SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 209
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका १५१ १०। पद गुणिदं १०। १९ । लब्धधनं १९०। द्वितीयपंक्ति युति । आदिमुख २। भूमि ३८ । जोग ४० । दळे २०। पदगुणिदे २० । १९ । पदधणं भवति ३८० ॥ तृतीयपंक्तियुति मुख ३ । भूमि ५७ । जोग ६० । दळे ३० । पद गुणिदे ३० । १९ । पदधणं होदि ५७० ।। तदनंतरमेकेंद्रियविकलत्रयजीवसमासस्थानंगळवेरसु पंचेंद्रियगतजीवसमासस्थानविशेषप्ररूपणात्थं गाथासूत्रद्वयमं पेळ्दपरू। इगिवण्णं इगिविगले असण्णि-सण्णिगय-जलथलखगाणं । गब्भभवे सम्मुच्छे दुतिगं भोगथलखचरगे दोदो ॥७९॥ ___ एकपंचाशदेकविकले असंज्ञिसंजिगतजलस्थलखगानां गर्भभवे सम्मूच्छिमे द्वौ त्रयो भोगस्थलांचरके द्वौद्वौ। अज्जवमलेच्छमणुए तिदु भोगकुभोगभूमिजे दोदो । सुरणिरए दोदो इदि जीवसमासा हु अडणउदी ॥८॥ आर्य्यम्लेच्छमनुष्ये त्रयो द्वौ भोगकुभोगभूमिजे द्वौ द्वौ । सुनारके द्वौ द्वौ इति जीवसमासाः खल्वष्टानवतिः॥ सप्तयुगलंगळप्पेर्केद्रियंगळगे चतुर्दश जीवसमासंगळं विकलेंद्रियद्वित्रिचतुरिंद्रियंगळमूरितु पदिनेछु जीवसमासस्थानंगळपर्याप्तनिवृत्यपर्याप्त लब्ध्यपर्याप्तम ब मूरु भेदंगाळदं गुणियिसल्प- १५ ट्रोडेकपंचाशत्संख्या समन्वितंगळसुगमंगळे दितु प्रपंचिसल्पविल्ल ॥ ___ मत्तं कर्मभूमियोळु पंचेंद्रियतिथ्यचरप्पजलचरस्थलचरखगचरंगळगे प्रत्येकमसंज्ञिसंज्ञि विकल्पदिदं षट्स्थानंगळप्पुवा षट्स्थानंगळ्गं प्रत्येकं गभंजराळ पर्याप्तनिवृत्यपर्याप्त में दिभूमि १९ जोग २० दले १० पदगुणिदे १०। १९ । लब्धयतिः १९० । द्वितीयपङक्तेः मह २ भूमि ३८ जोग ४० दले २० पदगुणिदे २० । १९ युतिः ३८० । तृतीयपङक्तेः मुह ३ भूमी ५७ जोग ६० दले ३० पदगुणिदे २० ३०x१९ यतिः ५७० ।। ७८ । अथैकेन्द्रियविकलत्रयजीवसमासमिश्रितपञ्चेन्द्रियगतजीवसमासस्थान विशेषान गाथाद्वयेनाह एकेन्द्रियसप्तयुगलद्वित्रिचतुरिन्द्रियाः पर्याप्तनिवृत्यपर्याप्त लब्ध्यपर्याप्ता इत्येकेन्द्रियविकलेन्द्रियेष एकपञ्चाशत् । तिर्यग्गती कर्मभूमिजलस्थलखचरास्त्रयोऽपि प्रत्येकमसंज्ञिसंज्ञिनौ भूत्वा षट, ते च गर्भजेष पर्याप्तनिवृत्यपर्याप्ती संमूछिमेषु च पर्याप्तनिवृत्यपर्याप्तलब्ध्यपर्याप्ता इति त्रिंशत् । भोगभूमिसंज्ञिगर्भजस्थल- २५ पदधनं होदि' इस करण सूत्रके अनुसार प्रथम पंक्तिका मुख १, भमि १९, दोनोंको जोड़नेपर २०, आधा करनेपर १०, और उसको पद १९ से गुणा करनेपर १९४ १० = १९० भेद होते हैं। दूसरी पंक्तिका मुख २, भूमि ३८, जोड़नेपर ४०, आधा करनेपर २०, उसमें पदसे गुणा करनेपर २०x१९ = ३८० सर्वधन होता है। तीसरी पंक्तिका मुख ३, भूमि ५७, जोड़ ६०, आधा ३० को पदसे गुणा करनेपर १९४३० = ५७० सर्वधन होता है ॥७॥ आगे एकेन्द्रिय और विकलेन्द्रिय जीवसमासोंके साथ पंचेन्द्रियगत जीवसमासोंके - भेदोंको दो गाथाओंसे कहते हैं-- एकेन्द्रिय के सात युगल और दोइन्द्रिय, तेइन्द्रिय, चौइन्द्रिय ये सतरह पर्याप्त, निवृत्यपर्याप्त और लब्ध्यपर्याप्त होते हैं अतः एकेन्द्रिय और विकलेन्द्रियोंके इक्यावन जीवसमासोंके स्थान होते हैं। तिथंच गतिमें पंचेन्द्रिय कर्मभूमिया तिर्यंच जलचर, थलचर और नभ- ३५ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy