________________
સૂત્ર ૩૮૦-૩૮૩
जंबुद्दीवे तीस अकम्मभूमीओ
૬૮. 'T.
તિર્યક્ લોક : અકર્મ ભૂમિઓ
૩.
कति णं भंते! अकम्मभूमीओ पण्णत्ताओ ?
गोयमा ! तीस अकम्मभूमीओ पण्णत्ताओ, तं जहापंच हेमवयाई, पंच हेरण्णवयाई, पंच हरिवासाई पंच रम्मगवासाई, पंच देवकुरुओ, पंच उत्तरकुरूओ । - ભ. સ.૨૦, ૩. ૮, મુ. ૨ ३८१. जंबुद्दीवे दीवे छ अकम्मभूमीओ पण्णत्ताओ, તું નહીં -
(૨) રેમ, (૨) દેરવા, (૨) રિવાસે, (૪) રમ્યાવાસ, (બ) તેવરા, (૬) ઉત્તરા | एवं धायइसंडे दीवे पुरत्थिमद्धे णं छ अकम्मभूमीओ વળત્તાયો, તે નહીં - હેમવ! - ખાવ - ઉત્તરઘુરા | एवं धायइसंडे दीवे पच्चत्थिमद्धे णं छ अकम्मभूमीओ વળત્તાઓ, તં નહીં - હેમવ! - ખાવ - ઉત્તરહુરા | एवं पुक्बरवरदीवड्ढ - पुरत्थिमद्धे णं छ अकम्मभूमीओ વળત્તાઓ, તં નહીં - હેમવ! – ખાવ - ઉત્તરકુરા | एवं पुक्खरवरदीवड्ढ - पच्चत्थिमद्धे णं छ अकम्मभूमीओ વળત્તાઓ, તં નહીં - હેમવ! - ખાવ - જ્ઞરઘુરા |
- ઝાળ ૬, મુ. ૬૨૨ ૩૮૨, બંઘુદી ટીમે તેવધુ--ત્તર-વનામો ચત્તરિ ગમ્મભૂમીગો પળત્તાઓ, તં નહીં- (૧) તેમવ, (૨) હેરળવણ, (૩) ઇરિવાસે, (૪) રમ્યાવાસે ?
જમ્બુદ્વીપમાં ત્રીસ અકર્મભૂમિઓ :
૩૮૦. પ્ર. હે ભગવન્ ! અકર્મભૂમિઓ કેટલી કહેવામાં આવી છે ?
૩૮૨.
ગણિતાનુયોગ
ઉ.
- સાળં. ૪, ૩.૨, મુ. ૩૦૨ ૨૮. નંબુદીવેટીવમંવર“પવ્યયમ્માદિખેળતોબમ્મભૂમીત્રો ૩૮૩. વળત્તાઓ, તું બહા- (?) હૈમવ, (ર) હરિવાસે, (૩) તેવધુરા ।
૨૨૩
૩૮૧. જંબુદ્રીપ નામના દ્વીપમાં છ અકર્મભૂમિઓ કહેવામાં આવી છે, જેમકે
હે ગૌતમ ! અકર્મભૂમિઓ ત્રીસ કહેવામાં આવી છે. જેમકે- પાંચ હૈમવત, પાંચ હૈરણ્યવત, પાંચ હરિહર્ષ, પાંચ રમ્યવર્ષ, પાંચ દેવકુરુ અને પાંચ ઉત્તરકુ.
(૧) હૈમવત, (૨) હૈરણ્યવત, (૩) હરિવર્ષ, (૪) રમ્યવર્ષ, (૫) દેવકુરૂ, (૬) ઉત્તરકુરૂ. આપ્રમાણે ધાતકીખંડદ્વીપના પૂર્વાર્ધમાંછઅકર્મભૂમિઓ કહેવામાં આવી છે. જેમકે- હૈમવત-યાવત્- ઉત્તરકુરૂ. એજપ્રમાણે ધાતકી ખંડદ્વીપના પશ્ચિમાર્ધમાંછઅકર્મભૂમિઓ કહેવામાં આવી છે. જેમકે-હેમવત- યાવત્- ઉત્તરકુરુ. આ પ્રમાણે પુષ્કરવર દ્વીપાર્ધના પૂર્વાર્ધમાંછઅકર્મભૂમિઓ કહેવામાં આવી છે. જેમકે-હૈમવત- યાવ- ઉત્તરકુરુ. આ પ્રમાણે પુષ્કરવર દ્વીપાર્ધના પશ્ચિમાર્ધમાં છ અકર્મભૂમિઓ કહેવામાં આવી છે, જેમકે-હૈમવત - યાવત્- ઉત્તરકુરુ.
જંબુદ્રીપ નામના દ્વીપમાં દેવકુરૂ અને ઉત્તરકુરૂ છોડીને ચાર અકર્મભૂમિઓ કહેવામાં આવી છે, જેમકે-(૧) હૈમવત (૨) હૈરણ્યવત, (૩) હરિવર્ષ, (૪) રમ્યવર્ષ.
જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપમાં મેરૂપર્વતની દક્ષિણમાં ત્રણ અકર્મ ભૂમિઓ કહેવામાં આવીછે.જેમકે-(૧)હૈમવત, (૨) હરિવર્ષ, (૩) દેવકુરૂ.
जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणेणं तओ अकम्मभूमीओ વળત્તાનો, તું નહીં - (૨) ઉત્તરપુરા, (૨) રમ્માવાસે, (૨) તેજાવ! |
एवं धायइसंडे दीवे पुरत्थिमद्धे वि अकम्मभूमीओ,
एवं धायइसंडे दीवे पच्चत्थिमद्धे वि अकम्मभूमीओ,
एवं पुक्खरवरदीवड्ढ पुरत्थिमद्धे वि अकम्मभूमीओ,
૧. સ્થાનાંગ ૬, સૂત્ર ૫૨૨માં જંબુદ્વીપમાં છ અકર્મભૂમિયાં કહેલ છે. પરન્તુ આ સૂત્રમાં દેવકુરુ અને ઉત્તરકુરુને છોડીને ખાલી ચાર અકર્મભૂમિયાં કહેવાનો તાત્પર્ય શું છે ? આ અન્વેષણીય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપમાં મેરુપર્વતની ઉત્તરમાં ત્રણ અકર્મભૂમિઓ કહેવામાંઆવીછે. જેમકે-(૧)ઉત્તરકુરૂ, (૨) રમ્યવર્ષ, (૩) હૈરણ્યવત.
આ પ્રમાણે ધાતકીખંડ દ્વીપની પૂર્વાર્ધમાં પણ (છ) અકર્મભૂમિઓ છે.
આ પ્રમાણે ધાતકીખંડ દ્વીપની પશ્ચિમાર્ધમાં પણ (છ) અકર્મભૂમિઓ છે.
આ પ્રમાણે પુષ્કવર દ્વીપાર્ધના પૂર્વાર્ધમાં પણ (છ) અકર્મભૂમિઓ છે.