________________
कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका
ई द्विरूपवर्गधारेय सर्व्वराशिविकल्पंगळे नितक्कुमें दोडे केवलज्ञानवर्गशलाकाराशिप्रमाणंगप्पुवुदु । मत्तमी : द्विरूपवर्गधारयोळं द्विरूपघनधारयोळं द्विरूपघनाघनधारेयोळं ॥ शलाकाराशि विना विरलनदेयमात्रेण यो राशिरुत्पद्यते तस्य वर्गशलाकार्द्धच्छेदाः नोत्पद्यते एंदिती वाक्यदिदं विरलनदेयक्रर्मादिदं पुट्टिद सूच्यंगुलादिराशिगळणे वर्गशलाका र्द्धच्छेदंगळपुट्टव दु पेव तेरं ॥
५
मत्तमी द्विरूपवर्गधारयोळ "देयराशेदुपरि विरलनराश्यर्द्धच्छेदमात्राणि वर्गस्थानानि गत्वा विवक्षित राशिरुत्पद्यते " येदिदवं सूच्यंगुलादिगतम्म देयराशियिदं मेलेनितु स्थानंगळं ase पुटुव दोर्ड देयराशिय मेले विरलनराशियर्द्धच्छेदराशिप्रमाणवर्गस्थानंगळं नडदु पुटुव दु पेव तरं ।
६५५३६ । ४२९४९६७२९६ । १८४४६७४४० - ७३७०९५५१६१६ । ० । व
=
सूच्यंगुलं पल्यच्छेदराशियं विरलिसि प्रतिरूपं पल्यमं कोट्टु । संवर्गजनितराशियप्पुर्दार १० विरलनराशि पल्यच्छेदमदरच्छेदं गळपल्यवर्गशलाकाराशियप्रमाणंग उप्पुदरिदं पल्यद मेले पल्यवरर्गशलाकाराशिप्रमाणवर्गस्थानंगलं नडेदु पुट्टिदुदेंदु निश्चैसुवुदु ॥ २ । ४ । १६ । २५६ । । ०। छे। ० । मृ १ । १६ । ० । २ । ४ । ० । व० । छे । मू १। प० । २।४।० । ज । घ । मू० । व० । छे ० । मू १ । २५६ । ० । जजु अ ज जु अ व ० । व ० । छे० । मू १। जी १६ । ० । १६ ख ० । १६ ख १५ ख । ० । श्र आ १६ ख ख ख । प्रआ । १६ ख ख ख । १६ ख ख ख ० 1 द । अ । अ । लघु ख प्रतिपक्षकर्मनिरवशेषक्षयाभिव्यक्त समस्ताविभागप्रतिच्छेदसमूहात्मकं सर्वोत्कृष्टं भावप्रमाणमुत्पद्यते । इदमेवोत्कृष्टक्षायिकलब्धिः । संदृष्टिः - २ । ४ । १६ । २५६ । ६५५३६ । ४२९४९६७२९६ । १८४४६७४४०७३७०९५५१६१६ । ० । व० । छे० । मू १ । १६ । ० । २ । ४ । ० । ० । छे । मू १ । १० । २ । ४ । ० । जघ मूव० । छे० । मू १।२५६ । ० । जजु अ० । जी १६ । ० । १६ ख ० । १६ ख ख ० । श्र आ १६ ख ख ख । ध अ अ ख ख । ० । ए जी अ ख ख ख ० । सू नि जज्ञा ख ४ । ० । मू८ । मू७ । मू ६ । मू५ । मू ४ । मू ३ । मू २ । मू १ । के ।
जुजु अव० । व० । छे० । मू १ । २० प्र आ १६ ख ख ख ख ख ख । ० ।
जक्षा लख ५ । ० । व ० । छे० ।
अस्या धाराया वर्गितवारास्तु केवलज्ञानस्य वर्गशलाकामात्राः । अस्यां च द्विरूपघनद्विरूपघनाघनकृष्ट क्षायिकलब्धि है। इस द्विरूपवर्गधाराके वर्गरूप सब स्थान केवलज्ञानकी वर्गशलाका प्रमाण होते हैं अर्थात् जितनी केवलज्ञानकी वर्गशलाका हैं, उतने ही द्विरूपवर्गधाराके सब वर्गस्थान हैं ।
२५
इस द्विरूप वर्गधारा तथा द्विरूपघनधारा और द्विरूपघनाघनधारामें सूच्यंगुल आदिकी वर्गशलाका और अर्धच्छेदराशि उत्पन्न नहीं होतीं, क्योंकि ये विरलन और देयके क्रमसे उत्पन्न होती हैं ।
विशेषार्थ - जो राशि विरलन और देयके क्रमसे उत्पन्न होती है, वह राशि जिस धारा में कही है, उस राशिकी वर्गशलाका या अर्धच्छेद उसी धारा में नहीं होते । जैसे विरलन राशि सोलहका विरलन करके प्रत्येकपर सोलह-सोलह देय राशिको रखकर परस्पर में गुणा करनेपर एकट्टी राशि उत्पन्न होती है, यह राशि द्विरूपवर्गधारा में है । किन्तु इसके अर्धच्छेद चौंसठ और वर्गशलाका छह ये दोनों द्विरूपवर्गधारामें नहीं हैं। ऐसा ही सूच्यंगुल वगैरह - ३५ के विषय में जानना ।
Jain Education International
२१९
For Private & Personal Use Only
३०
www.jainelibrary.org