Padmapuran Part 2

SR No.: 001823
Original Sutra Author: Dravishenacharya
Author: Pannalal Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1999
Total Pages: 480
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Mythology, & Story
File Size: 12 MB

Page 78

६०
पद्मपुराणे
भव्यजीवा यमासाद्य लभन्ते संशयोज्झितम् । सम्यग्दर्शनसंपन्ना गीर्वाणेन्द्रसुखं महत् ॥ ८४ ॥ केचित् केवलमासाद्य लोकालोकप्रकाशनम् । लोकप्राग्भारमारुह्य मजन्ते नैर्वृतं सुखम् ॥८५॥ तिर्यग्नरकदुःखाग्निज्वालाभिः परिपूरितः । संसारो मुच्यते येन तं पन्थानं महोत्तमम् ||८६|| सर्वप्राणिहितोऽवोचन्मन्द्रगर्जितनिस्वनः । प्रह्लादं सर्वचित्तानां जनयन्विदिताखिलः ॥८७॥ संदेहतापविच्छेदि तद्वचोम्बु मुनीन्द्रजम् । कर्णाञ्जलिपुटैः पीतं प्राणिभिः प्रीतमानसैः ॥ ८८ ॥ ततो दशरथोऽपृच्छत् संजाते वचनान्तरे । चन्द्रकीर्तेः खगेन्द्रस्य वैराग्यं नाथ किंकृतम् ||८९|| सीता तत्र विशुद्धाक्षी ज्ञातुमिच्छुः सहोदरम् । शुश्रूषया मनश्चक्रे विनीतात्यन्तनिश्चलम् ||१०| शुद्धात्मा भगवानूचे शृणु राजन् विचित्रताम् । जीवानां निर्मितामेतां कर्मभिः स्वयमर्जितैः ॥९१॥ संसारे सुचिरं भ्रान्त्वा जीवोऽयमतिदुःखितः । कर्मानिलेरितः प्राप्तश्चन्द्रेण द्युतिमण्डलः ||१२| अर्पितः पुष्पवत्यै च स्त्रीचिन्ताकुलतारकः । स्वसारं च समालोक्य गाढा कल्पकमागतः ॥९३॥ जनकः कृत्रिमाश्वेन हृतश्चापस्वयंवरा । जाता विदेहजा चिन्तां परां मामण्डलोऽगमत् ॥ ९४ ॥ अस्मरच्च भवं पूर्व मूच्छितः पुनरश्वसीत् । पृष्टश्चन्द्रेण चावोचदिति पूर्वमवक्रियाम् ||१५|| भरतस्थे विदग्धाख्ये पुरे कुण्डलमण्डितः । अधार्मिकोऽहरत् कान्तां पिङ्गलस्य मनःप्रियाम् ॥ ९६ ॥
दुर्लभ है, सिद्ध है, साररूप है और क्षुद्रजनोंको भय उत्पन्न करनेवाला है || ८३ || इस मुनिधर्मको पाकर सम्यग्दृष्टि भव्यजीव निःसन्देह स्वर्गका महासुख प्राप्त करते हैं ||८४|| और कितने ही eta-अलोकको प्रकाशित करनेवाले केवलज्ञानको प्राप्त कर लोकके अग्रभागपर आरूढ़ हो मोक्षका सुख प्राप्त करते हैं || ८५|| तियंच और नरक गतिके दुःखरूपी अग्निकी ज्वालाओंसे भरा हुआ यह संसार जिससे छूटता है वही मार्ग सर्वोत्तम है || ८६ | ऐसे मार्गका कथन उन मुनिराजने किया था । वे मुनिराज समस्त प्राणियोंका हित करनेवाले थे, गम्भीर गर्जनाके समान स्वरको धारण करनेवाले थे, समस्त जीवोंके चित्तमें आह्लाद उत्पन्न करनेवाले थे तथा समस्त पदार्थोंको जाननेवाले थे ||८७|| जिनके चित्त प्रसन्नतासे भर रहे थे ऐसे समस्त लोगोंने सन्देहरूपी सन्तापको नष्ट करनेवाले मुनिराजके वचनरूपी जलका अपने-अपने कर्णरूपी अंजलिपुटसे खूब पान किया ||८८||
तदनन्तर जब वचनोंमें अन्तराल पड़ा तब राजा दशरथने पूछा कि हे नाथ ! विद्याधरोंके राजा चन्द्रगतिका वैराग्य किस कारण हुआ है ? || ८९ || वहीं पासमें बेठी निर्मल दृष्टिकी धारक सीता अपने भाईको जानना चाहती थी इसलिए श्रवण करनेकी इच्छासे नम्र हो उसने मनको अत्यन्त निश्चल कर लिया ||१०|| तब विशुद्ध आत्माके धारक भगवान् सर्वभूतहित मुनिराज बोले कि हे राजन् ! अपने द्वारा अर्जित कर्मोंके द्वारा निर्मित जीवोंकी इस विचित्रताको सुनो ||११|| कर्मरूपी वायुसे प्रेरित हुआ यह भामण्डलका जीव दीर्घकाल तक संसारमें भ्रमण कर अत्यन्त दुःखी हुआ है । अन्त में जब भामण्डल पैदा हुआ तब वह राजा चन्द्रगतिको प्राप्त हुआ । चन्द्रगतिने पालन-पोषण करनेके लिए अपनी पुष्पवती भार्याको सौंपा। जब यह तरुण होकर स्त्रीविषयक चिन्ताको प्राप्त हुआ तब अपनी बहन सीताका चित्रपट देख अत्यन्त व्यथाको प्राप्त हुआ ||९२-९३|| सीताकी मँगनी करनेके लिए मायामयी अश्वके द्वारा राजा जनकका हरण हुआ अन्तमें सीताका धनुष-स्वयंवर हुआ और उसने स्वयंवरमें राजा दशरथ के पुत्र रामको वर लिया । इस घटना से भामण्डल परम चिन्ताको प्राप्त हुआ || ९४ || अकस्मात् इसे पूर्वं भवका स्मरण हुआ, जिससे यह मूच्छित हो गया । सचेत होनेपर राजा चन्द्रगतिने इसका कारण पूछा तब वह अपने पूर्वं भवकी वार्ता इस प्रकार कहने लगा ||१५|| कि मैं भरत क्षेत्रके विदग्धनामा नगरमें कुण्डल
१. निर्वाणसंबन्धि । २. निर्जित-ज्र । ३. मेकां म । ४. भामण्डलः । ५. गाढव्यथाम् ।

Translation AI Generated

60
Padmapurana
The auspicious souls, having attained the state of non-doubt, attain great happiness in the presence of the Lord of the Gīrvanas. || 84 || Some, having attained only the illumination of the worlds, ascend to the forefront of the world and enjoy the bliss of liberation. || 85 || This world, filled with the flames of suffering of the animal and hell realms, is freed by that path, which is the most excellent. || 86 || The Muni, who was the well-wisher of all beings, spoke with a voice like a deep roar, filling the minds of all with joy, knowing everything. || 87 || The water of his words, which destroyed the fire of doubt, was drunk by all beings with joyful minds, with their cupped hands held to their ears. || 88 || Then, when there was a pause in the words, King Dasaratha asked, "O Lord, what was the cause of the dispassion of Chandragati, the king of the Vidhyadharas?" || 89 || Sita, who was sitting there with pure eyes, wished to know about her brother, and with a desire to serve, she made her mind completely steady. || 90 || The Lord, with a pure soul, said, "Hear, O King, the strangeness. This is the creation of the souls, by their own earned karmas." || 91 || Having wandered in the world for a long time, this soul of the Bhamandala became very distressed. Driven by the wind of karma, he attained Chandragati, the luminary of the sky. || 92 || He was entrusted to his wife Pushpavati for nurturing. When he became young and attained the anxieties of women, he saw the picture of his sister Sita and was filled with deep sorrow. || 93 || For the purpose of Sita's marriage, King Janaka was abducted by a magical horse. Finally, Sita's bow-ceremony took place, and she chose Rama, the son of King Dasaratha, as her husband. This event caused the Bhamandala to experience supreme anxiety. || 94 || Suddenly, he remembered his previous birth, and fainted. When he regained consciousness, King Chandragati asked him the reason, and he began to tell the story of his previous birth. || 95 || "I was adorned with earrings in the city of Vidagdha, in the land of Bharata. I was unrighteous and took the beloved of Pingala, who was dear to his heart." || 96 ||