SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 114
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ५६ गो. जीवकाण्डे मोहात्सम्यक्त्वप्रकृत्युदयदिदं श्राद्धार्नु भ्रमिसुत्तं चेष्टिसुगुं॥ ___मलिनमें बुदें तने। "तदप्यलब्धमाहात्म्यं पाकात्सम्यक्त्वकर्मणः। मलिनं मलसंगेन शुद्धं स्वर्णमिवोद्भवेत् ॥" तदपि सम्यक्त्वं सम्यक्त्वप्रकृत्युदयदत्तणिदं पडेयल्पडदमाहात्म्यमनुळुदक्कुमदक्के मलसंगदि मलिनत्वमुद्भविसुगुं शुद्ध मप्प स्वर्णमे तंते ॥ . अगाढमें तने। “स्थान एव स्थितं कम्प्रमगाढमिति कोय॑ते। वृद्धयष्टिरिवाऽत्यक्तस्थाना करतले स्थिता।" अंते आप्तागमपदार्थश्रद्धानावस्थानदोळे इरुतिई कम्प्रमैगाढमें बुदेत दोड: "समेप्यनन्तशक्तित्वे सर्वेषामर्हतामयं । देवोऽस्मै प्रभुरेषोऽस्मा इत्यास्था सुदशामपि ॥" एंदितु तीव्ररुचिरहितमक्कुमदेत दोर्ड एल्लाऽहत्परमेष्ठिगळ्गनंतशक्तित्वं समानमागुत्तिरलु ई शांतिकक्रियेगे शांतिनाथदेवनु प्रभुवक्कुमी विघ्नविनाशनादिक्रियगे पार्श्वनाथने प्रभु दित्यादि १. प्रकारदि रुचिशैथिल्यसंभवदणिदं। एंतोगळवृद्धकरतलगतयष्टि शिथिलसंबंधतेयिंदमगोढमतेवेदकसम्यक्त्वमुमें दरिवुदु ॥ अनंतरमौपशमिकक्षायिकसम्यक्त्वंगळुत्पत्तिकारणस्वरूपप्रतिपादनार्थमिदं पेळ्दपरु । १५ सम्यक्त्वप्रकृत्युदयात् श्रद्धानमपि भ्रमणं चेष्टते । अथ मलिनत्वं यथा तदप्यलब्धमाहात्म्यं स्वकात् सम्यक्त्वकर्मणः । मलिनं मलसंगेन शुद्धं स्वर्णमिवोद्भवेत् ॥ तदपि सम्यक्त्वं सम्यक्त्वप्रकृत्युदयादलब्धमाहात्म्यं भवति । तच्च मलसंगेन मलिनं जायते यथा शुद्ध स्वर्ण तथा। अथागाढत्वं यथा स्थान एव स्थितं कंप्रमगाढमिति कीयंते । वृद्धयष्टिरिवात्यक्तस्थाना करतले स्थिता ।। स्थाने एव-आप्तागमपदार्थश्रद्धानावस्थायामेव स्थितं कंप्रमेव अगाढमिति कीर्त्यते । तद्यथासमेऽप्यनन्तशक्तित्वे सर्वेषामर्हतामयम् । देवोऽस्मै प्रभुरेषोऽस्मा इत्यास्था सुदृशामपि । इति तीव्ररुचिरहितं भवति । तद्यथा-सर्नेषां अर्हत्परमेष्ठिनां अनन्तशक्तित्वे समाने स्थितेऽपि अस्मै शान्तिकर्मणे शान्तिक्रियायै शान्तिनाथदेवः प्रभुर्भवति, अस्मै विघ्नविनाशनादिकर्मणे विघ्नविनाशनादिक्रियाय पार्श्वनाथदेवः प्रभरित्यादिप्रकारेण रुचिशैथिल्यसंभवात् । यथा वृद्धकरतलगतयष्टि: शिथिलसंबन्धतया अगाढा तथा वेदकसम्यक्त्वमपि ज्ञातव्यं ॥ अथ औपशमिकक्षायिकसम्यक्त्वयोरुत्पत्तिकारणं स्वरूपं च प्रतिपादयति । २० इसमें दृष्टान्त देते हैं कि नाना जलकी तरंगोंमें जल एक ही अवस्थित है, तथापि नाना रूपसे २५ चल है । उसी तरह मोहसे अर्थात् सम्यक्त्व प्रकृतिके उदयसे श्रद्धान भ्रमण रूप चेष्टा करता है । अब मलिन दोषको कहते हैं-जैसे मलके योगसे शुद्ध स्वर्ण मलिन हो जाता है, वैसे ही सम्यक्त्व प्रकृतिके उदयसे अपने माहात्म्यको न पाकर मलके संगसे मलिन होता है । अब अगाढ दोषको कहते हैं-स्थान अर्थात् आप्त आगम और पदार्थकी श्रद्धान रूप अवस्था में ही रहते हए भी जो काँपता है, स्थिर नहीं रहता, उसे अगाढ कहते हैं। जैसे, सब अन्ति परमेष्ठियोंमें अनन्त शक्तिपना समान रूपसे स्थित होते हुए भी 'इस शान्तिक्रियामें शान्तिनाथ भगवान् समर्थ हैं, इस विघ्न विनाश आदि क्रिया पार्श्वनाथ भगवान समर्थ हैं', इत्यादि प्रकारसे रुचिमें शिथिलता होनेसे तीव्र रुचिसे रहित होता है। जैसे वृद्ध पुरुषके हाथकी लकड़ी शिथिल होनेसे अगाढ होती है,वैसे ही वेदक सम्यक्त्व भी अगाढ़ होता है ।।२५।। आगे औपशमिक और क्षायिक सम्यक्त्वकी उत्पत्तिका कारण और स्वरूप कहते हैं३५ १. मनमुं । २. म भ्रमियुसु । ३. क कंप्रमगाढ। ४. म त्वदोल्समामभिरुत्तिरलु । ५. क गाढक स । ६. प्रभुरेवोस्या । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy