________________
સૂત્ર ૪૨૫-૪૨૭ તિર્યફ લોક : હૈમવત વર્ષ
ગણિતાનુયોગ ૨૪૧ तस्स जीवा उत्तरेणं पाईण-पडीणायया, दुहओ
એની જીવા ઉત્તરમાં પૂર્વ-પશ્ચિમની બાજુ લાંબી लवणसमुदं पुट्ठा, पुरथिमिल्लाए कोडीए
તેમજ બન્ને બાજુએથી લવણ સમુદ્રથી સ્પષ્ટ છે. पुरथिमिल्लं लवणसमुदं पुट्ठा, पच्चस्थिमिल्लाए
પૂર્વની બાજુમાં પૂર્વીલવણ સમુદ્રથી સ્પષ્ટ છે कोडीए पच्चस्थिमिल्लं लवणसमुदं पुट्ठा । सत्तीसं
અને પશ્ચિમી બાજુમાં પશ્ચિમી લવણ સમુદ્રથી जोअणसहस्साइं छच्च चउसत्तरे जोअणसए सोलस
સ્પષ્ટ છે. કંઈક ઓછી સાડત્રીસ હજાર છસો य एगूणवीसइभागे जोअणस्स किंचिविसेसूणे
ચુમોતેર યોજન તથા એક યોજનના ઓગણીસ માયા ?
ભાગોમાંથી સોળ ભાગ (૩૭,૬૭૪-૧૬૧૯)
જેટલી લાંબી છે. तस्स घणुं दाहिणेणं अट्ठतीसं जोअणसहस्साइं सत्त
એનો ઘનુપૃષ્ઠદક્ષિણમાં આડત્રીસ હજાર સાતસો य चत्ताले जोअणसए दस य एगूणवीसइभाए
ચાલીસ યોજન અને એક યોજનના ઓગણીजोअणस्स परिक्खेवेणं ।
સભાગોમાંથી દસ ભાગ(૩૮,૭૪૦-૧૦/૧૯) - નં૬. વરવું. ૪, સુ. ૧૩
જેટલી પરિધિવાળો છે. हेमवयवासस्स आयारभावो--
હૈમવતવર્ષનો આકારભાવ (સ્વરૂપ) : ૪ર. પૂ. રેમવયસ્સ અંતે ! વાસત્સ વરસ ૪૨૫. પ્ર. ભગવન્! હૈમવત વર્ષનો આકારભાવ(સ્વરૂપ) आयारभावपडोयारे पण्णत्ते?
કેવો કહેવામાં આવ્યો છે ? गोयमा ! बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पण्णत्ते।
ગૌતમ ! એનો ભૂમિભાગ અતિ સમ અને एवं तइअसमाणुभावो अब्बो त्ति।
રમણીય કહેલ છે. એનું વર્ણન (ભરતક્ષેત્રના) - નૈવુ. વ . ૪, મુ. ૧૩
ત્રીજા આરાના વર્ણન જેવું જ જાણવું જોઈએ. हेमवयवासस्स णामहेऊ
હૈમવતવર્ષના નામનું કારણ (હેતુ): ૪૨૬. p. જે અદ્દેvi અંતે ! પૂર્વ યુ - વા વા દેવા ૪૨૬. પ્ર. ભગવનું ! હૈમવતવર્ષને હૈમવતવર્ષ કેમ વાસે?
કહે છે ? गोयमा! चुल्लहिमवंत-महाहिमवंतेहिंवासहरपब्वएहिं ઉ. ગૌતમ ! એ ચુલ્લહિમવન્ત અને મહાહિમવન્ત दुहओ समवगूढे । णिच्चं हेमं दलई, णिच्चं हेमं
નામના વર્ષધર પર્વતોથી બન્ને બાજુઓથી दलइत्ता णिच्वं हेमं पगासइ, हेमवए य इत्थ देवे
સમવગૂઢ અર્થાતુ સંલિષ્ટ છે. તે નિત્ય હેમमहिड्ढीए-जाव-पलिओवमट्टिईए परिवसइ।
સુવર્ણ આપે છે, નિત્ય સુવર્ણ આપીને સદૈવ હેમ જેવો પ્રકાશિત થાય છે અને અહીં હૈમવત નામક મહદ્ધિક- યાવત- પલ્યોપમની સ્થિતિવાળો દેવ
રહે છે. से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ - "हेमवएवासे
આ કારણે ગૌતમ ! હૈમવતવર્ષ, હૈમવતવર્ષ हेमवएवासे ।"
કહેવાય છે. 1 - નંવું. વરવું. ૪, મુ. ૧૬ हेरण्णवयवासस्स अवट्ठिई पमाणं च -
હૈરણ્યવતવર્ષની અવસ્થિતિ અને પ્રમાણ : ૨૭. . દિ ણં મંતે ! બંઘુદી રીતે હેરાવU TH વાસે ૪૨૭. પ્ર. ભગવન ! જંબદ્વીપ નામના દ્વીપમાં હૈરણ્યવત TVUત્તે?
નામનો વર્ષ ક્યાં કહેવામાં આવ્યો છે ? हेमवय-हेरण्णवयाओ णं जीवाओ सत्ततीसं जोयणसहस्साइं छच्च चउसत्तरे जोयणसए सोलस य एगूणवीसइभाए जोयणस्स किंचिविसेसूणाओ आयामेणं पण्णत्ता।
- સમ. રૂ૭, મુ. ૨ २. हेमवए-हेरण्णवयाईणं जीवाणं धणुपिठे अट्ठतीसं जोयणसहस्साई सत्त य चत्ताले जोयणसए दस य एगणवीसइभागे जोयणस्स किंचिविसेसूणा परिक्खेवेणं पण्णत्ता।
- સમ. રૂ૮, મુ. ૨ Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org