________________
भाष्यगाथा १९२-१९८]
पीठिका
पुवढे कंठं । संघट्टे गमण-जतणा भण्णति--एगं पायं जले का एगं पले । थलमिहागासं भण्णति सामइगसंण्णाए । एतेण विहाणेण वक्खमाणेण जयणमुत्तिणो जया भवति तदा णिलिते उदगे तीरे इरियाबहियाए उस्सग्गं करेति । सघट्टजयणा भणिया ॥१६॥ इदाणिं लेव लेवोवरिं च भण्णति जयणा -
णिब्भए गारयीणं तु, मग्गतो चोलपट्टमुस्सारे ।
सभए प्रत्थेग्धे वा, श्रोइण्णेसु घणं पढें ॥१६॥ णिन्भयं जत्थ चोरभयं णस्थि तत्य । गारत्थीणं मग्गतो । “गारत्या" गिहत्या । तेसु जलमवतिष्णेसु "मगतो" पच्छतो जलं पोयरइ ति भणिय होई । पच्छतो य टुिता जहा जलमवतरंति तहा तहा उवरुवरि चोलपट्टमुस्सारंति, मा बहु उग्घातो भविस्सति । जत्य पुण सभयं चोराकुलेत्यर्थ., अत्यग्धं जत्य त्थग्घा णत्थि, तत्य मोतिण्णेसु त्ति जलं अढेसु गिहत्येसु प्रवतिणेसु, धणं मायणं, पढें चोलपट्टे बंघिउ, मध्ये अवतरजीत्यर्थः ॥१९६॥ जत्थ संतरणे चोलपट्टो उदउल्लेज्ज तत्थिमा जतणा -
दगतीरे ता चिट्टे, णिप्पगलो जाव चोलपट्टो तु ।
सभए पलंबमाणं, गच्छति काएण अफुसंतो ॥१६७।।
दगं पानीयं, तीरं पर्यन्तं । तत्थ ताव चिट्रे जाव णिप्पगलो चोलपट्टो । तु सद्दो निर्भयावधारणे । प्रह पुण सभयं तो हत्येण गहे पलंबमाणं चोलपट्टयं गच्छति । डंडगे वा काउ गच्छति । ण य तं पलंबमाणं दंडाग्रे वा व्यवस्थितं कायेन स्पृशतीत्यर्थः । एसा गिहि-सहियस्स दयुत्तरणे जयणा भणिया ।।१६।। गिहि असती पुण इमा जयणा -
असति गिहि गालियाए, आणक्खेत्तुं पुणो वि परियरणं ।
एगाभोग पडिग्गह, केई सव्यागि ण य पुरतो ॥१६॥ प्रसति सथिल्लयनिहत्थाणं जतो पाडिबहिया उत्तरमाणा दीसंति तमो उत्तरियध्वं । मसति वा तेसि णालियाते प्राणक्खेउं पुणो पुणो पडियरणं । मायप्पमाणातो चउरंगुलाहिगो दंडो "णालिया" भण्णति । तीए "माणक्खेउ" उवधेत्तूण परतीरं गंतु प्रारपारमागमणं "पडिउत्तरणं"। णालियाए वा मसति तरणं 'प्रतिकयकरणो जो सो तं प्राणवखे उं जया प्रागतो भवति तदा गंतव्वं । एवं जंघातारिमे विही भणियो।
इमा पूण अत्थाहे जयणा - तं पढम णावाए भण्णति । एगाभोगपडिग्गहे ति "एगो भोगो" एगो य योगो भणति, एगट्टबंधणे ति भणियं होति, तं च मत्तगोवकरणाणं एगटुं, परिगहो त्ति पडिग्गहो सिक्कगे अहोमुहं काउं पुढो कज्जति, नौभेदात्मरक्षणार्थ ।
___"केय ति" केचिदाचार्या एवं वक्खाणयंति-सव्वाणि त्ति माउगोपकरणं पडिग्गहो ये पादोपकरणमसेसं पडिलेहियं । एताभ्यामादेशद्वयाभ्यामन्यतमेनोपकरणं कृत्वा स-सीसोवरियं कायं पादे य पमजिऊण णावारुहणं कायव्वं । तं च ण य पुरप्रो ति पुरस्तादग्रतः, प्रवर्तनदोषभयानो अनवस्थानदोषमया । पिट्ठप्रो वि णारुहेजा, मा ताव विमुच्चेज प्रतिविकृष्टजलाध्वानभयाद्वा । तम्हा मज्भेऽरुहेबा ॥१६॥
१ कुशलः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org