Parshvabhyuday

SR No.: 001704
Original Sutra Author: Jinsenacharya
Author: M G Kothari
Publisher: Gulabchand Hirachand Doshi
Total Pages: 844
Language: Sanskrit, English
Classification: Book_Devnagari, Literature, & Mythology
File Size: 16 MB

Page 720

(५८९)
means to say that the young lady, described hitherto, would not be recognised by the Sage, for she must have been changed altogether owing to her separation from Him for a long time. The word सालसा91641a1871 can be split up as at 3138191&nateat and the pronoun at can be constructed with सामिनम्राग्रभागा etc. The compound अलसापाङ्गवीक्षा should be dissolved as अलसा अचञ्चला अपाङ्गवीक्षा यस्याः सा । अलसापाङ्गवीझा - casting languishing side glances.
Stanza. 26 - तावकम् - your. तव अयं तावकः । तम् । सम्प्रयोगunion. दिध्यासोः - wishing to think ; thinking constantly. ध्यातुमिच्छु: दिध्यासुः । तस्य । This is a Desiderative form derived from the root ध्ये. निद्रापायात् - owing to her sleep being disturted or broken. निद्रायाः अपायः अपगमः विनाशः वा निद्रापायः । तस्मात् । The sleep of the young lady, desirous of having sexual intercourse, might have been broken, on account of her wish to have sexual intercourse with the great Sage, to whom she was married in her former birth. इन्दुबिम्बानुकारी - imitating the disc of the moon. इन्दोः चन्द्रमसः बिम्बं मण्डलं इन्दुबिम्बम् । तत् अनुकरोतीति इन्दुबिम्बानुकारी । प्रबलरुदितोच्छूननेत्रम् - with eyes swollen owing to her crying bitterly. प्रबलं बहुलं च तत् रुदितं रोदनं च प्रबलरुदितम् । तेन उच्छ्ने जनितशोथे नेत्रे नयने यस्य तत् । बहूनां निश्वासानां अशिशिरतया - owing to the hotness of the multiplicity of sighs. अशिशिरता - hotness. . भिन्नवर्णाधरोष्ठम् - with lower and upper lips having their colour changed. भिन्नः वर्णान्तरत्वं प्राप्तः विकृति प्राप्तः वा वर्णः छाया ययोः तो भिन्नवौँ । भिन्नवर्णी अधरोष्ठी यस्य तत् भिन्नवर्णाधरौष्ठम् ।
Stanza 27 - विरहशयनाभोगमुक्ताखिलाङ्ग्याः - having all her limbs let loose on the expansive bed on account of her separation from you or having all her limbs let loose on the expansion of a bed meant for the separated. शयनस्य शय्याया आभोगः प्रसरः शयनाभोगः । तत्र मुक्तानि न्यासीकृतानि शयनाभोममुक्तानि । अखिलानि च तानि अङ्गानि अवयवाः च अखिलाङ्गानि । विरहेण शयनाभोगे मुक्तानि अखिलाङ्गानि यया सा । तस्याः ।