________________
૩૨૦ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : વક્ષસ્કાર કૂટ
સૂત્ર ૫૮૨-૫૮૪ वक्खार पव्वयकूडाणं उच्चत्तं आयाम-विक्खंभ य परूवणं- क्ष२ पर्वतन झूटोनी या आने Cus-usinा प्ररुप : ५८०. सब्वेवि णं वखारपव्वयकूडा हरिहरिस्सह कूडवज्जा ५८२. हरिरिस्सटोसिवाय बघा वक्ष२४॥२ पर्वतमाटो
पंच-पंच जोयणसयाई उड्ढं उच्चत्तेणं, मूले पंच-पंच પાંચસો-પાંચસો યોજન ઊંચા તથા મૂળમાં પાંચસોजायणसयाई आयामविक्खंभेणं पण्णत्ता।
પાંચસો યોજન લાંબા-પહોળા કહેવામાં આવ્યા છે. सम. सु. १०८ (६) (३) सोमणस-वक्खारपब्वए सत्त कूडा
(3) सौमनस १३२७१२ पर्वत ५२ सात फूट : 1,८३. प. सोमणसे णं भंते ! वक्खारपव्वए कइ कुडा ५८३. प्र. भगवन् ! सोमनस वक्षस्था२पर्वत ५२ टक्षा पण्णत्ता ?
કૂટ કહેવામાં આવ્યા છે? उ. गोयमा ! सत्त कूड़ा पण्णत्ता, तं जहा
હે ગૌતમ ! સાત કુટ કહેવામાં આવ્યા છે. જેમકે१ सिद्धाययणकूडे, २ सोमणसकूडे ,
(१) सिद्धायतनट, (२) सौमनसट, ३ मंगलावतीकूडे, ४ देवकुरूकूडे, ५ विमलकूडे,
(3) मंगलावती, (४) १२2, ६ कंचणकूडे, ७ वसिट्ठकूडे ।'
(५)विभसट, (१) यन, (७)पसि2. एवं सब्वे पंचसइया कूडा, एएसिं पुच्छा दिसि
આ બધા કૂટપાંચસો યોજન ઊંચા છે. ગંધમાદન विदिसाए भाणिअव्वा जहा गंधमायणस्स।
પર્વતના કૂટોની જેમ આ કૂટોની દિશા-વિદિશા
અંગે પ્રશ્નોત્તર કહેવા જોઈએ. णवरिं-विमल-कंचणकूडेसु देवयाओ सुवच्छा
વિશેષ- વિમલકૂટ અને કંચનકૂટ પર સુવત્સા' वच्छमित्ता य।
અને 'વત્સમિત્રા' નામની દિશાકુમારી રહે છે. अवसिढेसु कूडेसु सरिसणामया देवा।
બાકીના ક્ટો પર ટ સદશ નામવાળા દેવ રહે છે. रायहाणीओ दक्खिणे णं ति।
એમની રાજધાનીઓ દક્ષિણમાં છે. - जंबु. वक्ख. ४, सु. १२५ (४) विज्जुप्पभ वक्खारपव्वए णव कूडा
(४) विधुत्प्रम क्षार पर्वत ५२ नट: ५.८८. प. विज्जुप्पभे णं भंते ! वक्खारपव्वए कइ कूडा ५८४. प्र. भगवन् ! विद्युत्प्रम. १९२२ पर्वत ५२ पण्णत्ता?
કેટલા કૂટ કહેવામાં આવ્યા છે? उ. गोयमा ! णव कूडा पण्णत्ता, तं जहा
3. ले गौतम ! नव 2 सेवामा साव्याछ, भ3१ सिद्धाययणकूडे, २ विज्जुप्पभकूडे, ३ देवकुरू
(१) सिद्धायतनट, (२) विद्युत्प्रभाट, कूडे, ४ पम्हकूडे, ५ कणगकूडे, ६ सोवत्थिअकूडे,
(3) हेवट, (४) ५६भट, (५) ,
(8) सोवस्ति2, (७) शीतोहाट, ७ सीओआकूडे, ८ सयज्जलकूडे, ९ हरिकूडे ।'
(८) शतपस्ट, (८) रिट.
१.
जम्बुद्दीव दीवे सोमणसे वक्खारपब्बए सत्त कूडा पण्णत्ता, तं जहा- गाहा - (१) सिद्ध , (२) सोमणसे य, बोधब्बे, (३) मंगलावती कूडे । (४) देवकुरू । (५) विमल, (६) कंचण, (७) वसिट्ठकूडे य बोधब्बे ।
, - ठाणं. ७, सु. ५९० (क) दक्षिणपूर्वस्यां दिशिसिद्धायतनकूट, तस्य दक्षिण-पूर्वस्यां दिशि द्वितीयं सोमनसकूट, तस्यापि दक्षिण-पूर्वस्यां दिशि तृतीयं
मंगलावती कूटं इमानी त्रीणि कूटानि विदिग्भाविनी।। (ख) मंगलावतीकूटस्य दक्षिण-पूर्वस्यां पश्चिम विमलकूटस्योत्तरस्यां चतुर्थं देवकुरूकूट, तस्य दक्षिणतः पञ्चमं विमलकूट, तस्यापि
दक्षिणतः षष्ठं काञ्चनकूटं, अस्यापि च दक्षिणतो निषधस्योत्तरेण सप्तमं वशिष्ठकूटं । (ग) सर्वाणिरत्नमयानि परिमाणतो हिमवत्कूटतुल्यानि, प्रासादादिकं सर्व तद्वत् । तेषां राजधान्यो मेरोदक्षिणत-इति । जम्बुद्दीवे दीव विज्जुप्पभे वक्खारपब्बए णव कूडा पण्णत्ता, तं जहा - गाहा - (१) सिद्ध य, (२) विज्जुणामे, (३) देवकुरा, (४) पम्ह, (५) कणग, (६) सोवत्थी। (७) सीओदा य (८) मयंजले, (९) हरिकूडे चेव बोद्धब्बे॥
_ - ठाणं. ९, सु. ६८९ For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org