________________
१०८ सभाष्य-चूणिके निशीथसूत्रे
[सूत्र-३० जेण य तस्स गुणपग्वुिड्ढी तेण णिज्जरा विउला भवति । जो पुण तप्पडिपक्षे वट्टति तस्स सोही चरित्तस्स ण विज्जति ॥१०२३॥ इदाणिं गतोऽयर्थः स्फुटतरः क्रियते -
गुणपरिवुढिणिमित्तं, कालातीते ण होंति दोसा तु ।
जत्थ तु बहिता हाणी, हविज तहियं न विहरेजा ॥१०२४॥ कालदुगातिक्रान्तं ज्ञानादिगुणपरि वृद्धिणिमित्तं वसतो न दोषः । जत्थ पुण बहि विहरतो णाणादीणं हाणी हवेज्ज ण तत्थ विहरेज्ज इत्यर्थः ।। १०२४।।
जे भिक्खू पुरे संथवं पच्छा संथ वा करेइ; करेंतं वा सातिज्जति ॥सू०॥३८॥ ... "संथवो" थुती, प्रदत्ते दाणे पुव्वसंथवो, दिणे पच्छासंथवो । जो तं करेति सातिज्जति वा तस्स मासलहुँ।
ग्रहवा - सयणे पुज्वपच्छसंथवं करेइ । अत्र नियुक्तिमाह -
दव्वे खेत्ते काले, भावम्मि य संथवो मुणेयव्यो ।
अात-पर-तदुभए वा, एक्केके सो पुणो दुविधो ॥१०२॥ साहू आत्मसंस्तवं करोति, साहू परस्य संस्तवं करोति, साहू उभयस्यापि संस्तवं करोति ।
अहवा - प्रात्मना संस्तवं करोती ति प्रात्मसंस्तवः । साहू गिहत्थं युगति, एष मात्मस्तवः । गिहत्थो साधं थुणति एष परस्तवः । दो वि परोप्परं एष उभयस्तवः । एतेसि एक्केको पुण दुविहो - संतासंतो य ।।१०२५। दव्वे खेत्ते काले संथवो इमो -
दव्वे पुट्ठमपुट्ठो, परिहीणपणा तु पव्वयंती उ ।
खेत्ते कतरा खेत्ता, कम्मि वए ते दिक्खितो काले ॥१०२६।। दलसंथवो परेण पुच्छितो "तुमं सो ईसरो?" प्रामं ति भणाति । सो पुण तहा संतो वा असंतो वा पुच्छितो भगाति “अमुकणामधेयं तुम इस्सरं ण याणसि तो एवं भणसि' परिहीणधणा "पव्वयंति" ति । परिहीणधणो दरिद्रत्यर्थः । एवं परेण णिदितो 'समुत्तइतो परं णिभं काउं अप्पाणं पि धुणाति यथा भवानश्वर्य युक्तः तथा प्रहमप्यासी।
खेत्तसंथवो-'कतगतो तुम खेत्ततो पव्वनितो" एवं पुट्ठो भणति तुज्झ चेव सहदेसी, कुरुक्षेत्राद्वा। इदाणिं कालतो - कम्मि २वदे दिक्खितो। भणाति तुम चेव सरिसवतोऽहं ।
अहवा - प्रथम वयंसि णिविट्ठो णिविम्समाणो वा ।।१०२६।। १ गवितो (दे०)। २ वयसि । ३ उद्वाहिते सति प्रवजितः । ४ स्थापितविवाहदिने सति प्रवर्जितः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org