________________
સૂત્ર ૪૦૮-૪૦૯
તિફ લોક : ચક્રવર્તી વિજય
ગણિતાનુયોગ ૨૩૩
गोयमा ! सीआए महाणईए उत्तेरणं, णीलवंतस्स ઉ. ગૌતમ! સીતા મહા નદીની ઉત્તરમાં, નીલવન્ત वासहरपव्वयस्स दक्खिणे णं, चित्तकूडस्स
વર્ષધર પર્વતની દક્ષિણમાં, ચિત્રકૂટ વક્ષસ્કાર वक्खारपव्वयस्स पच्चत्थिमेणं, मालवंतस्स
પર્વતની પશ્ચિમમાં માલ્યવન્ત વક્ષસ્કાર પર્વતથી वक्खारपब्वयस्स पुरथिमेणं- एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे
પૂર્વમાં જંબુદ્વીપ નામક દ્વીપના મહાવિદેહ વર્ષમાં महाविदहे वासे कच्छे णामं विजए पण्णत्ते।
કચ્છ નામક વિજય કહેવામાં આવ્યો છે. उत्तर-दाहिणायए, पाईण-पडीणवित्थिपणे,
આ ઉત્તર-દક્ષિણમાં લાંબો, પૂર્વ-પશ્ચિમમાં पलिअंक संठाणसंठिए गंगा-सिंधूहिं महाणईहिं
પહોળો તેમજ પલંગના આકારનો છે. ગંગા-સિંધુ वेयड्ढेण य पव्वएणं छब्भागपविभत्ते।
મહાનદીઓથી તથા વૈતાઢ઼ય પર્વતથી આ છ
ભાગમાં વિભક્ત છે. सोलस जोयणसहस्साई पंच य बाणउए जोयणसए
એની લંબાઈ સોળ હજાર પાંચસો બાણું યોજન दोण्णि अ एगूणवीसइभागे जोयणस्स अयामेणं.
અને એક યોજનના ઓગણીસ ભાગોમાંથી બે
ભાગ (૧૬, ૧૯૨-૨/૧૯) જેટલી છે. दो जोयणसहस्साई दोण्णि अ तेरसुत्तरे जोयणसए
એની પહોળાઈ બાવીસો તેરથી કાંઈક ઓછી किंचि विसेसूणं विक्खंभेणं पण्णत्ते ।
યોજનની કહેવામાં આવી છે. कच्छस्स णं विजयस्स बहुमज्झदेसभाए-एत्थ णं
કચ્છ વિજયની બરોબર વચ્ચેના ભાગમાં वेअड्ढे णामं पव्वए पण्णत्ते । जेणं कच्छविजयं दुहा
વૈતાઢ્ય નામનું પર્વત કહેવામાં આવ્યો છે. જે એને विभयमाणे-विभयमाणे चिट्ठइ।तंजहा-दाहिणद्धकच्छं
બે વિભાગમાં વિભક્ત કરતો સ્થિર છે. જેમકે૨, ૩ત્તરદ્ધપું વેતિ |
(૧) દક્ષિણાર્ધ કચ્છ અને (૨) ઉત્તરાર્ધ કચ્છ. - નંવું. વરવું. ૪, સુ. ?? ૦ दाहिणद्धकच्छविजयस्स अवट्ठिई पमाणं च
દક્ષિણાઈ કચ્છવિજયની અવસ્થિતિ અને પ્રમાણ : ૪ ૦ ૮, ૫ દિ " મંતે ! નંબુદાવે તેવે મહાવિવારે વારે ૪૦૮. પ્ર. ભગવન ! જંબદ્વીપ નામક દ્વીપના મહાવિદેહ दाहिणद्धकच्छे णामं विजए पण्णत्ते ?
વર્ષમાં દક્ષિણાર્ધ કચ્છ નામનો વિજય ક્યાં
(આવેલો) કહેવામાં આવ્યો છે ? गोयमा ! वेयड्ढस्स पब्वयस्स दाहिणेणं, सीआए
ગૌતમ ! વૈતાઢ્ય પર્વતની દક્ષિણમાં, સીતા महाणईए उत्तरेणं, चित्तकूडस्स वक्खारपब्वयस्स
મહાનદીથી ઉત્તરમાં, ચિત્રકૂટ વક્ષસ્કાર પર્વતની पच्चत्थिमेणं, मालवंतस्स वखारपव्वयस्स
પશ્ચિમમાં તેમજ માલ્યવંત વક્ષસ્કાર પર્વતની पुरथिमेणं एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे वासे,
પૂર્વમાં જંબુદ્વીપ નામક દ્વીપના મહાવિદેહ दाहिणड्ढकच्छे णामं विजए पण्णत्ते ।
વર્ષમાં દક્ષિણાર્ધ-કચ્છ નામનો વિજય કહેવામાં
આવ્યો છે. उत्तर-दाहिणायए, पाईण-पडीणविच्छिन्ने, अट्ठ
તે ઉત્તર-દક્ષિણમાં લાંબો, પૂર્વ-પશ્ચિમમાં जोअणसहस्साइं दोण्णि अ एगसुत्तरे जोअणमए
પહોળો છે અને આઠ હજાર બસો એકોતેર યોજન एक्कं च एगूणवीसइभागं जोअणस्स आयामेणं,
અને એક યોજનના ઓગણીસ ભાગોમાંથી दो जोअणसहस्साई दोण्णि अ तेरसुत्तरे जोअणसए
એકભાગ (૮, ૨૭૧-૧૯) જેટલો લાંબો છે. किंचिविसेसूणे विक्खंभणं, पलिअंकसंठाणसंठिए ।
બાવીસસો તેર યોજનથી કંઈક ઓછો પહોળો છે - નંવું. વ. ૪, મુ. ૨૨ ૦
અને પલંગના આકારનો છે. दाहिणद्धकच्छविजयस्स आयारभावो
દક્ષિણાર્ધ કચ્છ વિજયનો આકાર ભાવ (સ્વરૂપ) : ૧. . ઢાલિક્સ જે મંત ! વિનયન્સ રિસ, ૪૦૯. પ્ર. ભગવન્! દક્ષિણાર્ધ કચ્છ વિજયનો આકારભાવ आयारभावपडोयारे पण्णत्ते?
(સ્વરૂપ) કેવો કહેવામાં આવ્યો છે ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org