SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 112
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ५९८ गो० जीवकाण्डे व्याख्यायंते यस्मिन् तत्प्रश्नव्याकरणं नाम दशममंगम्। शुभाशुभकर्मणां तीव्रमंदमध्यमविकल्पशक्तिरूपानुभागस्य द्रव्यक्षेत्रकालभावाश्रयः फलदानपरिणतिरूप उदयो विपाकस्तं सूत्रयति वर्णयतीति विपाकसूत्रं नामैकादशमंगम् । एतेष्वाचारादिषु विपाकलत्रपयंतेष्वेकादशस्वंगेयु प्रत्येकं मध्यमपदानां संख्या यथाक्रमं वक्ष्यते इत्यर्थः। __ अट्ठारस छत्तीसं बादालं अडकदी अडबिछप्पण्णं । सत्तरि अट्ठावीसं चउदालं सोलस सहसा ॥३५८॥ अष्टादश षत्रिंशत् द्वाचत्वारिंशत् अष्टकृतिरष्टद्विः षट्पंचाशत् सप्ततिरष्टविंशतिः चतुश्च. त्वारिंशत् षोडश सहस्राणि ॥ इगिद्गपंचेयारं तिवीस दुतिणउदिलक्ख तुरियादी । चलसीदिलक्खमेया कोडी य विवागसुत्तम्मि ॥३५९।। एकद्विपंचैकादशत्रिविशति द्वित्रिनवतिलक्षाणि तुर्य्यादीनि चतुरशीतिलक्षाण्येका कोटी च विपाकसूत्रे ॥ सहस्रशब्दः सर्वत्र संबध्यते । आचारांगे आचारांगदोळु अष्टादशसहस्रपदंगळप्पुवु १८००० सूत्रकृतांगदोळु षट्त्रिंशत्सहस्रपदंगळप्पुवु ३६००० स्थानांगदोळु द्वाचत्वारिंशत्सहस्रपदंगळप्पुवु ४२००० चतुर्थसमवायादिप्रश्नव्याकरणपय्यंतमाद सप्तांगदोळु एकलक्षादियोगं माडल्पडुवुददेंतेंदोडे सनवायांगदोळु एकलक्षमुं चतुःषष्टिसहस्रपदंगलप्पुवु, १६४००० । व्याख्याप्रज्ञप्त्यंगदोळ् द्विलक्ष दुमष्टाविंशतिसहस्रपदंगळप्पुवु २२८००० ज्ञातृकथांगदोळ पंचलक्षंगळं षट्पंचाशत्सहस्रपदंगळप्पुवु ५५६००० उपासकाध्ययनांगदोळु एकादशलमंगळु सप्ततिसहस्रपदंगळप्पवु ११७०००० १५ १.. निर्वेजनी कथा । एवंविधाः कथाः व्याक्रियन्ते व्याख्यायन्ते यस्मिस्तत्प्रश्नव्याकरणं नाम दशममङ्गम् । शुभाशुभकर्मणां तीव्रमन्दमध्यमविकल्पशक्तिरूपानुभागस्य द्रध्यक्षेत्रकालभावाश्रयफलदानपरिणतिरूप उदयःविपाकः तं सूत्रयति वर्णयतोति विपाकसूत्रं नामैकादशमङ्गम् । एतेष्वाचारादिषु विपाकसूत्रपर्यन्तेषु एकादशसु अङ्गेषु प्रत्येकं मध्यमपदानां संख्या यथाक्रमं वक्ष्यते इत्यर्थः ॥३५७॥ सहस्रशब्दः सर्वत्र संबध्यते । आचारागे अष्टादशसहस्राणि पदानि १८००० । सूत्रकृतागे त्रिशत्सहस्राणि पदानि ३६००० । स्थानाङ्गे द्वाचत्वारिंशत्सहस्राणि पदानि ४२००० । चतुर्थादिषु समवायादिषु प्रश्नव्याकरणपर्यन्तेषु सप्तस्वङ्गेषु एकलक्षादियोगः क्रियते । तद्यथा-समवायागे एकलक्षचतुःषष्टिसहस्राणि पदानि १६४००० । व्याख्याप्रज्ञप्त्यङ्गे द्विलक्षाष्टाविंशतिसहस्राणि पदानि २२८००० । ज्ञातृ कथाङ्गे पश्चलक्षषट्पञ्चाशत्सहस्राणि पदानि ५५६०००1 उपासकाध्ययनागे एकादशलक्षसप्ततिसहस्राणि पदानि ११७००००। २५ ३० कथा है। इस प्रकारकी कथाएँ जिसमें वर्णित हों, वह प्रश्नव्याकरण नामक दसवाँ अंग है। शुभ और अशुभ कर्मोके तीव्र-मन्द-मध्यम विकल्प शक्तिरूप अनुभागके द्रव्य-क्षेत्र-काल-भावके आश्रयसे फलदानकी परणतिरूप उदयको विपाक कहते हैं। उसको जो वर्णन करता है, वह विपाक सूत्र नामका ग्यारहवाँ अंग है। आचारसे लेकर विपाक सूत्र पर्यन्त ग्यारह अंगोंमें-से प्रत्येकमें मध्यमपदोंको यथाक्रम कहते हैं ॥३५७॥ . __ सहस्र शब्दका सम्बन्ध सर्वत्र लगता है। आचारांगमें अठारह हजार पद हैं। सूत्रकृतांगमें छत्तीस हजार पद हैं। स्थानांगमें बयालीस हजार पद हैं। चतुर्थ समवायांगसे लेकर प्रश्नव्याकरण पर्यन्त सात अंगोंमें एक लाख आदिका योग किया जाता है । अतः समवायांगमें एक लाख चौंसठ हजार पद हैं। व्याख्याप्रज्ञप्ति अंगमें दो लाख अट्ठाईस Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001817
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 2
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year1997
Total Pages612
LanguagePrakrit, Hindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy