________________
SOME ASPECTS OF PAÜMACARIYA
पउमचरियंमि एत्तो (II, 105) पउमचरियं महायस, अहयं इच्छामि परिफुडं सोउं । (III, 8) ....महइमहापुरिसाण य चरियं च जहक्कम सुणसु । (III, 17) एयं राहवचरियं पुरिसो जो पढइ सुणइ भावियकरणो । (CIII, 175) एयं हलहरचरियं निययं जो पढइ सुद्धभावेणं । (CXVIII, 93) दुब्भासियाई....। नासंति पउमकित्तणकहाएँ दूरं समत्थाई । (GXVIII, 97) एयं रामारविंदचरियं तु सुयं समत्थं, नासेइ दुग्गइपहं...। (CXVIII, 101) एयं वीरजिणेण रामचरियं सिट्टे महत्थं पुरा । (CXVIII, 102) ....इमं चरियं (CXVIII, 103) एयं राहवचरियं.... I (CXVIII, 104)
...रइयं राहवचरियं.... I (CXVIII, 118) 11. अवराइया कयाई, गुरुभारा सोहणे तिहिमुहुत्ते ।
पुत्तं चेव पसूया, वियसियवरपउमसरिसमुहं ॥ जम्मूसवो महंतो तस्स कओ दसरहेण तुडेणं । नामं च विरइयं से, पउमो पउमुप्पलदलच्छो । -(XXV. 7-8.) From these stanzas embodying the circumstance or factor responsible for the name Paüma it will be evident to the readers that the following statment of Dr. Jyotiprasad Jain is erroneous : महाराजा रामचन्द्र का मुनि अवस्था का नाम पद्म था, अतः जैन परंपरा में रामकथा का पद्मचरित या पद्मपुराण नाम ही रूढ हुआ।
-(Vimalarya Aura Unaka Paumacariyam, p. 438). 12. See Introduction (pp. 7-8) to Paumacariyam (Cha. 27 and 28), edited by Sri S. C.
Upadhyāya. 13. Why the poet uses two words for 'a chapter' or 'a canto' and not one consistently we
cannot say. 14. The upodghata to the Bhavanagar edition gives the total number to be approximately
9000 stanzas (Asanna-nava-sahasra-sloka-pramitam). Pandit Premi states the total number of verses, to be 10000 Anustup Slokas (Jain Sahitya Aura Itihāsa, p. 89 of the revised edition). Professors Gore and Laddu remark in their edition that the poem
contains more than 9000 stanzas. This statement needs to be corrected. 15. अलियं पि सव्वमेयं, उववत्तिविरुद्धपच्चयगुणेहिं।
न य सद्दहंति पुरिसा, हवंति जे पंडिया लोए ।। -II 117. 16. Cf. Canto II. 105-107, III. 8-15 (and VII.58-60). 17. तो भणइ गणहरिंदो, सुणेहि नरवसह दिन्नकण्णमणो ।
जह केवलीण सिटुं अहमवि तुम्हं परिकहेमि । न य रक्खसो ति भण्णइ, दसाणणो णेय आमिसाहारो ।
अलियं ति सव्वमेयं, भणंति जं कुकइणो मूढा ॥-III. 14-15. 18. "Tradition about Vanaras and Raksasas"-Chakravarti C. in I. H. Q. Vol. I (1925). 19. See V. 251-252 Stud.-4
For Private & Personal Use Only Jain Education International
www.jainelibrary.org