SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 100
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ गो० जीवकाण्डे केवलिजिनश्च अयोगिकेवलिजिनः। 'एंदितु मिथ्यादृष्टयादियागि अयोगिकेवलि जिनावसानभप्प चतुर्दशजीवसमासेगळु गुणस्थानंगळे दरियल्पडुवुवु । इल्लि जीवसमासे एंब संज्ञ गुणस्थानके तादुदें दोडे-जीवाः समस्यन्ते संक्षिप्यन्ते एष्विति जोवसमासाः । अथवा जीवाः सम्यगासते एध्विति जीवसमासाः । एंदिल्लि प्रकरणसामर्थ्यदिदं गुणस्थानंगळे जीवसमासशब्ददिदं पेळल्पडुवुवु । ई सकर्मरप्प जीवंगळिंतु लोकदोळोळरते विनष्टकृत्स्नकर्मरुगळप्प सिद्धपरमेष्ठिगळुमोरिदितु ज्ञातव्यरुमप्परु । क्रमेण सिद्धाः एंदितु क्रमशब्ददिदं मुन्नं घातिकमंगळं क्षपियिसि सयोगायोगिकेवलिगुणस्थानंगलोलु यथायोग्यं कालमंकरिसि अयोगिकेवलिचरमसमयदोळु शेषाघातिकमंगळं निरवशेषमागि क्षपियिसि सिद्धरप्परेंबी क्रमं ज्ञापिसल्पट्टदु। ई ज्ञापकदिदं युगपत्सकलकर्मक्षयम सर्वदा कर्मा१० भावदत्तणिदं सदा मुक्तत्वमुं परमात्मंगे निराकृतमादुदु ॥ अनंतरं गुणस्थानंगळोळु औदयिकादि भावंगळगे संभवमं तोरिदपरु । मिच्छे खलु ओदइओ बिदिए पुण पारिणामिओ भाओ । मिस्से खओवसमिओ अविरदसम्मम्मि तिण्णेव ॥११॥ एते मिथ्यादृष्टयाद्ययोगिकेवलिजिनावसानाः चतुर्दशजीवसमासाः गुणस्थानानीति ज्ञातव्याः । कथमियं जीव१५ समास इति संज्ञा गुणस्थानस्य जाता? इति चेत, जीवाः समस्यन्ते-संक्षिप्यन्ते एष्विति जीवसमासाः । अथवा जीवाः सम्यगासते एष्विति जीवसमासाः । इत्यत्र प्रकरणसामर्थ्येन गुणस्थानान्येव जीवसमासशब्देन उच्यन्ते । एते सकर्माणो जीवा यथा लोके सन्ति तथा विनष्टकृत्स्नकर्माणः सिद्धपरमेष्ठिनोऽपि सन्तीति ज्ञातव्याः भवन्ति । क्रमेण सिद्धाश्चेति क्रमशब्देन पर्व घातिकर्माणि क्षपयित्वा सयोगायोगिकेवलिगणस्थानयोर्यथायोग्यकालं स्थित्वा अयोगिकेवलिचरमसमये शेषाघातिकर्माणि निरवशेषाणि क्षपयित्वा सिद्धा भवन्तीत्ययं क्रमो ज्ञाप्यते । अनेन ज्ञापकेन युगपत्सकलकर्मक्षयत्वं सर्वदा कर्माभावात सदामक्तत्वं च परमात्मनो निराकृतं जातं ॥९-१०॥ अथ गुणस्थानेषु औदयिकादिभावानां संभवं दर्शयति मिथ्यादृष्टिगुणस्थाने दर्शनमोहोदयजनितोदयिकभावः अतत्त्वार्थश्रद्धानलक्षणो भवति खलु स्फुटं । द्वितीये-सासादनगुणस्थाने पुनः पारिणामिकभावो भवति, अत्र दर्शनमोहोदयादिनिरपेक्षासद्भावात् । मिश्रगुण यहाँ प्रकरणवश गुणस्थान ही जीवसमास शब्दसे कहे जाते हैं। जैसे ये सकर्मा जीव २५ लोकमें हैं, वैसे ही जिनके सब कर्म नष्ट हो गये हैं,वे सिद्धपरमेष्ठी भी हैं, ऐसा जानना । - गाथामें कहे 'क्रमेण सिद्धाइच के क्रम शब्दसे यह बतलाया है कि पहले घातिकौंको क्षय करके सयोगकेवली और अयोगकेवली गुणस्थानमें यथायोग्य काल तक रहकर अयोगिकेवलीके अन्तिम समयमें शेष अघाति कर्मोंको पूरी तरहसे नष्ट करके सिद्ध होते हैं। इससे एक साथ सब कर्मोका क्षय होना और सर्वदा कर्मोंका अभाव होनेसे परमात्माके सदा मुक्त १. होनेका निराकरण किया है ।।९-१०॥ ___आगे गुणस्थानोंमें औदयिक आदि भावोंको दर्शाते हैं-मिथ्यादृष्टि गुणस्थानमें दर्शनमोहके उदयसे उत्पन्न औदयिक भाव होता है जिसका लक्षण अतत्वश्रद्धान है यह स्पष्ट है। दूसरे सासादन गुणस्थानमें पारिणामिक भाव होता है। यहाँ दर्शनमोहके उदय आदिकी अपेक्षा न होनेसे पारिणामिक भाव कहा है। मिश्रगुणस्थानमें क्षायोपशमिक भाव ३५ १. म एंदिता। २. क नंगली । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy