SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 103
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका क्षीयमाणंगळप्प विवक्षितोदयनिषेकंगळ सर्वघातिस्पर्धकानंतबहुभागंगळुदयाभावलक्षणक्षयदोळमवरुपरितननिषेकंगळप्पनुदयप्राप्तंगळगे सदवस्थालक्षणमप्प उपशममुटागुत्तिरलु समुत्पन्नमप्पुदरिदं चारित्रमोहमं कुरुतिल्लियु सकलसंयममुं क्षायोपशमिकभावमेंदु पेळल्पडुवुदे बुदु श्रीअभयसूरिसिद्धांतचक्रवत्तिगळ भिप्रायं । " अहंगेमे अपूर्वकरणादिगुणस्थानंगळोळं चारित्रमोहनीयमने कुरुत्तु तत्तद्गुणस्थानंगळोळु ५ भावंगळरियल्पडुवुवु तत्तो उवरिं उवसमभावो उवसामगेसु खवगेसु । खइओ भावो णियमा अजोगिचरिमो त्ति सिद्धे य ॥१४॥ ___ तत उपर्युपशमभाव उपशामकेषु क्षपकेषु । क्षायिको भावो नियमादयोगिचरम इति सिद्धे च ॥ इल्लिदं मेले अपूर्वकरणादिगुणस्थानंगळनाल्करुपशमकरो पशमिकभावमकुं । चारित्रमोहनीयोपशमदणिदं तत्संयमक्क प्रादुर्भावमुंटप्पुरिदं । अंते अपूर्वकरणादि नाल्कु गुणस्थानंगळ क्षपकरोळं सयोगायोगिकेवलिगळगं क्षायिकभावमकुं नियमदिदं तच्चारित्रक्के चारित्रमोहनीयक्षयदत्तमिदं समुद्भूतत्वमुंटप्पुदी कारणमागि । अंते सिद्धपरमेष्ठिगळोळं क्षायिकभावमक्कमदव सकलकर्मक्षयोदभूतमप्पूरिदं॥ तदनंतरं प्रागुद्दिष्टंगळप्प चतुर्दशगुणस्थानंगळोळगे प्रथमोद्दिष्टमिथ्यादृष्टिगुणस्थान १० २० सर्वघातिस्पर्धकानन्तबहुभागानां उदयाभावलक्षणक्षये तेषां उपरितननिषेकाणां अनुदयप्राप्तानां सदवस्थालक्षणोपशमे च सति समुत्पन्नत्वात् चारित्रमोहं प्रतीत्यात्रापि सकलसंयमोऽपि क्षायोपशमिको भाव इति भणितं इति श्रीमदभयचन्द्रसूरिसिद्धान्तचक्रवर्त्यभिप्रायः । तथा उपर्यपि अपूर्वकरणादिगुणस्थानेषु चारित्रमोहनीयं प्रतीत्य तत्तद्गुणस्थानेषु भावा ज्ञातव्याः ॥१३॥ तत उपरि अपूर्वकरणादिचतुर्गुणस्थानोपशमकेषु औपशमिक भावो भवति तत्संयमस्य चारित्रमोहोपशमादेव संभवात् । तथा अपूर्वकरणादिचतुर्गुणस्थानक्षपकेषु सयोगायोगिकेवलिनोश्च क्षायिकभावो भवति नियमेन तच्चारित्रस्य चारित्रमोहक्षयोत्पन्नत्वात । तथा सिद्धपरमेष्ठिष्वपि क्षायिकभावः स्यात तस्य सकलकर्मक्षयोद्भूतत्वात् ॥१४॥ अथ प्रागुद्दिष्टचतुर्दशगुणस्थानेषु प्रथमोद्दिष्टस्य मिथ्यादृष्टिगुणस्थानस्य स्वरूपं मोहकी अपेक्षा सकल संयम भी क्षायोपशमिक भाव है ऐसा कहा है। यह श्रीमान् अभय- २५ चन्द्रसूरि सिद्धान्तचक्रवर्तीका अभिप्राय है। तथा आगे भी अपूर्वकरण आदि गुणस्थानों में चारित्र मोहनीयकी अपेक्षासे भाव जानना ॥१३॥ __अप्रमत्तगुणस्थानसे ऊपर उपशम श्रेणि सम्बन्धी अपूर्वकरण आदि चार गुणस्थानों में औपशमिक भाव होता है। क्योंकि उनमें होनेवाला संयम चारित्रमोहके उपशमसे ही होता है। तथा क्षपक श्रेणि सम्बन्धी अपूर्वकरण आदि चार गुणस्थानोंमें और सयोगकेवली ३० अयोगिकेवलीमें क्षायिक भाव होता है; क्योंकि नियमसे उनमें होनेवाला चारित्र चारित्रमोहके क्षयसे उत्पन्न होता है। तथा सिद्ध परमेष्ठीमें भी क्षायिक भाव होता है, क्योंकि सिद्ध पद समस्त कर्मोंके क्षयसे उत्पन्न होता है ॥१४॥ १. म बहुभागंगल अनन्तबहुभागंगलुदं । २. म मेलेयुं। ३. क उपर्यापर्यप। ४. म रोलमोप। ५. म मोहक्षय । ६. म प्युदे । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy