SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 272
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ पित्तरोगाधिकारः । जम्वादि पाणितक ! जंव्वानिंबधन वृक्षसुधातकीना । मष्टशशिष्टमवतार्य विमाल्य तोयम् ॥ पमिह पाणितकं विपाच्य | लीनातिसारमचिरेण जयेन्मनुष्यः ॥ ९८ ॥ भावार्थ:- जामुन, आम, नीम, नागरमोथा, अमलतास, बाईके फूल, - इनका कषाय आठवां अंश बाकी रहे तब उतारकर उसे छान लेवें, फिर उसको दव प्रलेप [ जबतक करछली में चिपक जाये ] होनेतक पकाकर उतार लेवें । उस अवलेह के सेवन करने से अतिसार रोग दूर होता है ।। ९८ ॥ सिद्धक्षीर । क्षीरं त्रिवत्त्रिफलया परिपकमाशु । कुक्ष्यामयं शमयति त्रिकटुप्रगाढम् || सिंत्थहिंगुमरिचातिविषाजमोद - । शुंठीसमेतमथवा शतपुष्ययुक्तम् ।। ९९ ।। भावार्थ:- त्रिवि [निशोथ ] त्रिफला, ( हरड बहेडा आंवला ) त्रिकटु ( सोंठ मिरच पीपल ) इन से पकाये हुए दूध को पीनेसे अतिसार रोग दूर होजाता है । सैंधानमक, हींग, मिरच, अतीस अजवाईन, सोंठ इन से पकाये हुए दूध अथवा सोंफसे युक्त दूधको पीनेसे अतिसार रोग दूर होता है ॥ ९९ ॥ उग्रगंधादिकाथ | उग्रांबुदातिविषयष्टिकपायमष्ट । भागावशिष्टमतिगाल्य विशिष्टमिष्टं ॥ अम्बष्टकासहितमाशु पिबेन्मनुष्यो । गंगां रुद्धि किमुताल्पतरातिसारम् ॥१००॥ (१७९). भावार्थ:- : - वचा, नागरमोथा, अतीस, मुलैठी इनका अष्टभागावशेष कषाय बनाकर फिर उसको छान लेवें । उस कषायमें अंबाडा डालकर पीवें । इससे गंगा नदीके बाडके समान वहनेवाला अतिसार भो उपशम होता है । अल्प प्रमाणवाले अतिसारकी तो क्या बात है ? ॥ १०० ॥ क्षीरका विशिष्ट गुण । गव्यं क्षीरं सुखोष्णं हितमतिचिरकालातिसारज्वरोन्मा - ! दापस्माराचरात्योदयकुद विष्ट श्वासकासप्लिग || Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001938
Book TitleKalyankarak
Original Sutra AuthorUgradityacharya
AuthorVardhaman Parshwanath Shastri
PublisherGovind Raoji Doshi Solapur
Publication Year1940
Total Pages908
LanguagePrakrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Ayurveda, L000, & L030
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy