SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 270
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ पित्तरोगाधिकारः। (१७४) मेनफल, सैंधानमक, पीपल इनके कल्कसे मिश्रित उष्णजलपानसे वमन कराना चाहिये । ॥९ ॥ वमनपश्चाक्रिया वतिं प्रशांतमददाहमपेतदोषं । तिं नदाहनि विवर्जितभुक्तपानं ।। मांग्राहिकोषधविपकविलेप्यवृष-। भन्येधुरल्पमहिमं वितरेद्यथोक्तम् ॥ ११ ॥ भावार्थ:-~-वमन कराने के बाद, जिसका मद, दाह व दोष शांत होगये हों, जो थका हो ऐसे रोगीको उस दिन खाने पीने को कुछ नहीं देना चाहिये । दूसरे दिन प्राहि औषधियोंसे पकाये हुए विलेपी वा यूष (दाल) गरम व अल्पप्रमाण में देना चाहिये । ॥ ९१॥ वातातिसार में आमावस्था की चिकित्सा. अत्यम्लतक्रमनिलामयुतातिसारे । प्रातः पिबेन्मरिचसैन्धवनागराढ्यं ।। हिंगुप्रगाढमथवा मरिचाजमोद । सिन्धूत्थनागरविपकवराम्लिका वा ॥९२॥ भावर्थ-~-वातज अतिसारके आमास्थामें अत्यंत ग्वट्टी छाछमें मिरच, सैंधानमक सोंठ, हींग मिलाकर अथवा मिरच, अजवाईन, सैंधानमक, सोंठ, इनसे पकायी हुई कांजी पीना चाहिये ॥ ९२ ॥ पित्तातिसार में आमावस्था की चिकित्सा । यष्टीकषायपरिपकमजापयो वा। जम्बंबुदाम्रकुटजातिविषाकषायः ॥ पतिस्तथा दधिरसेन तिलांबुकल्कं । पित्ताममाशु शमयत्यतिसाररोगे ॥ ९३ ।।। भावार्थ:-पित्तज अतिसारके आम अवस्थामें मुलैठीके कवायसे सिद्ध किया हुआ बकरी का दूध व जामुन, नागरमोथा. आम, कूटज, अतीस, इनका कषाय अथवा तिल व नेत्रबालेका कल्कको दहीके तोड [ रस ] के साथ पीना चाहिये ।। ९३ ॥ कफातिसार में आमावस्था की चिकित्सा । दीनिशात्रिककांबुदचित्रकाणां। . पाठाजमोदमारिचामलकाभयानाम् ।। Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001938
Book TitleKalyankarak
Original Sutra AuthorUgradityacharya
AuthorVardhaman Parshwanath Shastri
PublisherGovind Raoji Doshi Solapur
Publication Year1940
Total Pages908
LanguagePrakrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Ayurveda, L000, & L030
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy