SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 346
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ २८८ गो० जीवकाण्डे पज्जत्तमणुस्साणं तिचउत्थो माणुसीण परिमाणं । सामण्णा पुण्णूणा मणुव अपज्जत्तगा होति ॥१५९॥ पर्याप्तमनुष्याणां त्रिचतुर्थो भागो मानुषीणां परिमाणं । सामान्याः पूर्णोना मनुष्यका अपर्याप्तका भवंति। ५ पर्याप्तमनुष्यरुगळ राशित्रिचतुर्भाग मानुषियरप्प द्रव्यस्त्रीयर परिमाणमक्कुं ४२= ४२=४२ ३ सामान्यमनुष्यराशियोळु पर्याप्तमनुष्यराशियं कळदोडे मनुष्यापर्याप्तर प्रमाणमक्कुं -=-१ इल्लि प्राग्मानुषोत्तरान्मनुष्या एंदितेरडुवरे द्वीपमे मनुष्यलोकमप्पुरिंदमा १।३ मनुष्यक्षेत्रदक्षेत्रफलमं तंदु तन्मनुष्यक्षेत्रस्थरप्प मनुष्यपर्याप्तक व्यक्तिगळिरविर्ग तत्क्षेत्रावगाहनशक्तियं तोरल्पडुगुमदेते दोड: इगिचउदुगतियसुण्णं दुग चउणवजोयणाणि इगिकोसं । णरमहिपरिही इगि सग छच्छं दंडाणि पण य अंगुळयं ॥ एंदितु नाल्वत्तयिदु लक्षयोजनव्यासमप्प मनुष्यक्षेत्रपरिधिय प्रमाणमं 'विक्खंभवग्ग दहगुणकरणि वट्टस्स परिरहो होदि' एंदी सूदिदं तंद परिधिप्रमाण योजनंगळ १४२३०२४९ । क्रो १ दंडंगळु १७६६ अंगुलंगळु ५। ई परिधियं व्यासचतुर्थांशदिवं ४५ ल। इदर लब्धं । ११२५००० १५ गुणिसिदडे क्षेत्रफलमक्कुं। प्रमाणयोजनंगळु १६००९०३०६५४६०१ भागि १९ ई क्षेत्रफलमं ४ पर्याप्तमनुष्यराशेः त्रिचतुर्भागो मानुषीणां द्रव्यस्त्रीणां परिमाणं भवति ४२ = ४२ = ४२ = 3 सामान्यमनुष्यराशौ पर्याप्तममनुष्यराशावपनीते अपर्याप्तमनुष्यप्रमाणं भवति । १ ३-१ अत्र च 'प्राङ्मानुषोत्तरान्मनुष्याः, इति पञ्चचत्वारिंशल्लक्षविष्कम्भमनुष्यलोकस्य विक्खंभवग्गदहगणेत्यादिना आनीतपरिधिः एककोटिद्वाचत्वारिंशल्लक्षत्रिंशत्सहस्रद्विशतकोनपञ्चाशद्योजनकक्रोशसप्तदशशतषट्पष्टिदण्डपञ्चाङ्गुलमात्रः यो २० १, ४२, ३०, २४९, क्रो १ दं १७६६, अं५ । अयं च व्यासचतुर्थांशेन ५ ल एतावता ११२५००० गुणितः षोडशलक्षनवशतत्रिकोटिषट्लक्षचतुःपंचाशत्सहस्रषटशतकयोजनमात्र एकयोजनस्यैकान्नविंशतिद्विशतषट्पञ्चाशद्भागाधिक क्षेत्रफलं भवति १६००९०३०६५४६०१ भागा १९ इदं चाङ्गुलीकर्तुं वर्गात्मकत्वाद्यो २५६ पर्याप्त मनुष्योंकी राशिके तीन चतुर्थ भाग प्रमाण मानुषी अर्थात् द्रव्यस्त्रियोंका परिमाण होता है। सामान्य मनुष्योंकी राशिमेंसे पर्याप्त मनुष्योंकी राशिको घटानेपर अपर्याप्त मनुष्योंका प्रमाण होता है । 'मानुषोत्तरपर्वतसे पहले ही मनुष्योंका निवास है, इस सूत्रकथनके अनुसार पैंतालीस लाख विष्कम्भवाले मनुष्यलोककी 'विक्खम्भवग्ग दह गुण' इत्यादि सूत्रके अनुसार निकाली गयी परिधि एक कोटि बयालीस लाख तीस हजार दो सौ उनचास योजन, एक कोस, सतरह सौ छियासठ दण्ड और पाँच अंगुल मात्र होती है। १४२३०२४९ योजन १ क्रो, १७६६ दं. ५ अं.। इसको व्यासके चतुर्थांश ४५ से अर्थात् ३० ११२५००० से गुणा करनेपर सोलह लाख नौ सौ तीन कोटि, छह लाख चौवन हजार छह सौ एक योजन मात्र, एक योजनके दो सौ छप्पन भागोंमें-से उन्नीस भाग १६००९०३०६५४ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy