SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 491
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ (142) कल्याणकार दोषत्रयाव जनितं परिहृत्य तस्याऽ । साध्यत्वमप्यतुविचार्य भिषग्यते ॥ ६५ ॥ भावार्थ:- मेदो विकार से उत्पन्न स्वरभेद में कफज स्वरभेद की जो चिकित्सा कही है, वही चिकित्सा करें । त्रिदोषज व रक्तज भेद को तो असाध्य कह. कर, उस असाध्यता के विषय में अच्छीतरह विचार कर चिकित्सा के करने में प्रयत्न करें ।। ६५ ।। स्वरभेदनाशक योग. भंगाख्यपवतासित सत्तिलान्वा । संभक्षयन्मरिचसच्चणकमगुंफम् || क्षीरं पिवेत्तदनुगव्यं घृतप्रगाढं । सोष्णं सशर्करमिह स्वरभेदवेदी ।। ६६ ॥ भावार्थ:-स्वरभेद से संयुक्त रोगी, भांगरे के पत्ते के साथ, अथवा मिरच के साथ चने की डाली को खाकर ऊपर से गय मिला हुआ गरम दूध पीये ॥ ६६ ॥ Jain Education International उदावर्त रोगाधिकारः अत्रोदावर्तमप्यातुरं ज्ञा- 1 त्वा यत्नात् कारणलक्षणश्च । सभ्देषज्यैस्साधयेत्साधु धीमान् ! तस्योपेक्षा क्षिप्रमेव क्षिणोति ॥ ६७ ॥ . भावार्थ:- उदावर्त रोग को, उसके कारण व लक्षणों से परीक्षा कर अच्छी औषधियों के प्रयोग से उस की चिकित्सा बुद्धिमान् वैद्य करें । यदि उपेक्षा की जाय तो वह शीघ्र ही प्राणवात करता है | ॥ ६७॥ काले तिलों को घृत व शक्कर से उदावर्त संप्राप्ति. वातादीनां वेगसंधारणाद्यः । सर्पेद्राशन्यग्निशस्त्रोपमानः ॥ क्रुद्धोऽपान प्यूर्ध्वमुत्पयतीत्री | दानव्याप्तः स्यादुदावर्तरोगः ॥ ६८ ॥ भावार्थ::-जब यह मनुष्य वातादिकोंके वेग को रोकता है उस से कुपित अपानवायु ऊपर जाकर उदानवायु में व्याप्त होता है लब For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001938
Book TitleKalyankarak
Original Sutra AuthorUgradityacharya
AuthorVardhaman Parshwanath Shastri
PublisherGovind Raoji Doshi Solapur
Publication Year1940
Total Pages908
LanguagePrakrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Ayurveda, L000, & L030
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy