Page Text
________________
कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका
सगसग असंखभागो बादरकायाण होदि परिमाणं । सेसा सुमपमाणं पडिभागो पुव्वणिहिडो ॥ २०७॥ स्वकस्वकाऽसंख्यभागो बादरकायानां भवति परिमाणं । शेषाः सूक्ष्मप्रमाणं प्रतिभागः पूर्व
निद्दिष्टः ॥
पृथिव्यप्तेजोवायुकायिकंगळ साधारणवनस्पतिकायिकंगळ पूर्वोक्तस्वकस्वकसंख्येगळऽसंख्या- ५ तैकभागमात्रं । स्वस्वबादरकायंगळ परिमाणमक्कुं । शेष तद्वहुभागंगळ सूक्ष्मकायजीवंगळं प्रमाणमक्कुमिल्लि पोक्क प्रतिभागं प्रतिभागहारं पूर्व्वदलु पेल्दऽसंख्यात लोकमात्रोम दितु ज्ञातव्यमदक्कंक संदृष्टि नवांकं । ९ । पृ = बा १०।१० तेज = ९९ ९ १३१ सूक्ष्मंगळ
अ बा
= १० ९९
= ० १० । १० । १०
९९९९
९
१० । ८ । ते = सू
बा १०
९
बहुभागंगळु पृ सू । = ३ । १० । ८ ।
वा = सू
वा = बा
१० । १० । १० ।८ ९९९९
अ = सूं
साधारणबादरंगळ
= ०१० ९९९
Jain Education International
साधा = सू १३ ८ ९
३४१
सुहुमेसु संखभागं संखाभागा अपुण्णगा इदरा |
जस्स अपुण्णद्वादो पुण्णद्धा संखगुणिदकमा || २०८||
सूक्ष्मेषु संख्यभागः संख्याभागा अपूर्णका इतराः । यस्मात्कारणादपूर्णाद्धायाः पूर्णाद्धाः संख्यगुणितक्रमाः ॥
पृथिव्यप्तेजोवायु साधारण वनस्पतिकायिकंगळ आवुवु केलवु सूक्ष्मकायंगळु पूर्वोक्तसंख्यासमन्वितंगळवरोळ अपर्थ्यासंगळु तत्संख्यातैकभागप्रमाणंगळप्पुवु । पर्य्याप्तंगळु तत्संख्यात बहुभाग प्रमितंगळप्पुवेके दोडे कारणं पेळल्पडुगुं । यस्मात् आवुदो दु कारणदिदमंतम्र्मुहूर्त्तमात्रापर्य्याप्तार्द्धयवं नोडे तत्पर्य्याप्ताद्धे संख्यातगुणितक्रममक्कुंमदे ते बोडे शुद्धपृथ्वी कायिकक्कुत्कृष्टायुर्वषंगळ् द्वादश
= ०८ | १०
९
पृथिव्यप्तेजोवायुकायिकानां साधारणवनस्पतिक्रायिकानां च असंख्येयलोकैक भागमात्रं स्वस्वबादर - २० Sararat परिमाणं भवति । शेषाः तद्बहुभागाः सूक्ष्मकायिकजीवानां प्रमाणं भवति । अत्र प्रविष्टप्रतिभागः प्रतिभागहारः पूर्वोक्तासंख्यात लोकमात्र एवेति ज्ञातव्यः । तदङ्कसंदृष्टिर्नवाङ्कः ॥ २०७ ॥
पृथिव्यप्तेजोवायुसाधारण वनस्पतिकायिकानां ये सूक्ष्माः प्रागुक्तास्तेषु अपर्याप्ताः तत्संख्यातैकभागप्रमाणा भवन्ति । पर्याप्तकास्तत्संख्यातबहुभागप्रमिता भवन्ति । किं कारणं ? इति चेदुच्यते यस्मात्कारणादन्तर्मुहूर्तमात्र्याः अपर्याप्ताद्धायाः कालात्तत्पर्याप्ताद्धा संख्यातगुणितक्रमा भवति । मृदुकठिनभूमिजलवायुवनस्पतितेज
For Private & Personal Use Only
१५
पृथिवीकायिक, अष्कायिक, तैजस्कायिक, वायुकायिक और साधारण वनस्पतिकायिक जीवके अपने-अपने परिमाण में असंख्यात लोकका भाग देनेपर एक भाग प्रमाण अपने-अपने बादरकाका प्रमाण होता है और शेष बहुभाग सूक्ष्मकायिक जीवोंका प्रमाण होता है । यहाँ भी भागहार पूर्वोक्त असंख्यात लोक मात्र ही जानना चाहिए || २०७||
पृथिवीकायिक, अकायिक, तैजस्कायिक, वायुकायिक और साधारण वनस्पति- ३० कायिकोंके सूक्ष्मजीवोंका जो परिमाण पहले कहा है, उसमें संख्यातका भाग देनेपर एक भाग प्रमाण अपर्याप्त जीव और संख्यात बहुभाग प्रमाण पर्याप्त सूक्ष्म जीव होते हैं । इसका
२५
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001816 |
| Book Title | Gommatasara Jiva kanda Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 564 |
| Language | Hindi, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma |
| File Size | 13 MB |