________________
सभाष्य-चूणिके निशीथसूत्रे
सूत्र-१३
वसु ति रयणा, ते दुविधा-दव्वे भावे य । दवे मणिरयणादिया, मावे जाणादिया । इह भाववसूहि अधिकारो । ताणि जरस प्रत्थि सो वसुमं ति भण्णति ।
अधवा - इंदियाणि जस्स वमे वटुंति सो वसिमं भण्णति । अधवा - गाणदसणचरित्तेसु जो वराति गिच्चकालं सो वस (बुसिम) ति रातिणिप्रो भणति ।
अहवा - व्युत्सृजति पापं अन्यपदार्थाख्यानं, चारित्रं वा वुसिमं ति बुच्चति । वसति वा चारित्ते वसुराती भण्णति ।
ग्रहवा - "पज्जया चरणे" ति एते चारितठियस्स पजता एगट्ठिता इत्यर्थः । एस बुसिरादी भण्णति, पडिपवखे अवुसिराती ।।५४२०॥
अहवा - ____ वुसि संविग्गो भणितो, अत्रुसि असंविग ते तु वोच्चत्थं ।
जे भिक्खु वएज्जा ही, सो पावति आणमादीणि ॥५४२१।। कंठा । वोच्चत्थं ति वुसिरातियं अवुसिरातित भणति हा॥५४२१॥ एत्थ पढमं वुसिरातियं प्रवुसिरातियं भण्णति इमेहि कारणेहिं -
रोसेण पडिणिवेसेण वा वि अकयन्नु मिच्छभावणं ।
संतगुणे छाएत्ता, भासंति अगुण असंते उ ॥५४२२॥
कोइ कस्सति कारणे अकारणे वा रुट्ठो, पडिनिवेसणं एसो पूतिज्जइ प्रहं ण पूइज्जामि, एवमादिविभासा । अकयष्णुयाए एतेण तस्म उवयारो करो ताहे मा एयस्स पडिउवयारो कायव्वो होहिइ त्ति, मिच्छाभावेणं मिच्छतेणं उद्दिष्णोणं । सेसं कंठं ।।५४२२॥
असंविग्गा संविग्गजणं इमेण आलंबणेण हीलंति -
धीरपुरिसपरिहाणी, नाऊणं मंदधम्मिया केई
हीलंति विहरमाणं, संविग्गजणं अबुद्धीतो ॥५४२३॥ के पुण धीरपुरिसा ?, इमे -
केवल-मणोहि-चोदस-दस-णवपुबीहि विरहिए एण्हिं ।
सुद्धमसुद्धचरणं, को जाणति कस्स भावं च ॥५४२४॥ एते संपई णत्थि, जति संपइ एते होतो तो जाणंता असीदंताणं चरणं सुदं इयरेसिं प्रसुद्ध, केवलिमादिणो णा पडिचोयंता पच्छित्तं च जहारुहं देता चितंति अभंतरगो वि एरिसो चेव भावो, ण य एगतेण बाहिरकरणजुत्तो प्रभ्यंतरकरणयुक्तो भवति ।
कहं ? उच्यते-जेण विवजतो दीसति, जहा उदायिमारयस्स पसण्णचंदस्स य । बाहिर पत्रिसुद्धो वि भरहो विसुद्धो चेव ॥५४२४॥
बाहिरकरणेण समं, अभिंतरयं करेंसि अमुणेता । गंता तं च भवे, विवज्जो दिस्सते जेणं ॥५४२॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org