Padmapuran Part 1

SR No.: 001822
Original Sutra Author: Dravishenacharya
Author: Pannalal Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 2000
Total Pages: 604
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Mythology, & Story
File Size: 15 MB

Page 142

पद्मपुराणे
चतुर्ज्ञानोपगूढात्मा विनयेनोपसेदुषे । इति तस्मै समासेन जगाद श्रुतसागरः ॥३४४॥ भरते पोदनस्थाने हितो नामधरोऽभवत् । माधवीति च भार्यास्य प्रोत्याख्यस्त्वं तयोः सुतः ॥३४५।। अथ तत्रैव नगरे नृपोऽभदुदयाचलात् । अर्हच्छ्रियां समुत्पन्नो नाम्ना हेमरथो महान् ॥३४६॥ प्रासादे सोऽन्यदा जैने श्रद्धया परयान्वितः । चकार महती पूजां लोकविस्मयकारिणीम् ३४७॥ तस्मादुस्थितमाकर्ण्य जयशब्दं जनैः कृतम् । जयेत्यानन्दपूर्णेन त्वयापि परिघोषितम् ।।३४८॥ अमाते च ततस्तस्मिन् गृहाभ्यन्तरतो मुदा । शिखिनेव धनध्वानान्नर्तनं कृतमङ्गणे ॥३४९॥ तस्मादुपात्तकुशलो गतः कालेन पञ्चताम् । अजायत महान् यक्षो यक्षनेत्रसमुत्सवः ॥३५०॥ अवरस्मिन् विदेहेऽथ पुरे काञ्चननामनि । साधूनां शत्रुभिः कर्तुमुपसर्गः प्रवर्तितः ॥३५१॥ निर्धाट्य तान् त्वया शत्रून् मुनीनां धर्मसाधनम् । शरीरं रक्षितं तस्मात् पुण्यराशिरुपार्जितः ॥३५२॥ विजयाः ततश्च्युत्वा तडिदङ्गदखेचरात् । श्रीप्रभायां समुद्भूत उदितो नाम विश्रुतः ॥३५३॥ वन्दनाय समायातं नाम्ना चामरविक्रमम् । दृष्टवानसि विद्येशं निदानमकरोत्ततः ॥३५४॥ ततो महत्तपस्तप्त्वा कल्पमैशानमाश्रितः । एष प्रच्युत्य भूतोऽसि सांप्रतं धानवाहनिः ॥३५५।। भास्करस्यन्दनस्येव चक्रेण परिवर्तनम् । कृतं त्वया तु संसारे स्त्रीजिह्वावशवर्तिना ॥३५६॥ यावन्तः समतिक्रान्तास्तव देहा भवान्तरे । पिण्ड्यन्ते यदि ते लोके संमवेयुन जातुचित् ॥३५७।।
कल्पानां कोटिभिस्तृप्ति सुरभोगैर्न यो गतः । खेचराणां च मोगेन स्वेच्छाकल्पितवृत्तिना ॥३५८॥ अपना पूर्व भव पूछा ॥३४३।। चार ज्ञानके धारी श्रुतसागरमुनि विनयसे समीपमें बैठे हुए महारक्ष विद्याधरसे संक्षेपपूर्वक कहने लगे ॥३४४॥
हे राजन् ! भरत क्षेत्रके पोदनपुर नगरमें एक हित नामका मनुष्य रहता था। माधवी उसकी स्त्रीका नाम था और तू उन दोनोंके प्रीति नामका पुत्र था ।।३४५।। उसी पोदनपुर नगरमें उदयाचल राजा और अर्हच्छी नामको रानीसे उत्पन्न हुआ हेमरथ नामका राजा राज्य करता था ॥३४६।। एक दिन उसने जिनमन्दिरमें, बड़ी श्रद्धाके साथ, लोगोंको आश्चर्यमें डालनेवाली बड़ी पूजा की ॥३४७|| उस पूजाके समय लोगोंने बड़े जोरसे जय-जय शब्द किया, उसे सुनकर तूने भी आनन्दविभोर हो जय-जय शब्द उच्चारण किया ॥३४८|| तू इस आनन्दके कारण घरके भीतर ठहर नहीं सका इसलिए बाहर निकलकर आँगनमें इस तरह नत्य करने लगा जिस प्रकार कि मयर मेघका शब्द सुनकर नृत्य करने लगता है ।।३४९।। इस कार्यसे तूने जो पुण्य बन्ध किया था उसके फलस्वरूप तू मरकर यक्षोंके नेत्रोंको आनन्द देनेवाला यक्ष हुआ ॥३५०।। तदनन्तर किसी दिन पश्चिम विदेहक्षेत्रके कांचनपुर नगरमें शत्रुओंने मुनियोंके ऊपर उपसर्ग करना शुरू किया ॥३५१॥ सो तने उन शत्रुओंको अलग कर धर्मसाधनमें सहायभत मनियोंके शरीरकी रक्षा की। इस कार्यसे तने बहत भारी पण्यका संचय किया ॥३५२॥ तदनन्तर वहाँसे च्यत होकर तु विजयाध पर्वतपर तडिदंगद विद्याधर और श्रीप्रभा विद्याधरीके उदित नामका पुत्र उत्पन्न हुआ ।।३५३।। एक बार अमरविक्रम नामक विद्याधरोंका राजा मुनियोंकी वन्दनाके लिए आया था सो उसे देखकर तूने निदान किया कि मेरे भी ऐसा वैभव हो ॥३५४॥ तदनन्तर महातपश्चरण कर तू दूसरे ऐशान स्वर्गमें देव हुआ और वहांसे च्युत होकर मेघवाहनका पुत्र महारक्ष हुआ है ॥३५५।। जिस प्रकार सूर्यके रथका चक्र निरन्तर भ्रमण करता रहता है इसी प्रकार तूने भी स्त्री तथा जिह्वा इन्द्रियके वशीभूत होकर संसारमें परिभ्रमण किया है ।।३५६।। तूने दूसरे भवोंमें जितने शरीर प्राप्त कर छोड़े हैं यदि वे एकत्रित किये जावें तो तीनों लोकोंमें कभी न समावें ॥३५७॥ जो करोड़ों कल्प तक प्राप्त होनेवाले देवोंके भोगोंसे तथा विद्याधरोंके मनचाहे भोग-विलाससे सन्तुष्ट नहीं हो सका १. नाम नरोऽभवत् म.। २. -मुत्थितः म.। ३. मेघवाहनपुत्रः ।

Translation AI Generated

The Shruta Sagar Muni, adorned with the four knowledges, sat humbly before the Maharaksha Vidyadhara and said briefly:

"O King! In the city of Podanpur in the Bharat Kshetra, there lived a man named Hit. His wife's name was Madhavi, and you were their son, named Priti.

"In the same city of Podanpur, there reigned a king named Hemarath, born to King Udayachala and Queen Arhacchee.

"One day, he performed a grand puja in the Jain temple with great devotion, astonishing everyone.

"Hearing the loud chants of 'Jai' during the puja, you too, filled with joy, exclaimed 'Jai'.

"Overwhelmed with joy, you couldn't stay inside the house and went out to dance in the courtyard, like a cloud dances at the sound of thunder.

"As a result of the merit you accumulated from this act, you died and became a Yaksha, bringing joy to the eyes of the Yakshas.

"Later, in the city of Kanchanpur in the western Videha Kshetra, enemies began to harass the monks.

"You separated those enemies and protected the monks engaged in their religious practices. By doing so, you accumulated a vast amount of merit.

"From there, you transmigrated to the Vidyadhara mountain, Taddidangad, and were born as the son of the Vidyadhara, Udit, and Vidyadhari, Shri Prabha.

"Once, the king of the Vidyadharas, named Amaravikram, came to pay homage to the monks. Seeing him, you wished for such grandeur for yourself.

"After performing severe austerities, you became a god in the Aishana heaven. From there, you transmigrated and became the son of Meghavahana, the Maharaksha.

"Just as the wheel of the sun's chariot constantly rotates, you too, under the influence of your senses, the tongue and the female, have wandered through the world.

"If all the bodies you have acquired and abandoned in other births were to be gathered together, they would never fit in the three worlds.

"You were not satisfied with the pleasures of the gods, which are enjoyed for millions of kalpas, nor with the pleasures of the Vidyadharas, who can create their own desires.

"Tell me about your previous birth."