________________
પ્રકરણ-૭
૩૫૩
I ||
૧
||
સિદ્ધારથ સુત વંદીએ જગ દીપક જિનરાજ, વસ્તુતત્વ સવિ જાણીએ જસ આગમથી આમ. સંગતિ સકલ નયે કરી જુગતિયોગ શુદ્ધબોધ, ધન્ય જિનશાસન જગ જ્યો જિહાં નહીં કિશોવિરોધ.
| ૫ | પ્રથમ કાળ વિશે કવિના શબ્દો છે. (૧૩)
શ્રી જિનશાસન જગ જયકારી સ્યાદ્વાદ શુદ્ધ રૂપરે, નય એકાંત મિથ્યાત્વ નિવારણ અકલ અભંગ અનુપરે શ્રી. ૧ કાલ ગર્ભ ઘરે જગ વનિતા કાલે જનમે પૂતરે, કાલે બોલે કાલે ચાલે કાલે જાલે ઘર સૂત રે. શ્રી.
| ૩ | સ્વભાવ વિશે કવિ જણાવે છે કે (ગા - ૭)
મચ્છ તુંબ જલમાં તરેજી બૂડે કાગ પાષાણ, પંખિજાત ગયણે ફિરેજી ઈણિપરે સયલ વિત્રાણ.
| ૭ || નિયતિનું ઉદાહરણ જોઈએ તો (ગા - ૮)
આહેડી નાગ ડયોજી બાણ લાગ્યો સીંચાણ,
કોકૂહો ઉડી ગયો જી જુઓ જુઓ નિયતિ પ્રમાણ રે. || ૮ || પૂર્વકર્મ વિશે કવિ જણાવે છે કે ( ગા - ૩)
કરમ નિયતિ તે અનુસરે એ જેહમાં શક્તિ ન હોય તો, દેઉલ વાઘ મુખે પંખીયાએ પિઉ પેસંતા જોય તો.
૩ || ઉદ્યમનો મહિમા દર્શાવતી પંક્તિ જોઈએતો. (ગા - ૪)
તે તુ સ્વભાવે પટ ઉપજાવે કાલ ક્રમે રે વણાએ,
ભવિતવ્યતા હોય તો નિપજે નહીં તો વિધન ઘણાએ રે.સ. | ૪ || છઠ્ઠી ઢાળમાં કવિના શબ્દો છે.
વર્ધમાન જિન ઈશિ પરે વિનવે, શાસન નાયક ગાયો,
સંઘ સકલ સુખ હોયે જેહમાં, સ્યાદ્વાદ રસ પામો રે. પ્રાણી. | ૮ કાર્યસિદ્ધિ માટે આ પાંચ કારણ મુખ્ય અથવા ગૌણ પણે રહેલાં છે. સંદર્ભ: - સજ્જન સન્મિત્ર – (પા - ૧૯૭)
૨૯. સૂડ
પ્રાકૃત પિંગલમ ગ્રંથમાં સૂડ (શૂલ) એ નામનો માત્રા મેળ છંદ છે તેવો ઉલ્લેખ મળે છે. તે આનંદ વસ્તુ છંદનો એક પ્રકાર છે. તેમાં ૧૬ ગુર, પ૮ લઘુ મળીને ૭૪ વર્ણ હોય છે. તેની ૯૦ માત્રા છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
