________________
જી
સૂત્ર ૩૦૭-૩૦૯ - તિર્યફ લોક : જંબુદ્વીપનું વિજયદ્વાર
ગણિતાનુયોગ ૧૬૩ (૧-૨) iqદીવસ વિનચાર વાગે- (૧-૨) જંબૂદ્વીપનું વિજયદ્વાર વર્ણન जंबुद्दीवस्स चत्तारि दारा -
જંબુદ્વીપના ચાર દ્વાર : ૦ ૭. p. નંદીવસ નું મંત!ઢીવસતિ દ્વારા પvU/T? ૩૦૭, પ્ર. હે ભગવન્! જંબૂઢીપ નામના દ્વીપના કેટલા દ્વાર
કહેવામાં આવ્યા છે? ૩. યમી ! વત્તારિ દ્વારા ઘvyત્તા, તેં નઈ -
હે ગૌતમ! ચાર વાર કહેવામાં આવ્યા છે. જેમકે(૨) વિન, (૨) વેનયંતે, (૩) નયંતે,
(૧) વિજય, (૨) વૈજયન્ત, (૩) જયંત અને (૪) અપરાના
(૪) અપરાજિત. - નીવા. ૫, ૩, ૩. ૨, મુ. ૨૨૮ विजयदारस्स अवट्ठाणं पमाण य
વિજયદ્વારનું અવસ્થાન અને પ્રમાણ : રૂ ૦ ૮, v. દિ ને અંતે ! નંgવસ ઢીવસ વિન નામે ૩૦૮, પ્ર. હે ભગવન્! જંબૂઢીપ નામના દ્વીપના વિજય दारे पण्णत्ते?
નામનું દ્વાર કયાં કહેવામાં આવ્યું છે? गोयमा ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
હે ગૌતમ ! જંબૂઢીપ નામના દ્વીપના મધ્યમાં पुरथिमेणं पणयालीसं जोयणसहस्साई
સ્થિત મન્દર પર્વતની પૂર્વદિશામાં વ્યવધાન अबाहाए, जंबुद्दीवे दीवे पुरच्छिमपेरंते
રહિત પીસ્તાલીસ હજાર યોજન વટાવ્યા પછી लवणसमुद्दपुरच्छिमद्धस्स पच्चत्थिमेणं सीताए
જંબૂદીપની પૂર્વ દિશાના અંતમાં તેમજ महाणदीए उप्पिं - एत्थ णं जंबुद्दीवस्स दीवस्स
લવણસમુદ્રના પૂર્વાર્ધના પશ્ચિમ ભાગમાં સીતા विजये णामं दारे पण्णत्ते।
મહાનદીની ઉપર જંબૂદ્વીપ નામના દ્વીપનું
વિજયદ્વાર નામનું દ્વાર કહેવામાં આવ્યું છે. अट्ट जोयणाई उडुढं उच्चत्तेणं.३ चत्तारि
આ વિજયદ્વાર ઊંચાઈમાં આઠ યોજન ઊચું છે जोयणाई विक्खंभेणं, तावतियं चेव पवेसेणं',
અને ચાર યોજન પહોળું છે, તેમજ એટલું જ सेए वरकणगथूभियागे, ईहामिय-उसभ-तुरग-नर
પ્રવેશ કરવા માટેનું સ્થાન છે. આ દ્વાર શ્વેત વર્ણનું मगर-विहग-वालग-किण्णर-रूरू-सरभ-चमर
છે. અને શિખર શ્રેષ્ઠ સુવર્ણનું બનેલું છે. એના कुंजर-वणलय-पउमलय-भत्तिचित्ते-खंभुग्गय
પર ઈહામૃગ, વૃષભ, અશ્વ, મનુષ્ય, મકર, वइरवेदिया परिगयाभिरामे विज्जाहर जमल
પક્ષી, નાગ, કિન્નર, રુરુ, અષ્ટાપદ, ચમરી जुयलजंतजुत्ते इव अच्चीसहस्समालिणीए,
ગાય, હાથી, વનલતા, પદ્મલતા વગેરે ચિત્રો रूवग-सहस्स कलिते, भिसिमाणे, भिब्भिसमाणे
ચિતરાયેલા છે. સ્થંભો પર બનેલી વજૂરત્નમયી चक्खुल्लोयणलेसे सुहफासे सस्सिरीयस्वे ।
વેદિકાઓથી અત્યંત શોભાયમાન બની રહ્યું છે. - નીવા. ૬. ૩, ૩., મુ. ૨૨૧
સમશ્રેણીમાં સ્થિત વિદ્યાધર યુગલ મંત્રથી ચાલતા હોય એવા પ્રતીત થાય છે. હજારો કિરણ સમૂહોમાં પરિવ્યાપ્ત, હજારો રૂપોથી યુક્ત, દીપ્યમાન, દૈદીપ્યમાન, નેત્રાકર્ષક સુખદ સ્પર્શ તેમજ સશ્રીક
રૂપ સંપન્ન છે. विजयदारस्स वण्णओ
વિજયદ્વારનું વર્ણન: ३०९. दारस्स वण्णओ तस्सिमो होइ, तं जहा
૩૦૯. આ કારનું વર્ણન આ પ્રમાણે છે, જેમકે
૨. સંવું. વ. ૧, . ૭.
૨. સમ. ૪૫, સુ. ૬ Jain Education International
૩. ટાઇi ૮, મુ. ૬૬૭
૪. ટામાં ૪, ૩. ૨, મુ. રૂ ૦૩ (૭-૨) For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org