SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 298
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्राकृतव्याकरणे २७९ बहुत्वे हुँ ॥ ३८६ ॥ त्यादीनामन्त्यत्रयस्य सम्बन्धि बहुष्वर्थेषु वर्तमानं यद् वचनं तस्य हुँ इत्यादेशो वा भवति । खग्गवि सा हि उ जहिं लहहु षिय तहि देहि जाहुँ। रणदुभिक्खें भग्गाइं विणु जुज्झें न वलाहुं ॥१॥ पक्षे। लहिमु । इत्यादि। अपभ्रंश भाषा में, त्यादि (प्रत्ययों) में से अन्त्य त्रय से संबंधित बहु (= अनेक) अर्थ में होने वाला जो (बहु/अनेक) वचन, उसको हुऐसा आदेअ विकल्प से होता है। उदा० -- खग्ग वलाई ॥१:: (विकल्प-) पक्षसे:-लहिमु, इत्यादि । हिस्वयोरिदुदेत् ॥ ३८७ ॥ पञ्चम्यां हि स्वयोरपभ्रंशे इ उ ए इत्येते त्रय आदेशा वा भवन्ति । इत्। कुञ्जर' सुमरि म सल्ल इ उ सरला सास म मेल्लि । __ कवल जि पाविय विहि वसिण ते चरि माण म मेल्लि ॥१॥ उत् । भमरा एत्थ वि लिम्बडइ के वि दियहडा विलम्बु । धणपत्तलु छायाबहुलु फुल्लइ जाम कयम्बु ॥ २॥ एत्। प्रिय' एम्वहि करे सेल्लु करि छड्डहि तुहुँ करवालु । __जं कावालिय बप्पुडा लेहि अभग्गु कवाल ॥ ३॥ पक्षे । सुमरहि । इत्यादि। अपभ्रंश भाषां में, आज्ञार्थ में हि और स्व इन (प्रत्ययों) को इ, उ और ए ऐसे ये तीन आदेश विकल्प से होते हैं। उदा.-इ ( इत् ऐसा आदेण ):-कुञ्जर...... १.खड्गविसाधितं यत्र लभामहे तत्र देशे यामः । रणदुभिक्षेण भग्नाः विना युधेन न वलामहे ॥ २. कुञ्जर स्मर मा सल्लकीः सरलान् श्वासान् मा मुञ्च । कवलाः ये प्राप्ताः विधिवशेन तांश्वर मानं मा मुञ्च ॥ ३. भ्रमर अत्रापि निम्बके कति (चित्) दिवसान विलम्बस्व । धनपत्रवान् छाया बहुलो फुल्लति यावत् कदम्बः ॥ ४. प्रिय इदानी कुरु भल्लं करे त्यज स्वं करवालम् । येन कापालिका बराकाः लान्ति अभग्नं कपालम् ॥ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001871
Book TitlePrakrit Vyakarana
Original Sutra AuthorHemchandracharya
AuthorK V Apte
PublisherChaukhamba Vidyabhavan
Publication Year1996
Total Pages462
LanguagePrakrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Grammar, P000, & P050
File Size22 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy