________________
सभाष्य-चूणिके निशीथसूत्रे
प्रायश्चित्तवारम्
एक्केकको त्ति "जोती" उदित्तं, "दीवो" प्रदीपः । ज्योतिः सर्वरात्रं झियायमाणो' सार्वरात्रिक: इतरस्त्वसार्वरात्रिकः । प्रदीपोऽप्येवमेव द्रष्टव्यः । एतेसिं चउण्ह विकप्पाण अण्णतरेणावि जा जुत्ता वसही तीए ठायमाणाणिमं पच्छितं । दीवे प्रसव्वरयणिए लहुगो, सेसेसु त्ति सम्वरातीए पदीवे दुविहजोइंमि य चउलहुगा ॥२०६।। इमा पुण सागणिय-णिक्खित्तदाराण दोण्ह वि “भद्दबाहु" सामिकता प्रायश्चित्तव्याख्यान गाथा -
पंचादी णिक्खित्ते, अमव्वराति लहुमाहियं मीसे ।
लहुगा य सव्वरातिए, जं वा श्रावज्जती जत्थ ॥२०७॥ पंच त्ति पणगं, तं प्रादि काउं जत्थ-जत्थ ज संभवति पायच्छित्तं तं तत्थ तत्थ दायव्वं, णिक्खित्ते त्ति, सचित्तपरंपर-णिक्खित्ते असव्व-राईए य पदीवे मासलहुगं ।
- अहवा "पंचादीणिक्खित्रो" ति मादिणिक्खित्ते पणगं, मिस्सगणिपरंपरणिक्खित्तेत्यर्थः । कथं पुनराद्यं ? द्वितीयपदे प्राप्ते “पूर्व तेन ग्रहणमिति करेज्जा" कृत्वा। मासियं मीसि त्ति मीसाणंतरगणि-णिक्खिते मासलहुयं । लहुगा य सवराइए ति सवरातीए य पदीवे दुविह जोयंमि य चउलहुगा । च शब्दात्सचित्ताणंतरगिक्खित्त य । जं वा प्रावज्जती जत्थ त्ति एवं सत्रदाराणं सामण्णपयं, जं संघट्टणादिकं, मायविगहणाणिप्फण्णं वा, तसकाय-णिप्फण्णं वा, पावज्जति प्राप्नोति, "जत्थ" ति सागणियादिसु दारेसु, जहा-संभवं. योज्यमिति वाक्यशेषः । “सागणिय-णिक्खित्ते त्ति दारा गता ॥२०७॥
इयाणिं संघट्टणे ति दारं - एयस्स इमा भद्दबाहुसामिकता-वक्खाण-गाहा -
उपकरणे पडिलेहा, पमजणाऽऽवाम पोरिसि मणे य ।
णिक्खमणे य पवैसे, आवडणे चेव पडणे य ॥२०८॥ - उवकरणे पडिलेह त्ति पदं, एवं पमज्जणाऽऽवासग पोरिसि मणे य निक्खमणे य पवेसे पावडणे व पडणे य एतावति पदाणि । अवान्तर नव द्वाराणि ॥२०॥ एतेषां सिद्धसेनाचार्यो व्याख्यां करोति -
पेह पमजण वासए, अंग्गी ताणि अकुव्वतो जा परिहाणी।
पोरिसि भंगमभंजणजोई होति मणे तु रतिव्व रति वा ॥२०६।। पेह त्ति उवकरणे पडिलेहा गहिता, पमज्जणे त्ति वसहिपमज्जणा गहिता, वासए त्ति पावसगदारं गहितं, अग्गि त्ति एताणि पेहादीणि करेंतस्स अग्गी विराहज्जति ति वककसेसं । संजोतियाए उवकरणं पडिले हेति मासलहुग्रं, मह प्रगणीए च्छेदणगाणि वडंति तो चउलहुयं । अह प्रगिणिविराहणाभया पेहादीणि ण करेति, ताणि अकुचतो जा परिहाणि त्ति, तमावज्जते । उवकरणपडिलेहणपरिहाणीए असमायारिणिप्फण्णं मासलहुं उवहिणिप्फण्णं वा, वसहिं ण पमज्जति प्रतिणिता वा ण पमज्जति मासलहुं, मह पमज्जति तहा
१ सिज्जायमाणो (प्र.)।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org