________________
चतुर्थः सर्गः]
आलपन्ती भाषमाणा प्रचलदलका लोलालका । प्रचलन्तः लोलाः अलकाः चूर्णकुन्तलाः यस्याः सा प्रचलदलका । लोलनेत्रा चञ्चलाक्षी । लोले चञ्चले नेत्रे अक्षिणी यस्याः सा । 'स्वाङ्गान्नीचोऽस्फोङः ' इति स्फोङ्त्वाङ्याः प्रतिषेधः । इन्दुवक्त्रा चन्द्रवदना । इन्दुश्चन्द्रः इव वक्त्रं मुखं यस्याः सा । अस्य धरणाख्यस्य नागराजस्य देवीच देवजातीया कान्ता च दिव्यं अतिमनोहरं । दिवि भवं दिव्यम् । छत्रं आतपत्रं व्यरचयत् अररचत् । रचयति स्मेत्यर्थः ।
And the beloved of this, having her hair dangling, eyes fickle and face like the moon, speaking out- Oh! what a great courage! I cannot imagine [even ] your courage indeed because of your rejecting to cut the mountain of the demon to pieces, notwithstanding your being in possession of strength capable of doing it', produced a very beautiful [ lit. celestial ] umbrella.
तच्छायायां समधिकरुचिं देवमुत्पन्नबोध
बद्धास्थानं शरणमकृत त्यक्तवैरः स दैत्यः। श्रेयोऽस्मभ्यं समभिलषितं वारिवाहो यथा त्वं
निःशब्दोऽपि प्रदिशसि जलं याचितश्चातकेभ्यः॥ ६० ॥ प्रत्युत्कीर्णो यदि च भगवन्भव्यलोकैकमित्रात्
त्वत्तः श्रेयः फलमभिमतं प्राप्नुयादेव भक्तः । प्रत्युक्तैः किं फलति जगते कल्पवृक्षः फलानि ?
प्रत्युक्तं हि प्रणयिषु सतामीप्सितार्थक्रियैव ॥ ६१ ॥ . अन्वयः- सः त्यक्तवैरः दैत्यः तच्छायायां समधिकरुचिं उत्पन्नबोधं । बद्धास्थानं देवं शरणं अकृत । हे भगवन् ! [ यदि ] प्रत्युत्कीर्णः वारिवाहः चातकेभ्यः जलं यथा, याचितः [ सन् ] निःशब्दः अपि अस्मभ्यं समभिलषितं श्रेयः प्रदिशसि, यदि च भव्यलोककमित्रात् त्वत्तः भक्तः अभिमतं फलं प्राप्नुयात् एव, [ तर्हि ] श्रेयः । कल्पवृक्षः फलानि जगते किं प्रत्युक्तैः फलति ? प्रणयिषु ईप्सितार्थक्रिया एव हि सतां प्रत्युक्तम् ।
तच्छायायामित्यादि युग्मम् । सः शम्बराभिधानः त्यक्तवैरः परित्यक्तशात्रवः दैत्यः असुरः तच्छायायां फणाछत्रयोः छायायाम् । छायाऽनातपः । तयोः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org