Padmapuran Part 1

SR No.: 001822
Original Sutra Author: Dravishenacharya
Author: Pannalal Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 2000
Total Pages: 604
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Mythology, & Story
File Size: 15 MB

Page 444

३९४
पद्मपुराणे
एवं तयोः समालापे वर्तमाने नभस्तले । क्षणेनाविरभूत्तुङ्गं विमानं भास्करप्रभम् ॥३२०॥ ततो वसन्तमाला तं दृष्ट्वा देव्यै न्यवेदयद् । विप्रलापं ततो भूयः सैवमाशङ्कयाकरोत् ॥३२१॥ asteकारणवैरी मे 'किमेषोऽपनयेत् सुतम् । उताहो बान्धवः कश्चिद्भवेदेष समागतः ॥ ३२२ ॥ विप्रापं ततः श्रुत्वा तद्विमानं चिरं स्थितम् । अवातरत्कृपायुक्तो विद्याभृद्वियदङ्गणात् ॥ ३२३॥ स्थापयित्वा गुहाद्वार विमानं स ततोऽविशत् । पत्नीभिः सहितः शङ्कां वहमानो महानयम् ॥ ३२४ ॥ वसन्तमालया दत्ते स्वागतेऽसौ सुमानसः । उपाविशत्स्वभृत्येन प्रापिते च समासने ॥३२५॥ ततः क्षणमित्र स्थित्वा स भारत्या गभीरया । सारङ्गानुत्सुकीकुर्वन् घनगर्जितशङ्किनः ॥ ३२६ ॥ ऊंचे तां विनयं बिभ्रत्परं स्वागतदायिनीम् । दशनज्योत्स्नया कुर्वन् बालमासं विमिश्रिताम् ॥३२७॥ सुमर्यादे वदेयं का दुहिता कस्य वा शुभा । पत्नी वा कस्य कस्माद्वा महारण्यमिदं श्रिता ॥ ३२८ ॥ घटते नाकृतेरस्याः समाचारो विनिन्दितः । ततः कथमिमं प्राप्ता विरहं सर्वबन्धुभिः ॥ ३२९ ॥ भवन्त्येवाथवा लोके प्रायोऽकारणवैरिणः । माध्यस्थ्येऽपि निषण्णानां प्रेरिताः पूर्वकर्मभिः ॥ ३३० ॥ ततो दुःखमरोद्वेलवाष्प संरुद्ध कण्ठिका । कृच्छ्रेणोवाच 'सा मन्दं भूतलन्यस्तवीक्षणा ॥३३१॥ महानुभाव वाचैव ते विशिष्टं मनः शुभम् । रोगमूलस्य हिच्छाया न स्निग्धा जायते तरोः ॥३३२॥ प्रवेदनस्थानं गुणिनस्त्वादृशा यतः । निवेदयामि ते तेन शृणु जिज्ञासितं पदम् ॥ ३३३ ॥ दुःखं हि नाशमायाति सज्जनाय निवेदितम् । महतां ननु शैलीयं यदापद्गततारणम् ॥३३४॥
इस प्रकार उन दोनों सखियोंमें वार्तालाप चल ही रहा था कि उसी क्षण आकाशमें सूर्य के समान प्रभावाला एक ऊँचा विमान प्रकट हुआ || ३२० ॥ तदनन्तर वसन्तमालाने वह विमान देखकर अंजनाको दिखलाया सो अंजना आशंकासे पुनः ऐसा विप्रलाप करने लगी कि || ३२१॥ क्या यह मेरा कोई अकारण वैरी है जो पुत्रको छीन ले जायेगा ? अथवा कोई मेरा भाई ही आया है ।।३२२|| तदनन्तर अंजनाका उक्त विप्रलाप सुनकर वह विमान देर तक खड़ा रहा फिर कुछ देर बाद एक दयालु विद्याधर आकाशांगणसे नीचे उतरा || ३२३|| गुफाके द्वारपर विमान खड़ा कर वह विद्याधर भीतर घुसा । उसकी पत्नियाँ उसके साथ थीं और वह मन-ही-मन शंकित हो रहा था ||३२४|| वसन्तमालाने उसका स्वागत किया । तदनन्तर अपने सेवकके द्वारा दिये हुए सम आसनपर वह सहृदय विद्याधर बैठ गया || ३२५|| तत्पश्चात् क्षणभर ठहरकर अपनी गम्भीर वाणीसे मेघगर्जनाकी शंका करनेवाले चातकों को उत्सुक करता हुआ बड़ी विनयसे स्वागत करनेवाली वसन्तमालासे बोला । बोलते समय वह अपने दाँतोंकी कान्तिसे बालकको कान्तिको मिश्रित कर रहा था ।।३२६-३२७।। उसने कहा कि हे सुमर्यादे ! बता यह किसकी लड़की है ? किसकी शुभपत्नी है और किस कारण इस महावनमें आ पड़ी है ? || ३२८ || इसकी आकृतिसे निन्दित आचारका मेल नहीं घटित होता । फिर यह समस्त बन्धुजनोंके साथ इस विरहको कैसे प्राप्त हो गयी ? ॥३२९|| अथवा यह संसार है इसमें माध्यस्थ्यभावसे रहनेवाले लोगों के पूर्वं कर्मोंसे प्रेरित अकारण वैरी हुआ ही करते हैं ||३३०||
तदनन्तर दुःखके भार से अत्यधिक निकलते हुए वाष्पोंसे जिसका कण्ठ रुक गया था ऐसी वसन्तमाला पृथ्वीपर दृष्टि डालकर धीरे-धीरे बोली ||३३१|| कि हे महानुभाव ! आपके वचनसे ही आपके विशिष्ट शुभ हृदयका पता चलता है क्योंकि जो वृक्ष रोगका कारण होता है उसकी छाया स्निग्ध अथवा आनन्ददायिनी नहीं होती है ||३३२|| चूँकि आप जैसे गुणी मनुष्य अभिप्राय प्रकट करने के पात्र हैं अतः आपके लिए जिसे आप जानना चाहते हैं वह कहती हूँ, सुनिए ||३३३ || यह नीति है कि सज्जनके लिए बताया हुआ दुःख नष्ट हो जाता है क्योंकि
१. किमथोपनयेत्सुतम् म. । २. -नुत्सुखीकुर्वन् म. । ३. विमिश्रितम् म । ४. सानन्दं खं, ज., म., ब. |

Translation AI Generated

394
Padma Purana
While the two friends were thus conversing, a magnificent chariot, bright as the sun, suddenly appeared in the sky. || 320 || Seeing it, Vasantmala informed Anjana, who, filled with apprehension, began to speak again, saying, || 321 || "Is this some enemy of mine, who will take away my son? Or has some relative of mine arrived?" || 322 || Hearing her words, the chariot remained stationary for a while, and then a compassionate Vidyaadhara descended from the sky. || 323 || After parking the chariot at the entrance of the cave, he entered, accompanied by his wives, his mind filled with anxiety. || 324 || Vasantmala welcomed him, and he sat down on a seat provided by his servant. || 325 || After a moment's pause, he addressed Vasantmala, who was welcoming him with great humility, in a deep voice, his words stirring the curiosity of the thirsty chatakas, like the sound of thunder. His speech was adorned with the brilliance of his teeth, which mingled with the radiance of the child. || 326-327 || He said, "O Sumaryade! Tell me, whose daughter is this? Whose auspicious wife is she? And why has she come to this great forest?" || 328 || "Her form does not match the character of a woman who has been condemned. How then has she come to be separated from all her relatives?" || 329 || "Or perhaps, in this world, there are often enemies without cause, who are driven by their past deeds, even when they are in a position of neutrality." || 330 || Then Vasantmala, her throat choked with tears of sorrow, her eyes fixed on the earth, spoke slowly, || 331 || "O Great One! Your words reveal your noble and auspicious heart, for the shade of a tree that is the cause of disease is not pleasant or joyful." || 332 || "Since you are a virtuous man, worthy of receiving information, I will tell you what you wish to know. Listen." || 333 || "It is a principle that sorrow, when revealed to a virtuous man, is destroyed, for it is the nature of the great to be the saviors of those who are in distress." || 334 ||