Page Text
________________
उ.
૨૯૮ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : વક્ષસ્કાર પર્વત
સૂત્ર પર ૭-૫૨૯ कोसं आयामेणं, अद्धकोसं विक्खंभेणं, देसऊणं
વેદિકાની લંબાઈ એક કોસ, પહોળાઈ અડધો कोसं उड्ढं उच्चत्तेणं । अट्ठो तहेव'
કોસ તથા ઊંચાઈ એક કોસથી કંઈક ઓછી છે.
ઋષભકૂટ પર્વતના નામનું કારણ પૂર્વવત્ છે. उप्पलाणि पउमाणि-जाव-उसभे अ एत्थ देवे
ત્યાં ઉત્પલ અને પદ્મ છે- કાવત- ઋષભ महिड्ढीए-जाव-मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणेणं
નામનો મહર્ધિક દેવ ત્યાં રહે છે- યાવતरायहाणी तहेव जहा विजयस्स अविसेसिय।
મંદરપર્વતના દક્ષિણમાં એની રાજધાની છે. __- जंबु. वक्ख. ४, सु. २३
વિજયદેવના સમાન એ દેવનું બધું વર્ણન છે. उत्तरड्ढकच्छविजए उसहकूडपब्वयस्स अवट्ठिई पमाणं च- उत्तराई ३७ वि०४यमनटपर्वतमा अवस्थिति भने प्रभात : २७. प. कहि णं भंते ! उत्तरड्ढकच्छविजए उसहकूडे ५२७. प्र. भगवन् ! उत्तरार्थ४७ वि०४यमा *धमट णामं पव्वए पण्णत्ते?
નામનો પર્વત ક્યાં આવેલો) કહેવામાં આવ્યો છે? गोयमा ! मिधुकुण्डस्स पुरथिमेणं, गंगाकुण्डस्स
હે ગૌતમ ! સિધુકુંડની પૂર્વમાં,ગંગાકુંડના पच्चत्थिमेणं, णीलवंतवासहरपव्वयस्म
પશ્ચિમમાં, નીલવંત વર્ષધર પર્વતના દક્ષિણી दाहिणिल्ले णितंबे - एत्थ णं उत्तरद्धकच्छविजए
ભાગ પર ઉત્તરાર્ધ કચ્છવિજયમાં ઋષભકૂટ उसहकूडे णामं पव्वए पण्णत्ते ।
નામનો પર્વત કહેવામાં આવ્યો છે. अट्ठ जोयणाई उद्धं उच्चत्तेणं, तं चेव पमाणं
તે આઠ યોજન ઉપરની બાજુએ ઊંચો છે, તેનું जाव-रायहाणी, णवरं से उत्तरेण भाणियव्वं ।
પ્રમાણ પૂર્વવત્ છે- યાવત- રાજધાની પર્યત
વર્ણન કરવું જોઈએ. વિશેષ તે (રાજધાની) ___ - जंबु. वक्ख. ४, सु. ११०
ઉત્તરની બાજુએ છે. એ કહેવું જોઈએ. जंबुद्दीव वीसं वक्वारपब्बया
જેબૂદ્વીપમાં વીસ વક્ષસ્કાર પર્વત : ',०८. प. जंबुद्दीव णं भंते ! दीव केवइया वक्खारा ५२८. प्र. भगवन् !४५दीप नामनाम पक्षा२ पण्णत्ता?
(पवत) 326 56वामा माव्या उ. गोयमा ! जंबुद्दीवे वीसं वक्खारपव्वया ઉં. હે ગૌતમ ! જંબુદ્વીપમાં વીસ વક્ષસ્કાર પર્વત पण्णत्ता। - जंबु. वक्ख. ६, सु. १२५
वामां माव्या . . ७०९. जंबुद्दीवेदीवेमंदरस्सपब्वयस्सपुरत्थिमणंसीआए महाणईए ५२८. नदीप नामना दाम मं६२५र्वतनी पूर्व सीता उभओ कूले दस वक्वारपव्वया पण्णत्ता, तं जहा
મહાનદીની બન્ને કિનારા પર દસ વક્ષસ્કાર પર્વત
वामां माव्या छ, ठमसे केणद्वेणं भंते ! एवं वुच्चइ - “उसहकूडपब्वए उसहकूडपव्वए ? गोयमा ! उसहकूडपव्वए खुड्डासु खुड्डियासु वावीसु पुरिणीसु-जाव- बिलपंतीमु बहूई उप्पलाइं पउमाई - जाव - सहस्सपत्ताई उसहकूडप्पभाई उसहकूडवण्णाभाई" । महज्जुईए - जाव - उसहकूडम्स उसहाए रायहाणीए अण्णसिं च बहूणं देवाण य देवीण य आहेबच्चं - जाव - दिव्वाइं - भोगभोगाई भुंजमाणे विहरइ ।
से एएणट्ठणं गोयमा ! एवं वुच्चइ - “उसहकूडपब्बए, उसहकूडपब्वए" - जम्बु. वक्व. १, मु. २३ की वृत्ति ૨. પ્રત્યેક ચક્રવર્તી પટ્રખંડ વિજયયાત્રામાં પોતાનું નામ ઋષભકૂટ પર્વત પર અંકીત કરે છે. જંબુદ્વીપમાં ચોત્રીસ ચક્રવર્તી વિજય છે.
એક ભરતક્ષેત્રમાં, એક ઐરાવતક્ષેત્રમાં અને બત્રીસ મહાવિદેહના બત્રીસ વિજયોમાં આ પ્રમાણે ચોત્રીસ ઋષભકૂટ પર્વત છે. અત્યાર સુધી આ ચોત્રીસ પર્વત જુદા-જુદા ક્ષેત્રોમાં છે તો પણ બધાનું નામ ઋષભકૂટ જ છે.
ભરત ચક્રવતી એ ઋષભપર્વત પર પોતાનું નામ અંકીત કર્યું હતું. એનું વર્ણન આ પ્રમાણે છે"तए णं मे भरहे राया तुरए णिगिण्हइ णिगिण्हित्ता रहं परावत्तेइ परावत्तित्ता जेणेव उसहकूडे तेणेव उवागच्छइ उवागच्छित्ता उसहकूड पब्वयं तिक्वुत्तो रहसिरेणं फुसइ फुसित्ता तुरए णिगिण्हइ णिगिण्हित्ता रहं ठवेइ ठवित्ता छत्तलं दुवालसंसिअं अट्ठकण्णिअं अहिगरणसंठियं मोवणियं कागणिरयणं परामुसइ परामुसित्ता... उसभकूडस्स पव्वयस्म पुरथिमिल्लंसि णामगं आउडेइ : गाहाआ
ओसप्पिणी इमीसे, तइआए समाइ पच्छिमे भाए । अहमंसि चक्कवट्टी, 'भरहो' इअ नामधिज्जेणं ।। अहमंसि पढमराया, अहयं भरहाहिवो णरवग्दिो । णस्थि महं पडिसत्तू, जिअं मए भारहं वासं ।।
- जम्बु. वक्ख. ३, मु. ६३
www.jainelibrary.org
F
"
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
| SR No. | 001946 |
| Book Title | Ganitanuyoga Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 602 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Mathematics, & agam_related_other_literature |
| File Size | 19 MB |