________________
૩૩૪ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
दुहं गुहाणं ठाणं पमाणं च-
બન્ને ગુફાઓના સ્થાન અને પ્રમાણ :
૧૦. વેયદસ નં વયસ્ક પુષ્ટિમ-પશ્ચિમેળવો મુદ્દાઓ ૫૯૯. વૈતાઢ્ય પર્વતની પૂર્વ અને પશ્ચિમમાં બે ગુફાઓ
पण्णत्ताओ ।
કહેવામાં આવી છે.
તિર્યક્ લોક : ગુફા વર્ણન
उत्तर- दाहिणाययाओ पाईण-पडीणवित्थिन्नाओ ।
१
पण्णासं जोयणाई आयामेणं, ' दुवालसजोयणाई विक्खंभेणं, अट्ठजोयणाई उड्ढं उच्चत्तेणं । वइरामयकवाडोहाडियाओ जमल-जुअलकवाडघणदुष्पवेसाओ ।
णिच्चंधयारतिमिस्साओ, ववगयगहचंद-सूर-णक्खत्तનોનપદાઓ-ખાવ-પડિ વાગો
તું નદા- છુ. તિમિસમુદા જેવ, ૨. વૃંડળવાયનુહા જેવ । तत्थ णं दो देवा महिड्ढीया - जाव- पलिओवमट्ठिईया परिवसंति, तं जहा- १. कयमालए चेव, २. णट्टमालए સેવા · નંવુ. વવું. ૬, મુ. ? રૂ सीया-सीओयामहाणइउत्तर- दाहिणगया पव्वय-गुहा- देवा-
૬૦. નંનુમંતર-પુરથિમેળ સીયા મહાળઽ ઉત્તરાં અ‰૬૦૦. दीवेढा, अट्ठ तिमिसगुहाओ, अट्ठ खंडप्पवायगुहाओ, अट्टकयमालगा देवा, अट्ठ नट्टमालगा देवा ।
こ
जंबुमंदर - पुरत्थिमेणं सीयाए महाणईए दाहिणेणं अट्ठ दीवेयड्ढा, अट्ठ तिमिसगुहाओ, अट्ठ खंडप्पवायगुहाओ, अट्ट कयमालगा देवा, अट्ठ नट्टमालगा देवा । जंबुमंदर - पच्चत्थिमेणं सीओयाए महाणईए उत्तरेण अट्ट दीहवेयड्ढा - जाव अट्ठ नट्टमालगा देवा ।
जंबुमंदर-पच्चत्थिमेणं सीओयाए महाणईए दाहिणेणं अदीवेयड्ढा - जाव- अट्ठ नट्टमालगा देवा ।
ટાળું ૮, મુ. ૬૨° भरहे एरखए य दीहवेयड्ढाणं दुण्हं गुहाणं समतुल्लत्तं-
૩૨. ભારદાર નું ટીયર્ડ્સ યો ગુહાઞો વધુસમતુાઓ अविममणाणत्ताओ अण्णमण्णं नाइवट्टन्ति आयामविभुच्चत्त-मंठाणपरिणाहेणं, तं जहा- (१) तिमिमगुहा થૈવ, (૨) કુંડખવાચવુ, એવ |
Jain Education International
સૂત્ર ૫૯૯-૦૧
આ ઉત્તર-દક્ષિણમાં લાંબી અને પૂર્વ-પશ્ચિમમાં પહોળી છે. એની લંબાઈ પચાસ યોજન, પહોળાઈ બાર યોજન અને ઊંચાઈ આઠ યોજન છે.
એ વજ્રમય કમાડોથી ઢંકાયેલી છે, એની જુગલજોડીવાલા કમાડ સઘન અને દુષ્પ્રવેશ્ય છે.
એ ગુફાઓ સદૈવ અંધકારથી વ્યાપ્ત રહે છે. એમાં ગ્રહ, ચંદ્ર, સૂર્ય તેમજ નક્ષત્ર રૂપ જ્યોતિકોની પ્રભાનો અભાવ છે-યાવ-એ પ્રતિરૂપ છે. જેમકે-૧. તિમિસ્ત્રગુફા અને ૨. ખંડપ્રપાતગુફા. આ ગુફાઓમાં બે દેવ રહે છે. જે મહર્ધિક-યાવત્પલ્યોપમની સ્થિતિવાલા છે. જેમકે- ૧. કૃતમાલક અને ૨. નૃત્યમાલક.
શીતા-શીતોદા મહાનદીઓની ઉત્તર-દક્ષિણ દિશામાં આવેલ પર્વત, ગુફા અને દેવ.
જંબુદ્વીપમાં મંદર પર્વતથી પૂર્વમાં અને સીતા મહાનદીની ઉત્તરમાં આઠ દીર્ઘવૈતાઢ્ય પર્વત છે. આઠ તિમિસ્ત્ર ગુફાઓ છે, આઠ ખંડપ્રપાત ગુફાઓ છે. આઠ કૃતમાલક દેવ છે અને આઠ નૃત્યમાલક દેવ છે. જંબૂઢીપમાં મંદર પર્વતથી પૂર્વમાં અને સીતા મહાનદીની દક્ષિણમાં આઠ દીર્ઘદ્વૈતાઢ્ય પર્વત છે, આઠ તિમિસ્ત્ર ગુફાઓ છે. આઠ ખંડપ્રપાત ગુફાઓ છે. આઠ કૃતમાલક દેવ છે અને આઠ નૃત્યમાલક દેવ છે. જંબુદ્રીપમાં મંદર પર્વતની પશ્ચિમમાં અને સીતોદા મહાનદીની ઉત્તરમાં આઠ દીર્ઘવૈતાઢ્ય પર્વત છે-યાવત્-આઠ નૃત્યમાલક દેવ છે.
જંબૂઢીપમાં મંદર પર્વતથી પશ્ચિમમાં અને સીતોદા મહાનદીની દક્ષિણમાં આઠ દીર્ઘદ્વૈતાઢ્ય પર્વત છે -ચાવત્-આઠ નૃત્યમાલક દેવ છે.
सव्वाओं णं तिमिमगुहा खंडप्पवायगुहाओं पण्णासं पण्णासं जोयणाई आयामेणं पण्णत्ताओ। तिमिसगुहाणं अ जोयणाई उड्ढं उच्चतेणं, खंडप्पवायगुहाणं अट्ट जोयणाई उड्टं उच्चत्तेणं ।
For Private Personal Use Only
ભરત અને ઐરવતના દીર્ધદ્વૈતાઢ્ય પર્વતોની બન્ને ગુફાઓની
સમાનતા :
૬૦૧. ભરતક્ષેત્રના દાર્ઘદ્વૈતાઢ્યમાં બે ગુફાઓ કહેવામાં આવી છે. જે અતિ સમતુલ્ય, વિશેષતા રહિત, વિવિધતા રહિત અને એક-બીજાની લંબાઈ, પહોળાઈ, ઊંચાઈ, આકાર અને પરિધિમાં અતિક્રમ ન કરનારી છે. યથા૧. તિમિસ્ત્રગુફા અને ૨. ખંડ-પ્રપાત ગુફા.
- મ. - ૭, મુ. ૬ - z[ ૮, મુ. ૬૩૭
www.jainelibrary.org