Page Text
________________
उपशमनाकरणम्
माथा २६ । तत्रौपशमिकचारित्रस्य तथा क्षायिकचारित्रस्याऽधिकारो यथाक्रममुपशमश्रेण्यधिकार सपकश्रेण्यधिकारे च वक्ष्यते । देशविरतेः सर्वविरतेश्च प्राप्ति व्याख्याचिख्यासुराह
....... 'दोगह वि करणाणि दोरिण न उ तइयं । पच्छा गुणसेढी सिं तावइया आलिगा उप्पिं ॥२१॥
------द्वयोरपि करणे वे न तु तृतीयम् । पश्चाद्गुणश्रेणिस्तयोस्तावत्यावलिकामा उपरि ॥२९॥ इति पदसंस्कारः
मिथ्यादृष्टिरविरतसम्यग्दृष्टिर्वा मनुष्यस्तियं च देशविरतिं मनुष्यश्च सर्ववितिमश्नुते तत्राऽपि देशविरतः करणद्विकेन मनुष्यः सर्वविरतिमेव प्राप्नोति । तत्र कश्चिद् मिध्यादृष्टिरौपशमिकसम्यक्त्वेन सार्ध देशविरात सर्वविरति वोत्पादयति, तयोश्च प्राप्तिक्रमः पूर्व प्रथमोपशमिकसम्यक्त्वाऽधिकार उक्तः । यदि मिथ्यादृष्टिरष्टाविंशतिसत्कर्मा क्षायोपशमिकसम्यग्दृष्टिर्देशविरतिं सर्वविरतिं वाऽश्नुते, तर्हि करणद्वयं करोतीत्याह-"दोपह" इत्यादि, द्वयोरपि देशविरतिसर्वविरत्योर्लाभे सति द्वे करणे यथाप्रवृत्तकरणाऽपूर्वकरणाख्ये भवतः, न तु तृतीयं करण : यतो यत्र दर्शनमोहनीयचास्त्रिमोहनीययोरन्यतरस्य सर्वथा क्षयः सर्वोपशमो वा भवति, तंत्रवाऽनिवृत्तिकरणं जन्तुना क्रियते, नाऽन्यत्र क्षयोपशमादौ ।
अत्र करणकालात्पूर्वमन्तमु हृतं यावज्जन्तुः प्रतिसमयमनन्तगुणवृद्धया विशुद्धया प्रवधमानोऽशुमानां प्रकृतीनां द्विस्थानकं शुमानां प्रकृतीनां च चतुःस्थानकमनुभागं बध्नाति । नमपि प्रतिसमयं शुमानामनन्तगुणवृद्धमशुमानां चाऽनन्तगुणहीनमित्यादि सर्ववक्तव्यतीपश. मिकसम्यक्त्वाधिकारवज्ज्ञातव्या । बन्धोदयसत्तादिषु यो विशेषः, सम्वयमेवोहनीयः, अन्यमौरवमयादव न वितन्यते । .. अथादौ याप्रवृत्तकरणं प्रारम्यते । यथाप्रवृतकरणेऽपि प्रतिसमयमनन्तगुणवृद्रिया शुद्धं चतुःस्थाननकम् , अशुभानां च कर्मणां प्रतिसमयमनन्तगुणहीनं द्विस्थानकमनुभाग बध्नाति, पूर्वपूर्वतः प्रत्यन्तमुहर्तमुत्तरोत्तरोत्तरस्थितिबन्धः पन्योपमसंख्येयभागेन होनो भवान स्थितिघातरसघातौ न भवतः ! अध्यवमायस्थानानां संख्या विशोषिश्व न्यादीनां बरू सम्यक्त्वाऽधिकारवज्ज्ञेयम् ।
यथाप्रवृत्तकरणं परिसमाप्याऽपूर्वकरणं प्रविशति । अपूर्वकरणस्य प्रथमसमयादेवाऽऽयुव ज.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001832 |
| Book Title | Karmaprakrutigatmaupashamanakaranam |
| Original Sutra Author | Shivsharmsuri |
| Author | Gunratnasuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 332 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 9 MB |