Page Text
________________
#
अपूर्वकरणप्ररूपणा ]
दर्शन मोह त्रिकोपशमनाधिकारः
उवसामइत्तु सामन्ने । दोराहं श्रादियाणं ||३३||
ग्रहवा दंसणमोहं पुव्वं पदमडिमावलियं करेड
छाया - अथवा दर्शन मोहं पूर्वमुपशमय्य श्रामण्ये |
प्रथम स्थितिमावलिकां करोति द्वयोरप्यनुदितयोः ||३३ |
,
अथवा प्रकारान्तरे, आदौ दर्शनमोहनीयं क्षपयित्वोपशमश्रेणि प्रतिपद्यते, अथवा यद्वा दर्शन त्रिकं प्रथममुपशमय्याऽप्युपशमश्रेणि प्रतिपद्यते । कुत्र स्थितः १ इत्याह- श्रामण्ये, अयं शब्दार्थः-श्राम्यति=तपस्यति इति श्रमणः " नन्द्यादिभ्योऽनः " (५-१-५२) कर्तरि अनप्रत्ययः तस्य भावः कर्म वा श्रामण्यम् “पति - राजान्त - गुणोङ्ग - राजादिभ्यः कर्मणि च ' (७-१-६०) इति सिद्धहेमसूत्रेण 'टयण' प्रत्ययः, तत्र स्थितः, षष्ठसप्तमयोरन्यतर गुणस्थानकवर्तीति यावत् उक्तं च कषायप्राभृतचूणौं- "विरतो वेयगसम्मदिट्ठि उवसमसेतों पडिवज्जडकामो उवसमसम्मत्तं उप्पादेति" तथैव कर्मप्रकृतिचूर्णी टोकायां चोक्तं तद्यथा-'अहवे त्ति' अन्नाहिगारे जई वेयगसम्म हिट्ठी सेटिं पडिवज्जति तो पुच्वं दंसणतिगं जुगवं उवसामेति, 'पुण्वंउवसामित्त' जहा पुव्वं दंसणमोहस्स उवसामणा भणिया तवत्थवि सामन्ने त्ति ठिच्चा उवसामेइ । सामन्नमिच्छत्तमोचसमेव " तथैव कर्मप्रकृतिटीकायामपि - "इह यदि वेदकसम्यग्दृष्टिः सन्नुपशमश्रेणि प्रतिपद्यते ततो नियमाद् दर्शनमोहनीयत्रितयं पूर्वमुपशमयति तच्च श्रामये स्थितः सन्नुपशमयति ।" इति तदुपशमनाविधिश्च सकलोऽपि प्रथमोपशमिकसम्यक्त्ववज्ज्ञातव्यः । तद्यथा यथाप्रवृतकरणे स्थितिघातो रमघातो गुणश्रेणिश्च न भवन्ति । अपूर्वकरणे च स्थितिघातो रातो गुणश्रेणिश्च भवन्ति । गुणश्रेणिनिक्षेपश्च अपूर्वकरणाऽनिवृत्तिकरणाभ्यां किंचिदधिको गलिताऽवशेषश्च ।
Jain Education International
i १५३
ॐ ननु दर्शनत्रिकस्योपशमनाऽधिकारे मिथ्यात्वस्य गुणसंक्रमो भवति, आहोस्विन्न ? इति चेद्, उच्यते- कर्मप्रकृतिचूर्णिकारैरेतदेव निर्दिष्टम् "उकिरज्जमाणं दलिय
घवलादौ दर्शन त्रिकोपशमनाऽधिकारे गुणसंक्रमः सर्वथा निषिद्धः । तथा चाहुर्घवलाकाराः । “सम्म सस्स पढमट्ठिदिए झीणाए मिच्छत्त पवेसग्गं सम्मत्त सम्ममिच्छन्तं सु गुणसंकमेण ण संकमदि इमस्स विज्झाय संकमो चेव ।" इति । तथा चोक्तं लब्धिसारेसप्ताधिकद्विशततमगाथायाम् -
दंसण बोहुवसमणं तक्खवणं वा हु होदि गरि तु । गुणसंक्रमो ण विज्जदि विज्भद वाघापवत्तं च ॥
तट्टीका - दर्शन मोहोपशमनविधाने गुणसंक्रमो नास्ति केवलं विध्यातसंक्रमो वा यथाप्रवृत्तसंक्रमो वा संभवति ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001832 |
| Book Title | Karmaprakrutigatmaupashamanakaranam |
| Original Sutra Author | Shivsharmsuri |
| Author | Gunratnasuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 332 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 9 MB |