SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 540
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ४८२ गो० जीवकाण्डे क्रोधादिकषायंगळ्गे शक्तिलेश्यायुबंधाऽबंधगतभेदंगाळदं यथाक्रमं चतुश्चतुर्दश विंशतिप्रमितस्थानंगळ संख्येगळप्पुवते दोडे : शक्तिस्थानंगळु नाल्कु ४। लेश्यास्थानंगळु पदिनाल्कु १४। आयुबंधाबंधगतस्थानंगळिप्पत्त २० प्पुबुदर्थमा स्थानादिगळं पेळ्दपं । सिलसेलवेणुमूलकिमिरायादी कमेण चत्तारि । कोहादिकसायाणं सत्तिं पडि होति णियमेण ॥२९१॥ शिलाशैलवेणुमूलक्रिमिरागादीनि क्रमेण चत्वारि। क्रोधादिकषायाणां शक्ति प्रति भवंति नियमेन ॥ क्रोधादि चतुः कषायंगळा शक्तियं कूर्तु स्वफलदानसामर्थ्यमनुदेशिसि तीव्रतर तीव १० मंद मंदतरानुभागरूपंगळुमुत्कृष्टानुत्कृष्टाजघन्यजघन्यानुभागरूपंगळु मेणु स्थानंगळ्नाल्कुं नियदिदं शिलाभेदशैलवेणुमूलक्रिमिरागंगळु तीव्रतरानुभागोदाहरणंगळु आदिगळागिप्पुवुवावुवु कलवु पृथ्वीभेदादिगळप्प तीव्रानुभागाद्युदाहरणंगळगवु शिलाशैलवेणुमूलक्रिमिरगांगळनळ्ळ स्थानंगळप्पुर्व दितु शिलाभेदादिदृष्टांतंगळु स्फुटमागि व्यवहारावधारणदिदमप्पुवु । परमागम व्यवहारिगळप्पाचार्यरुगळंदमव्युत्पन्नमंदप्रज्ञस्वशिष्यप्रतिबोधनात्थं व्यवहर्तव्यंगळप्पुवु। दृष्टांत१५ प्रदर्शनबलदिदमे स्फुटमागियुमव्युत्पन्नमंदप्रज्ञरप्प शिष्यरु तिळिपल्के शक्यरप्परदु कारणदिद दृष्टांतनामंगळे शिलाभेदादिगळ शक्तिगळ्गे नामंगळे दितु रूढुंगळु। __ क्रोधादिकषायाणां शक्तिलेश्यायुबन्धाबन्धगतभेदैर्यथाक्रमं चतुश्चतुर्दशविंशतिप्रमितपदानां' स्थानानां संख्या भवति । तद्यथा शक्तिस्थानानि चत्वारि ४ लेश्यास्थानानि चतुर्दश १४ आयुर्बन्धाबन्धस्थानानि विंशतिः २० इत्यर्थः ॥२९०॥ क्रोधादिचतुःकषायाणां शक्ति प्रति स्वफलदानसामर्थ्यमुद्दिश्य तीव्रतरतीवमन्दमन्दतरानुभागरूपाणि उत्कृष्टानुत्कृष्टाजघन्यजघन्यानुभागरूपाणि वा स्थानानि चत्वारि नियमेन, शिलाभेदशैलवेणुमूलक्रिमिरागाः तीव्रतरानुभागोदाहरणानि आदयो येषां पृथ्वीभेदादीनां तीव्रानुभागाद्युदाहरणानां तानि शिलाशैलवेणुमूलक्रिमिरागादीनि भवन्ति इति शिलाभेदादिदृष्टान्ता स्फुटं व्यवहारावधारणेन भवन्ति । परमागमव्यवहारिभिरा चार्यः अव्युत्पन्नमन्दप्रज्ञशिष्यप्रतिबोधनार्थं व्यवहर्तव्यानि भवन्ति । दृष्टान्तप्रदर्शनबलेनैव हि अव्युत्पन्नमन्द२५ प्रज्ञाः शिष्याः प्रतिबोधयितुं शक्यन्ते । अतो दृष्टान्तनामान्येव शिलाभेदादिशक्तीनां नामानीति रूढानि ॥२९१॥ क्रोधादि कषायोंके शक्ति, लेश्या और आयुबन्धाबन्धगत भेदोंसे क्रमसे चार, चौदह और बीस स्थान संख्या होती है। अर्थात् शक्तिस्थान चार हैं, लेश्यास्थान चौदह हैं और आयुबन्धाबन्ध स्थान बीस हैं ।।२९०॥ उन स्थानोंको कहते हैं___ क्रोध आदि चार कषायोंके शक्ति अर्थात् अपना फल देनेकी सामर्थ्यकी अपेक्षा नियमसे चार स्थान होते हैं जो तीव्रतर, तीव्र, मन्द, मन्दतर अनुभागरूप अथवा उत्कृष्ट, अनुत्कृष्ट, अजघन्य, जघन्य अनुभागरूप हैं। शिला भेद, शैल, बाँसकी जड़ और कृमिराग ये तीव्रतर या उत्कृष्ट अनुभागके उदाहरण हैं । आदि शब्दसे तीव्र आदि अनुभागके उदाहरण पृथ्वीभेद आदि जानना । शिलाभेद आदि दृष्टान्त स्पष्टरूपसे व्यवहारके अवधारणके लिये हैं। ३५ १. बप्रमितपदा । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy