Page Text
________________
दलनिक्षेप निरूपणम् ]
निवृत्तिकरणाधिकारः
[ ६६
बध्यमानोदय मानपर प्रकृतिप्रथमस्थितौ एव निक्षिपति, तस्या उदयरहितत्वेन तत्प्रथम स्थित्यमा - चात् । तथा-ऽबाधामुल्लङ्घया नुत्कीर्यमाणायां स्वद्वितीय स्थितौ बध्यमानपरप्रकृति सत्कद्वितीयस्थितौ च प्रक्षिपति । यथा क्रोधोदयारूढो मानादीनामन्तरकरणत उत्कीर्यमाणप्रदेशाग्रं क्रोधपुरुषवेदप्रथमस्थितौ प्रक्षिपति, तथा वाधामतिक्रम्यानुत्कीर्यमाणायां स्वद्वितीयस्थितौ बध्यमानपुरुषवेदक्रोधादिरूपपरप्रकृतीनां द्वितीयस्थितौ च प्रक्षिपति ।
(३) यस्याः प्रकृतेरुदयो विद्यते, बन्धश्च न भवति, तस्या अन्तरकरणत उत्कीर्यमाणदलं स्वप्रथमस्थितौ बध्यमानोदय मानपरप्रकृतिसत्कप्रथमस्थितौ च प्रक्षिपति, तथा वाधामुल्लङ्घया-S नुत्कीर्यमाणायां बध्यमानपरद्वितीयस्थितौ च प्रक्षिपति, न तु स्वद्वितीयस्थितौ तस्याश्रबध्यमानत्वेन स्वस्थाने उद्वर्तनाभावात् । यथा स्त्रीवेदक्रोधोदयारूढः स्त्रीवेदस्याऽन्तरकरणत उत्कीर्यमाणदलिकं स्वप्रथमस्थितौ क्रोधप्रथम स्थितौ च प्रक्षिपति, क्रोधस्य बध्यमानत्वे सत्युदयमानत्वात्, -तथा-वाधामतिक्रम्याऽनुत्कीर्यमाणायां पुरुषवेदक्रोधादीनां द्वितीयस्थितौ प्रक्षिपति ।
(४) यस्याः प्रकृतेरुदयो न विद्यते, ना-ऽपि बन्धः, तस्या अन्तरकरणत उत्कीर्यमाणदलं सबन्धोदय-परप्रकृतिप्रथमस्थितौ एव प्रक्षिपति, तस्या उदयरहितत्वेन तत्प्रथमस्थित्यभावात्, तथा-s बाधां विमुच्यनुत्कीर्यमाणायां बध्यमानपरद्वितीयस्थितौ एव प्रक्षिपति, न तु स्वद्वितीयस्थितौ, तस्या अवध्यमानत्वेन स्वस्थाने उद्वर्तनाभावात् । यथा पुरुषवेदोदयारूढः नपुंसकवेदस्याऽन्तरकरणत उत्कीर्यमाणं दलं पुरुषवेदादीनां प्रथमस्थितौ अवाधामतिक्रम्य चाऽनुत्कीर्यमाणायां पुरुषaaraai द्वितीयस्थितौ प्रक्षिपति । पश्यन्तु पाठका यन्त्रकाणि ७-८-६ | इति । । ४३ । ।
अन्तरकरणत उत्कीर्यमाणप्रदेशानां निक्षेपमभिधायाऽधुना निष्पादिताऽन्तरकरणानां क्षपकारणां वक्ष्यमाणाः सप्ताऽधिकारा युगपत् प्रवर्तन्ते तान् व्याजिहीर्षु राह
मोहस्स संखवरिसा बंधो इगठाणिआ य बंधुदया । तस्सेव प्रपुव्वी संकमणमसंक्रमो य लोहस्स ॥ ४४ ॥ ( गीतिः ) तह आवलिंगासु बसु उदीरणा संढवेयखवणा य । कयअंतराण सत्त - हिगारा जुगवं पयट्टंते ॥४५॥
मोहस्य संख्यवर्षा बन्ध एकस्थानिकौ बन्धोदयौ । तस्यैवाऽऽनुपूर्वी संक्रमणमसंक्रमच लोभस्य ॥ ४४ ॥
*यद्यप्युदयरहितानां प्रकृतीनामावलिकामात्रा प्रथम स्थितिर्भवति, तथाप्युदयरहित प्रकृतीनामुदयाकाय दलनिक्षेपो न संभवति, अतस्तत्प्रथमस्थित्यभावादित्युक्तम् । एवमग्रे ऽपि यथास्थानं भावनीयम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001698 |
| Book Title | Khavag Sedhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 786 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 24 MB |