Ganitanuyoga Part 1

SR No.: 001946
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 602
Language: Prakrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, Mathematics, & agam_related_other_literature
File Size: 19 MB

Page 391

૨૬૮ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
તિર્યફ લોક : મંદર પર્વત
સૂત્ર ૪૭૩-૪૭૫
y
=
$
$
$
$
प. उवरिल्ले णं भंते ! कंडे कतिविहे पण्णत्ते?
પ્ર. હે ભગવન્!ઉપરલો કાંડ કેટલા પ્રકારનો કહેવામાં
આવ્યો છે? गोयमा ! एगागारे पण्णत्ते, सव्व जंबूणयामए ।
હે ગૌતમ ! એક પ્રકારનો કહેવામાં આવ્યો છે.
આખોય કાંડ જંબૂનદ-સ્વર્ણમય છે. मंदरस्स णं भंते ! पब्वयस्स हेट्ठिल्ले कंडे केवइअं
હે ભગવન્! મંદર પર્વતનો અધતન કાંડ કેટલો बाहल्लेणं पण्णत्ते?
મોટો-ઊંચો કહેવામાં આવ્યો છે? गोयमा ! एग जोयणसहस्सं बाहल्लेणं पण्णत्ते।
હે ગૌતમ ! એક હજાર યોજન ઊંચો કહેવામાં
આવ્યો છે. मज्झिमिल्ले णं भंते ! कंडे केवइयं बाहल्लेणं
હે ભગવન્! મધ્યમકાંડ કેટલો ઊંચો કહેવામાં qUUત્તે ?
આવ્યો છે? गोयमा ! तेवढेिं जोयणसहस्साई बाहल्लेणं
હે ગૌતમ ! મધ્યમકાંડ ત્રેસઠ હજાર યોજન ઊંચો qUUત્તા
કહેવામાં આવ્યો છે. उवरिल्लेणं भंते ! कंडे केवइयं बाहल्लेणं पण्णत्ते?
હે ભગવન્! ઉપરલો કાંડ કેટલો ઊંચો કહેવામાં
આવ્યો છે? गोयमा ! छत्तीसं जोयणसहस्साई बाहल्लेणं ઉ, હે ગૌતમ ! છત્રીસ હજાર યોજન ઊંચો કહેવામાં
આવ્યો છે. एवामेव सपुवावरेणंमंदरेपव्वए एगंजोयणसयसहस्सं
આ પ્રમાણે પૂર્વાપરના બધા મળીને મંદરપર્વત સવાઇ gov* - નંવું. વ . ૪, મુ. ૬ રૂ ૭
સપૂર્ણપણે એક લાખ યોજન ઊંચો કહેવામાં
આવ્યો છે. ૪૭૩. મંરક્સ જે પત્રય પદ્ધ વડે ઉદ્દે નોયસદસ્સારું ૪૭૩. મંદર પર્વતનો પ્રથમકાંડ એકસઠ હજાર યોજન ઊંચો उड्ढं उच्चत्तेणं पण्णत्ते ।
- સમ, ૬૨, મુ.૨ કહેવામાં આવ્યો છે. ૭૪. અત્યમ્સ (મંદ્રરસ) vigવયરવિતિ છે બકૃતીએ નોય - ૪૭૪, મંદર પર્વતરાજનો બીજો કાંડ આડત્રીસ હજાર યોજના
મદસાદું ૩×૩વત્તાં દત્યTI - એમ. રૂ૮, મુ. રૂ ઊંચો કહેવામાં આવ્યો છે. मंदरपब्वयस्स णामहेउ
મંદર પર્વતના નામનું કારણ ? ૭૬. p. છે કે મંતે ! વં ચુર્વ - “ચંદ્ર પવઈ મં ૪૭૫. પ્ર. હે ભગવન્! મંદર પર્વત-મંદર પર્વત કેમ વિU?"
કહેવાય છે? गोयमा ! मंदरे पब्वए-मंदरे णामं देवे महिढीए
હે ગૌતમ ! મંદર પર્વત પર મંદર નામનો મહર્થિક जाव-पलिओवमट्ठिईए परिवसइ ।
-વાવ- પલ્યોપમની સ્થિતિવાળો દેવ રહે છે. से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ - 'मंदरे पव्वए, मंदरे
આ કારણે ગૌતમ ! મંદર પર્વત-મંદર પર્વત વિU ”
કહેવાય છે. अदुत्तरं च णं गोयमा ! सासए णामधेज्जे पण्णत्ते ।
અથવા હે ગૌતમ ! આ નામ શાશ્વત કહેવાય છે. - નૈવું. વ . ૪, મુ. ૨ ૩૮ (૨) १. दस दसाई जोयणसहस्साइं सब्बग्गेणं पण्णत्ते ।
-ટાઈf. ? , મુ. ૭૪૬, છે, આ.સ.થી પ્રકાશિત જેબૂદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિના વક્ષસ્કાર ૪, સૂત્ર ૧૩૭માં મંદર પર્વતના ત્રણ કાંડ કહેવામાં આવ્યા છે. પહેલા કાંડનું
બાહુલ્ય (મોટાઈ-ઊંચાઈ) ૧૦૦૦એક હજાર યોજન છે. બીજા કાંડનું બાહુલ્ય ૬૩૦૦૦ત્રેસઠ હજાર યોજન છે. ત્રીજા કાંડનું બાહુલ્ય ૩૬૦૦૦ છત્રીસ હજાર યોજન છે. ત્રણેનું સંયુક્ત બાહુલ્ય ૧,૦૦,૦૦૦ એક લાખ યોજન છે. સમવાયાંગ સમ. ૬૧, સૂત્ર ર તથા સમ. સમ. ૩૮ સૂત્ર ૩ માં મંદર પર્વત પર બે કાંડ કહેવામાં આવ્યા છે. પ્રથમ કાંડની ઊંચાઈ ૬૧OOO એકસઠ હજાર યોજન છે. અને બીજા કાંડની ઊંચાઈ ૩૮OOO આડત્રીસ હજાર યોજન છે. બન્ને આગમોના અનુસાર ભૂતલની બહાર બે કાંડ છે. પરંતુ એની ઊંચાઈની યોજન સંખ્યા જુદી-જુદી છે. આ મતાન્તરની ચર્ચા જંબૂદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિના વૃત્તિકાર પણ કરી છે.