________________
द्वितीयमप्यस्ति, प्रत्याख्यानवेलायां समग्रदिनेऽपीति सुष्टु आराधनं भवसीति प्रश्नोऽत्रोत्तरं " क्षये पूर्वी तिथिः कार्या वृद्धौ कार्या तथोत्तरा" इति उमास्वातिवाचकवचनप्रामाण्याद् वृद्धौ सत्यां स्वल्पाप्यग्रेतना तिथिः प्रमाणमिति ॥
(સેના પ્રશ્ન 3 søારણ પર ૬૮ ) ભાવાર્થ –“અષ્ટમી વિગેરે તિથિની વૃદ્ધિ છતે (બીજી) તિથિ આરાધાય છે, કારણ કે-તે દિવસે પ્રત્યાખ્યાન વેલામાં ઘડીએ ઘડી હોય છે. એટલે તેટલી જ આરાધના થાય છે. તે પછી નેમ વિગેરે હોવાથી સંપૂર્ણ જે પહેલી તિથિ હતી તેની વિરાધના થઈ, કારણકે–તે પૂર્વદિવસમાં હોય છે. અને જે પ્રત્યાખ્યાન વેલાને વિષે જોવાય છે ત્યારે તો પૂર્વ દિનમાં આઠમ અને સૂર્યોદય હોય છે. પ્રત્યાખ્યાનવેલાને વિષે સમગ્ર દિવસમાં પણ એ પ્રમાણે સારી રીતે આરાધના થાય છે. આ પ્રમાણેના પ્રશ્નમાં અહીં ઉત્તર છે કે-“તિથિનો ક્ષય છતે પૂર્વતિથિએ આરાધના કરવી અને વૃદ્ધિ છતે બીજી તિથિએ આરાધના કરવી.” જે પૂર્વ તિથિ થ વૃદ્ધો વાય તથોર ' આ પ્રમાણે ઉમાસ્વાતિ વાચકવર્યનું કથન પ્રમાણ હોવાથી, વૃદ્ધિ છતે થોડી પણ આગળની અર્થાત બીજી તિથિ આરાધના તરીકે પ્રમાણ છે.
ઉપરની દરેક હકીકતથી સુજ્ઞ વાચક જરૂર સમજી શકશે કેજૈનશાસનમાં બે આઠમ વિગેરેની બાબત જ ન હેત, તે પછી પહેલી આઠમ આરાધવી કે બીજી આઠમ? એને પ્રશ્ન જ ઉપસ્થિત થવા કેમ પામે? આરાધનીય તિથિમાં પહેલી આખી છે ને બીજી ઘડી-બે ઘડી છે, એ વિગેરે ચર્ચા પણ જે બે આઠમ કે બે પાંચમ વિગેરે ન જ હેત તે થવા પામે, તે પછી પ્રશ્ન કરવાની એ પંડિતવર્ય શ્રી પદ્માનંદજી ગણિવર જેવાને જરૂર જ શી પડે ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
