Page Text
________________
饔
प्रतिपाते स्थित्यनुभागबन्ध: ]
चारित्रमोहनीयोपशमनाधिकारः
[ २१६
1
सरिसा गुणसेढी । सेसकम्माणं पुण आरुहंतस्स जं भणियं तारिसं चेव अणुणमतिरित्तं भाणियव्वं । कालतो अमहिया तत्तिया य गुणसेढी कालं पडुच्च काह पत्ते अतो य सेसेहिं तुल्लन्ति - जाहे कोहं पत्तो ततो पभिति सेसं कंमेहिं सरिसा गुणसेढी ।" इति । अथ स्थितिबन्धमनुभागबन्धं च वक्तुकामोऽभिधत्ते —
खवगुवसामगपडिवयमाणदुगुणो तहिं तहिं बंधो । भागोऽणं गुण सुभाण सुभाग विवरीयो ||६ १ ॥
क्षपकस्योपशमकस्य प्रतिपततो द्विगुणस्तत्र तत्र बन्धः । अनुभागोऽनन्तगुणोऽशुमानां शुभानां विपरीतः ॥ ६१ ॥ |
इति पदसंस्कार:
"खवगुवसामग" त्तिक्षपकम्य क्षपकश्रेणिमारोहतो जीवस्य यस्मिन् स्थाने यावान् स्थितिबन्धो भवति, तस्मिन्नेव स्थान उपशमश्रेणि प्रतिपद्यमानस्य स्थितिबन्धो द्विगुणो भवति, ततोऽपि तस्मिन्नेव स्थान उपशमश्रेणितः प्रतिपततो जन्तोद्विगुणः स्थितिबन्धो भवतीति क्षपकस्य स्थितिबन्धतः प्रतिपततश्चतुर्गुणो भवतीत्यर्थः । अयं क्रमोऽनिवृत्तिकरणस्य किश्चित्कालं यावद्वक्तव्यः, तत परं द्विगुणनियमो नाऽवतिष्ठतेऽधिकतरस्यापि भावात् । तथा क्षपकस्य यस्मिन् स्था
शुमानां प्रकृतीनां यावाननुभागो बध्यते, ततस्तस्मिन्नेव स्थाने तासामेवाऽशुभानामुपशामकेन योsनुभागो बध्यते, सोऽनन्तगुणस्ततोऽप्युपशमश्रेणतः प्रतिपततो जन्तोरनन्तगुणो वध्यते । 'सुभाणं विवरिओ'त्ति शुभानां प्रकृतीनां पुनरनुभागो विपरीतो वाच्यः, तथाहि - उपशमश्र - णितोऽवरोहता यस्मिन्स्थाने शुभप्रकृतीनां यावाननुभागो बध्यते, ततोऽनन्त गुणस्तस्मिन्नेव स्थान उपशमकेन तासामेव शुभानां प्रकृतीनां बध्यते, ततोऽपि तस्मिन्नेव स्थानेऽनन्तगुणः क्षपकेण बध्यते । शेषं यथाऽऽरोहतः, तथा प्रतिपततोऽपि वेदियतव्यम्, यावत्प्रमत्तगुणस्थानकम् । एतत्सर्वं संक्षेपेणाऽभिहितम् ।
अथ विस्तरतोऽभिधीयते । उपशान्तमोहगुणस्थानकतः पतित्वा सूक्ष्मसंपरायप्रथम समय एते पदार्थाः प्रवर्तन्ते
Jain Education International
(१) द्वितीय स्थितिगतं लोमत्रयमनुपशान्तं भवति ।
(२) द्वितीय स्थितितः किट्टीः समाकृष्य सूक्ष्मलोभवदेकाऽद्धातः किश्चिदधिककालां प्रथमस्थितिं करोति वेदयति च । तथोदयावलिकायामुपरितनस्थितौ यथाक्रमं गोपुच्छाकारेणासंख्ये गुणकारेण च प्रक्षिप्य गुणश्रेणिशिरस उपरितनस्थितौ विशेषहीनक्रमेण प्रक्षिपति |
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001832 |
| Book Title | Karmaprakrutigatmaupashamanakaranam |
| Original Sutra Author | Shivsharmsuri |
| Author | Gunratnasuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 332 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 9 MB |