________________
[EE
धातितावशेषरससत्त्वम् ]
अश्वकर्णकरणाधिकारः उपरितनपृथक्स्थापित-माया ऽनुभागस्पर्धकद्वयं मायाया अनुभागखण्डेन सह घातयति । इत्थं प्रथमे ऽनुभागखण्डे मानस्य घात्यमाना-ऽशीत्यधिकचतुःशतस्पर्धकतो (४८०) मायाया घात्यमानषडुत्तरपञ्चरातस्पर्धकानि (२-४८० + २४=५०६) विशेषाधिकानि भवन्ति । ततः प्रथमेऽनुभागखण्ड विनाशिते मानस्य घातिता-ऽवशेषस्पर्धकानि द्वात्रिंशत् मायाया घातिता-ऽवशेषाष्टस्पर्धकतो-ऽनन्तगुणानि भवन्ति, चतुःसंख्याया अनन्तत्वेन ग्रहणात् ।।
__ एवं मायालोभयोरपि वक्तव्यम् । तथाहि-अश्वकर्णकरणाद्धाप्रथमसमये मायाया अनुभागसत्कर्मतो लोमस्या-ऽनुभागसत्कर्म विशेषाधिकं भवति । यावद्भिः स्पर्धकैरधिकं भवति, तावन्ति स्पर्धकानि बुद्धया पृथक स्थापयितव्यानि । ततो मायाया अनभागखण्डेन सदृशं लोभस्या ऽनुभागखण्डं बुद्धया गृहीतव्यम् ततो-ऽधस्तनमनभागसत्कर्म मायालोमयोः सदृशं भवति, बुद्धयोभयोरपि सदृक्खण्डग्रहणात् । अथ लोभस्या-ऽवशिष्टानुभागसत्त्वस्या-ऽनन्तानि खण्डानि कृत्वक खण्डं तत्रैव विमुच्य शेष ण्यनन्तानि खण्डानि प्रागुक्ता-ऽनुभागखण्डेन सह विधाताय गृहणाति । इमानि च गृह्यमाणान्यनन्तानि खण्डानि लोभस्य सकला-ऽनुभागसत्कर्मणो-ऽनन्ततमभागप्रमाणानि भवन्ति, उपरितनपृथक्स्थापितलोभसत्का-ऽनभागस्पर्धकतश्चा-ऽनन्तगुणानि भवन्ति । तत उपरितनपृथक्स्थापितलोभस्पर्धकानि लोभस्या-ऽनुभागखण्डेन सह घातयति । इत्थं लोभस्य घात्यमानस्पर्धकानि मायाया घात्यमानस्पर्धकतो विशेषाधिकानि जायन्ते । ततः प्रथमे-ऽनभागखण्डे घातिते मायाया घातिता-ऽवशेषस्पर्धकानि लोभतो-ऽनन्तगुणानि भवन्ति ।
___ भाव्यते चेदमसत्कल्पनया-अश्वकर्णकरणाद्धाप्रथमसमये लोभस्या-ऽनुभागसत्कर्म पञ्चदशाधिकपञ्चशतानि (५१५) अनुभागस्पर्धकानि कल्पयितव्यम्, मायायाश्च पूर्ववत् चतुर्दशाधिकपञ्चशतानि (५१४) अथोपरितनमेकं स्पर्धक लोभस्य मायातो-ऽधिकमस्ति, तत् पृथक्स्थापयितव्यम् । ततो मायाया षडुत्तरपञ्चशतस्पर्धकप्रमाणखण्डेन (५०६) सदृशं लोभस्य षडुत्तरपञ्चशतस्पर्धकप्रमाणं (५०६) खण्डं गृह्णाति । अथ लोमस्याऽवशिष्टाष्टस्पर्धकानामनन्तानि खण्डानि कृत्वकं खण्डं द्विस्पर्धकमितं (२) तत्रैव परित्यज्य शेषाणि षट् स्पर्धकानि (६) षडधिकपञ्चशतस्पर्धकात्मकखण्डेन (५०६) सह विधाताया-5ऽददाति । इमानि चादीयमानानि षटस्पर्धकानि (६) लोभस्य सकला-ऽनुभागसत्त्वस्य पञ्चदशाधिकपञ्चशतस्पर्धकलक्षणस्याऽनन्ततमभागमात्राणि भवन्ति, उपरितनपृथक्स्थापितलोभसत्कैकस्पर्धकतश्चा-ऽनन्तगुणानि भवन्ति । तत उपरितनपृथक्स्थापितलोभसत्कैका-ऽनुभागस्पर्धकं लोभस्या-ऽनुभागखण्डेन सह घातयति । इत्थमश्वकर्णकरणाद्धायाः प्रथमे-ऽनुभागखण्डे मायाया घात्यमानषडुत्तरपञ्चशतस्पर्धकतो (५०६) लोमस्य धात्यमानत्रयोदशाधिकपञ्चशतस्पर्धकानि (१+५०६+६=५१३) विशेषाधिकानि भवन्ति । ततः प्रथमे-ऽनुभागखण्डे-ऽपगते मायाया पातिता-ऽवशेषस्पर्धकान्यष्टसंख्याकानि (८) लोभस्य घातिताऽवशेषस्पर्धकद्वयतो-ऽनन्तगुणानि भवन्ति, चतुःसंख्याया अनन्तत्वेन परिकल्पनात् ॥ ६२ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org