SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 252
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ [ समराइच्चकहा तत्थ मणोहारिणा विणोएण कंचि कालं । तओ पविट्ठो नयर । कयं उचियकर णिज्जं । एवं च पइदिणं रणवईए सह पवड्ढमाणाणुरायं सोक्खमणहवंतस्स अइक्कंतो कोइ कालो । अन्ना राइणो मेत्तीबलस्स विथक्को पच्चंतवासी विग्गहो नाम राया। पेसिओ गेण तस्सुवर farai | दप्पुद्धरत्तणेण अकयथाणयपथाणाइनीइमग्गो सम्ममवगच्छिऊण अवसरविण्णविग्गण पराइओ विग्गणं । जाणावियमिणं राइणो मेत्तीबलस्स । कुविओ राया, सयमेव पयट्टो अमरिसेणं । विन्नत्तो कुमारेण । ताय, न खलु केसरी सियाले कर्म बिहेइ । सियालप्पाओ विग्गहो । ता अलं तम्मि संरंभेण । आणवेज मं ताओ, जंण पावेइ सो तायकोवाणलपयंगत्तणं ति । राइणा भणियं - जइ एवं ता गेव्हिऊण मग्गासन्नसंठिए नरवई लहुं गच्छसु । कुमारेण भणियं - महापसाओ । अलं च तन्निमित्तं खेइएहि सेसनरवईहिं । खुद्दो खु सो तवस्सी । ता अलं तम्मि संकाए ति । भणिऊण अहासन्निहियसेन्नसंगओ 'अलं तायपरिहव लेससवणे अणवणीए एयम्मि बिसयसेवणाए वि' मोत्तूण रणवई गओ विग्गहोवरं विग्गहेण कुमारो । पत्तो य मासमेत्तेण कालेन तस्स विसयं । विग्गहो ७०२ मनोहारिणा विनोदेन कञ्चित्कालम् । ततः प्रविष्टो नगरीम् । कृतमुचितकरणीयम् । एवं च प्रतिदिनं रत्नवत्या सह प्रवर्धमानानुरागं सौख्यमनुभवतोऽतिक्रान्तः कोऽपि कालः । अन्यदा राज्ञो मैत्रीबलस्य विरुद्धः प्रत्यन्तवासी विग्रहो नाम राजा, प्रेषितस्तेन तस्योपरि विक्षेपः, दर्पोद्धुरत्वेन अकृतस्थानप्रयाणादिनीतिमार्गः सम्यगवगत्यावसरवितीर्तविग्रहेण पराजितो विग्रहेण । ज्ञापितमिदं राज्ञो मैत्रीबलस्य । कुपितो राजा, स्वयमेव प्रवृत्तोऽमर्षेण । विज्ञप्तः कुमारेण - तात ! न खलु केसरी शृगाले क्रमं विदधाति । शृगालप्रायो विग्रहः । ततोऽलं तस्मिन् संरम्भेण । आज्ञापयतु मां तातः, येन प्राप्नोति स तातकोपानलपतङ्गत्वमिति । राज्ञा भणितम् - यद्येवं ततो गृहीत्वा मार्गासन्नसंस्थितान् नरपतीन् लघु गच्छ । कुमारेण भणितम् -- महाप्रसादः । अलं च तन्निमित्तं खेदितैः शेषनरपतिभिः । क्षुद्रः खलु स तपस्वी । ततोऽलं तस्मिन् शङ्कयेति । भणित्वा यथासन्निहित सैन्यसङ्गतः 'अलं तात परिभवलेशश्रवणेऽनपनीते एतस्मिन् विषयसेवनयाऽपि' इति मुक्त्वा रत्नवतीं गतो विग्रहोपरि विग्रहेण कुमारः । प्राप्तश्च मासमात्रेण कालेन तस्य विषयम् । विग्रहोऽपि मनोहर विनोदों के साथ वहाँ कुछ समय तक ठहरे। अनन्तर नगर में प्रविष्ट हुए । योग्य कार्यों को किया । इस प्रकार रत्नवती के साथ प्रतिदिन बढ़ते हुए अनुरागवाले सुख का अनुभव करते हुए (कुमार का ) कुछ समय बीत गया । एक बार सीमा पर रहनेवाला 'विग्रह' नामक राजा मैत्रीबल के विरुद्ध हो गया । उसने उसके ऊपर मेना भेज दी । घमण्ड से भरे हुए होने के कारण स्थानगमन आदि नीतिमार्ग का आचरण किये बिना ही अवसर जानकर सेना भेजकर, विग्रह ने पराजित कर दिया। राजा मैत्रीबल को इसकी सूचना दी गयी। राजा कुपित हुआ । क्रोधवश (वह) स्वयं ही चल पड़ने को तैयार हुआ । कुमार ने कहा - 'पिताजी! सिंह सियार के प्रति गमन नहीं करता । राजा विग्रह सियार के समान है । अतः उससे युद्ध करना व्यर्थ है । पिताजी, आप मुझे आज्ञा दीजिए, जिससे वह पिताजी की क्रोधाग्नि में पतंगेपन को प्राप्त हो ।' राजा ने कहा- 'यदि ऐसा है तो समीपवर्ती मार्ग में स्थित राजाओं को साथ लेकर शीघ्र जाओ।' कुमार ने कहा- 'बड़ी कृपा । उसके लिए शेष राजाओं को कष्ट देना व्यर्थ है । वह बेचारा क्षुद्र है, अत: उसके विषय में शंका न करें-- ऐसा कहकर ठहरायी अपमान रूपी क्लेश को दूर किये बिना यह विषय सेवन व्यर्थ है, ऐसा सोचकर, रत्नवती को छोड़कर कुमार हुई सेना के साथ 'पिताजी के Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001882
Book TitleSamraicch Kaha Part 2
Original Sutra AuthorHaribhadrasuri
AuthorRameshchandra Jain
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year1996
Total Pages450
LanguagePrakrit, Sanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Story, & literature
File Size11 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy