SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 52
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ जैन साधना में समत्वयोग का स्थान १५ कहा है । ५ १७ साधक सदैव समभाव में रहे, न जीने की आकांक्षा करे और न मरने की कामना करे, वह दोनों में समभाव रखे। शरीर और इन्द्रियों के क्लान्त होने पर भी साधक समभाव में रहे । साधक मन को अविचलित अर्थात् एकाग्र बनाए रखे।" साधक आभ्यन्तर एवम् बाह्य सभी कर्मों का क्षय करके समभाव में जीने का अभ्यास करे । विश्व के समस्त प्राणियों के प्रति समान भाव रखना तथा उन्हें आत्मतुल्य समझना ही समभाव की साधना है । जो समभाव की साधना करता है वही श्रमण है । २० वस्तुतः समतामय जीवन जीने की कला ही समत्वयोग की साधना है । च।।' तृण और कंचन, शत्रु और मित्र आदि विषमताओं के प्रसंगों में समभाव से अपने चित्त को आसक्ति रहित रखना और उचित प्रवृत्ति करना ही समत्वयोग की साधना है । " १७ कहा भी गया है : जो किसी के प्रति न राग करता है और न द्वेष करता है, अपितु समभाव में रहता है वही श्रमण है । २२ १८ 'समभावो सामाइयं तण - कंचनसत्तु - मित्त-विसउत्ति णिरभिसंगचित्तं उचितपवित्ति पहाणं १५ 'समियाए धम्मे आरियेहिं पवेइए || १५७।। ' १६ जीवियं णाभिकंखेज्जा मरणं णोवि पत्थए । दुहतोवि ण सज्जेज्जा जीविते मरणे तहा ।। 'इंदिएहिं गिलायंते समियं साहरे मुणी । तहावि से अगरि अचले जे समाहिए ।' १६ २० २१ 'दुःखे सुखे वैरिणि बन्धुवर्गे योगे-वियोगे भुवने वने वा निराकृताशेषममत्वबुद्धेः समं मनो मेऽस्तु सदाऽपि नाथ ।।' “हे प्रभु, मेरा मन ममत्व बुद्धि से रहित होकर सुख-दुःख, ५ आचारांगसूत्र १/२/३/७५ | ‘गंथेहिं विवित्तॆहिं आयुकालस्स पारए । पग्गहीयतरंग चेयं दवियस्स वियाणतो ।' प्रश्नव्याकरणसूत्र २/४ | बोधपाहुड ४६ । २२ 'समियाए सपणो होइ' । Jain Education International For Private & Personal Use Only - आचारांगसूत्र १/५/३ । -वही १/८/८/१६ | -वही १/८/८/२६ | - उत्तराध्ययनसूत्र २५ / ३२ । www.jainelibrary.org
SR No.001732
Book TitleJain Darshan me Samatvayog
Original Sutra AuthorN/A
AuthorPriyvandanashreeji
PublisherPrem Sulochan Prakashan Peddtumbalam AP
Publication Year2007
Total Pages434
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari, Religion, Yoga, & Principle
File Size7 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy