________________
૧૨૨
सभाष्य-चूणिके निशीथसूत्रे
[ सूत्र-१४
एतेसिं गच्छाणं इमो प्राणयणोवायो-ठवणारोवण विजुत्ता छम्मासा पंचभागभत्तीया चे रूपबुता ठवणापदा तेसु चरिमादेसभागिको । छम्मासदिवसाणं असीतसयं तं पढमेहि ठवणारोवणदिवसेहिं विजुनं कबति, सेसस्स पंचहि भागो हीरइ. जे तत्थ लद्धा ते रूवजुता कणा, जावतियाते एवतिया पत्तेयं ठवणारोवणपदा भवंति । एतं. करणं प्रादिल्लेसु ठवणारोवणठागेसु । चरिमे पुण ठवणारोवणठाणे एसेव प्रादेसो, णवरं एक्केण भागो हायव्वो त्ति।
इदाणि गणियकरणं एक्को आदी, एक्को उत्तरं, तीसं गच्छो । गच्छो उत्तरेणं संविग्गउ त्ति - गुणितो तीसा चेव जाता "उत्तरहीणे" त्ति-तीसाप्रो एक्को उत्तरं पाडितंजाया अउणत्तीसा। तम्मि आदि पक्खित्ता एक्को जाता तीसा चेव, एवं वीसियाए ठवणाए, अंतं धणं सह आदिल्लेहि लद्धति वुत्तं भवति । आदी एक्को सो तीसाए पक्खित्तो जाता एक्कतीसा । "गच्छद्ध" पण्णरस तेहिं गुणिया एक्कतीसा जाता चत्तारि य सया पण्णट्ठा, पढमे ठवणारोवणट्ठाणे तं सव्वधणं ति । ॥६४४०॥ अधवाऽयमन्यो विकल्प :
दो रासी ठावेज्जा, रूवं पुण पक्खिवेहि एगत्तो।
जुत्तो य देइ अद्ध, तेण गुणं जाण संकलियं ॥६४४१॥
दो रासि त्ति उवरि हेट्ठा य, तीसे ठवियाए एककत्थ रूवं पक्खित्तं जो रासी तत्य "अद्ध देति" - तस्स पद्ध घेत्तव्वं, तेणदण इतरो रासी गुणे यचो, एवं वा सव्वसंवेधफल देति ॥६४४१॥
इदाणि सव्वट्ठवणारोवणाण दिवसमासाण य लक्खणं सधाणुवाती भण्णति
दिवसा पंचहि भतिता, दुरूवहीणा हवंति मासाओ ।
मासा दुरूवसहिता, पंचगुणा ते भवे दिवसा ।।६४४२।। पस्यार्थ:- "दिदस" ति वीसियठवणा दिवसा पण्णरसादियारोवणादिवसा य ।
इमं णिदरिसणं- वीसियाए ठवणा पंचहि भाए हिते भागलद्धा चत्तारि, तातो दोण्णि रूवा केडिया जाया दोणि मासा, पण्णरसियाए प्रारोवगाए पंचहि भागेहिते भागलद्धा तिणि मासा ते दुरूवहीणा या जाग्रो एक्कमासो त्ति- ।
इमं दिवसलक्खणं- एते वि य मासा लद्धा ते दुरूपसहिया काउं पंचगुणा कायव्या, ताहे पासेहितो दिवसम्गं पुबिल्लपमाणसमं पागच्छ इ, एवं सेसासु वि सनातु ठवणारोवणासु कायव्यं ।।६४४२॥
इयाणि जहा ठवणाहिं छम्मासा काउ पच्छित्तं दिजति तहा भण्णति
पढमा ठवणा वीसा, पढमा आरोवणा भवे परखो।
तेरसहिं मासेहि, पंच तु सइंदिया झोसो ॥६४४३॥ वीसियठवणा पण्णरसियारोवणाहिं एयानो कतिहिं मासेसि सेविएहि णिप्फण्णातो होज्ज ? दिटुं
तेरसहि,
कहं ? उच्यते.
ठवणारोवणदिवसमाणाउ विसोहित्तुं जं सेशं । इच्छियारोवणाए भाए प्रसुज्झमाणे खिवे झोसो। छण्हमासाणं असीतं दिवसतं भवति, तमो वीसिया ठवणा पन्नरसिया य भारोवणा सोहेयन्वा, सेसं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org