________________
८६
तत्वार्थसार अधिकार २ रा
उपाय आहे. मुनीनी सांगितले की तुम्ही विष्णुकुमार मुनीकडे जा. त्याना वैक्रियिकऋद्धी प्राप्त झाली आहे. ते हा उपसर्ग दूर करू शकतील. लागलीच ते क्षुल्लक विद्येच्या सहायाने आकाशमार्गाने विष्णुकुमार मुनीकडे गेले. त्यांनी मुनींना नमस्कार करून सर्व घटना निवेदन केली. मुनीना आपणास ऋद्धिप्राप्त झाल्याचे भान देखील नव्हते. त्यांनी प्रयोगादाखल हात लांब करून पाहिला तो मेरूपर्वतापर्यंत लांब पसरला. ऋध्दिप्राप्त झाल्याचे लक्षात येताच धर्माचे रक्षण व्हावे. या विचाराने ते तत्काळ आपला बंधू पद्मनाभ राजाकडे गेले. पद्मनाभ राजाने सर्व हकीकत सांगितली. माझे वचन दिले गेले असल्यामुळे मला काही उपाय करता येत नाही. आपणच यावर उपाय करावा. विष्णुकुमार मुनीनी ब्राम्हण बटूचे रुप धारण करून बलीकडे जाऊन त्याला 'भिक्षांदेहि' पूर्वक आशीर्वाद दिला. बलीला तो शुभशकुन वाटला. त्यानें ब्राह्मण बटूला वरदान मागण्यास सांगितले.
ब्राह्मण बटूने 'तीन पावले जागा दे' एवढीच भिक्षा मागितली. वलिने 'तथास्तु' म्हणून वरदान दिले. ब्राह्मण बटूने आपले अक्राळ विक्राळ रूप वाढवून एकपाय मेरूपर्वतावर, दुसरा विध्याचल पर्वतावर ठेवला. तिसरा पाय कोठें ठेऊ ? असा प्रश्न त्या बलिराजास केला. तुझ्या या घोर कृत्याबद्दल तुझ्या डोक्यावर पाय ठेवून तुला यमसदनास पाठवीन अशी भीति दाखविली. बलाने क्षमा मागितली. मुनीवरील घोर उपसर्ग दूर केला. विष्णुकुमार मुनींनी धर्माचे रक्षण केले म्हणून त्या दिवसा पासून रक्षाबंधन पर्व प्रचलित झाला.
जन्माचे प्रकार
औदारिकं शरीरं स्याद् गर्भ संमूच्र्छतोद्भवं । तथा वैक्रियिकाख्यं तु जानीयादौपपादिकं ।
अर्थ - औदारिक शरीराची उत्पत्ती दोन प्रकाराने होते.
९ गर्भ जन्म २ संमूर्च्छन जन्म.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
