SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 251
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका १९३ पंचेंद्रियपर्याप्तोत्कृष्टावगाहनस्थानमवसानमागिर्दवगाहनस्थागळंतराळदोल प्रत्येकमसंख्यातगुणवृद्धिरहितत्रिस्थानपतितप्रदेशवृद्धिक्रमंगळ्दडेदु तत्तद्योग्यगुणकारोत्पत्तिप्रकारमरियल्पड्डगुमनंतरं तत्तज्जीवसमासावगाहनविकल्पप्रमाणानयनार्थमिदं पेन्देपरू। हेट्ठा जेसि जहण्णं उवरि उक्कस्सयं हवे जत्थ । तत्थंतरगा सव्वे तेसिं ओगाहणवियप्पा ॥११२॥ अधो येषां जघन्यमुपर्य्यत्कृष्टकं भवेद्यत्र । तत्रान्तरङ्गाः सर्वे तेषामवगाहनविकल्पाः॥ इल्लि महामत्स्यरचनेयं कट्टाक्षिसि पेळ्दपरं। हीनप्रमाणस्थानंगळनितुमधस्तनस्थानंगळुपरितनस्थानंगळधिकप्रमाणस्थानंगळु एंदितु परिभाषिसल्पडुवुवु । अवु केलवु जीवंगळ्गे एल्लि जघन्यावगाहनस्थानं कळगिरुतिक्कुं । एल्लियुत्कृष्टावगाहनं मेलिरुतिक्कुं । तदंतरालवत्तियवगाहनस्थानंगळल्लमु माजीवंगळ मध्यमावगाहनस्थानविकल्पंगळे दितु प्रवचनदोळप्रतिपादितंगल्लि सूक्ष्म- १० ६।८।२२ निगोदलब्ध्यपर्याप्तकजघन्यावगाहनमिदादियक्कु १६ । १९ । ८।९।८।२२।९ मिदरुत्कृष्टाव न्द्रियपर्याप्तोत्कृष्टावगाहनस्थानावसानावगाहनस्थानानामन्तरालेषु प्रत्येकमसंख्यातगुणवृद्धि बिना त्रिस्थानपतितप्रदेशवृद्धिक्रमेण च गत्वा तत्तद्योग्यगुणकारोत्पत्तिप्रकारो ज्ञातव्यः ॥१११॥ अथ तत्तज्जीवसमा सावगाहनविकल्पप्रमाणमानयति मत्स्यरचनामिमां मनसि कृत्वेदमुच्यते-हीनप्रमाणस्थानानि अधस्तनस्थानानि अधिकप्रमाणस्थानानि च १५ उपरितनस्थानानीति परिभाष्यते । येषां जीवानां यत्र जघन्यावगाहनस्थानमधस्तिष्ठति यत्रोत्कृष्टावगाहनस्थानमुपरि तिष्ठति तदन्तरालवयंवगाहनस्थानानि सर्वाण्यपि तेषां जीवानां मध्यमावगाहनस्थानविकल्पाः इति प्रवचने प्रतिपादितं । तत्र सुक्ष्मनिगोदलब्ध्यपर्याप्तकजघन्यावगाहनमिदमादिः६ । ८ । २२ । प। १९ । ८।९।८ । २२ । १।९। अस्योत्कृष्टावगाहनमिदमन्तःaa गुणाकारकी उत्पत्तिका विधान जानना। तथा उससे आगे तेइन्द्रियके जघन्य स्थानको आदि २० देकर संज्ञी पंचेन्द्रिय पर्याप्तकके उत्कृष्ट अवगाहनस्थानपर्यन्त अवगाहन स्थानोंके अन्तरालोंमें-से प्रत्येकके असंख्यातगुणवृद्धिके बिना त्रिस्थान पतित प्रदेशोंकी वृद्धिका अनुक्रम प्राप्त करके यथायोग्य गणाकार की उत्पत्तिका विधान जानना। विशेषार्थ-तेइन्द्रियके जघन्य अवगाहस्थानसे लेकर संज्ञी पंचेन्द्रिय पर्याप्तकके उत्कृष्ट स्थान पर्यन्त सब स्थान एक दूसरेसे संख्यातगुणे हैं। इससे यहाँ असंख्यातगुणवृद्धिके बिना २५ त्रिस्थानपतितवृद्धि ही होती है ॥१११।। आगे समस्त जीव-समासोंके शरीरकी अवगाहनाके स्थापनसे होनेवाली मत्स्य रचनाको सूचित करने के लिए जघन्य, मध्यम और उत्कृष्ट अवगाहना स्थानोंका कथन करते हैं यहाँ मत्स्य रचनाको मनमें रखकर यह कथन करते हैं। जिन अवगाहनस्थानोंके ३० १. म पेल्दपं । २५ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy