(૨) સિધુપ્રપાત કુંડના પ્રમાણાદિ : (३) रत्तप्पवायकुण्डस्स पमाणाइ-२
(૩) રક્તપ્રપાત કુંડના પ્રમાણાદિ : (४) रत्तवइप्पवायकुण्डस्स पमाणाइ-३
(૪) રક્તવતીપ્રપાત કુંડના પ્રમાણાદિ : (૬) રોહિમણવાસ પHTTI
(૫) રોહિતાપ્રપાત કુંડના પ્રમાણાદિ : ૬ ૦૬. ગિા vi Trછું નદિ વર૬ જુલ્ય જે મર્દ ૦૫. જ્યાં રોહિતા મહાનદી પડે છે ત્યાં રોહિતાપ્રપાતકુંડ रोहिअप्पवायकुण्डे णामं कुण्डे पण्णत्ते ।
નામનો એક વિશાલ કુંડ કહેવામાં આવ્યો છે. सवीमं जोयणसयं आयाम-विक्खंभेणं पण्णत्तं ।
તે એકસો વીસ યોજન લાંબો-પહોળો કહેવામાં આવ્યો છે. तिण्णि असीए जोअणसए किंचिविसेसणे परिक्खेवेणं । ત્રણસો એંસી યોજનથી કંઈક ઓછી પરિધિવાલો છે. दस जोअणाई उव्वेहेणं, अच्छे-जाव-पडिरूवे ।
દસ યોજન ઊંડો સ્વચ્છ-વાવ-મનોહર છે. सो चेव कुण्ड वण्णओ । वइरतले बट्टे समतीरे-जाव
અહીં પર્યકથિત કંડવર્ણન કહેવું જોઈએ, એનું તળિયું તીરT - ગંડુ. વ . ૪, સુ. ૧૭
વજૂમય છે. તે વર્તુલાકાર તથા સમકિનારાવાળો છે.
-વાવ- ત્યાં તોરણ છે. (૬) રસિMવાય પમાળાડું--
(૬) રોહિતાશાપ્રપાત કુંડના પ્રમાણાદિ : ૬ ૬, નૈદિવસ મારું નહિ gવ૬૬ પત્ય મર્દ ૦૬. જ્યાં રોહિતાંશા મહાનદી પડે છે ત્યાં એક વિશાલ रोहिअंसप्पवाय-कुण्डे णामं कुण्डे पण्णत्ते।
રોહિતાશા પ્રપાતકુંડ નામનો કંડ કહેવામાં આવ્યો છે. सवीसं जोयणसयं आयाम-विक्खंभेणं,
એ એકસો વીસ યોજન લાંબો-પહોળો છે. तिण्णि असीए जोअणसए किंचिविसेसूणे परिक्खेवेणं । ત્રણસો એસી યોજનથી કંઈક ઓછી પરિધિવાળો છે. दस जोअणाई उब्वेहेणं, अच्छे-जाव-पडिरूवे।
દસ યોજન ઊંડો, સ્વચ્છ-થાવતુ-મનોહર છે. વVEવUTગો-ગાવ-તોરણTI
અહીં તોરણ પર્યંત કુંડનું વર્ણન સમજવું જોઈએ. - નંવું. વવવ.૪, મુ. ૨૬ ૧. નન્વ. વહા, ૪ સૂત્ર ૯૧ માં પ્રવે સિંધુખવિ નેચવે એવી સંક્ષિપ્ત વાચનાનું સૂચન છે, એ અનુસાર સિધુ પ્રપાતકુંડના આયામ
આદિનું વર્ણન ગંગાપ્રપાતકુંડની સમાન છે. ૨ -૩. નખ્વ. વસ, ૪ મૂત્ર ??? માં ના વેવ - સિન્થ તદ- વેવ રત્તવ નેચવા એ સંક્ષિપ્ત વાંચનાની સુચના
છે, તે અનુસાર રક્તા પ્રપાત કુંડ અને રક્તવતી પ્રપાતકંડના આયામ આદિનું વર્ણન પણ ગંગા પ્રપાપકંડની સમાન છે. Jain Education Interational For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org