Page Text
________________
५५०
ज्ञानार्णवः
मातङ्गांश्च विहङ्गचामरपुरीभक्षान्नपानानि वा छत्रादीनुपलभ्यं द्रव्यनिचयान् सौख्यं श्रयन्ते ऽङ्गिनः ॥ 1661 ) क्षेत्राणि रमणीयानि सर्वर्तुसुखदानि च ।
कामभोगास्पदान्युच्चैः प्राप्य सौख्यं निषेव्यते ॥ ४ 1662 ) प्रासासिक्षुरयन्त्रपन्नगगरव्यालानलोग्रग्रहान् शीर्णाङ्गिकृमिकीटकण्टकरजः क्षारास्थिपङ्कोपलान् । काराशृङ्खलशङ्कुकाण्डनिगड क्रूरारिवैरांस्तथा '
द्रव्याण्याप्य भजन्ति दुःखमखिलं जीवा भवाध्वंस्थिताः ॥५
अद्रयो भूधराः सुखदायित्वात् । सौधा आवासाः । ध्वजाः केत्वादयः तेषां समाहारः । तानुपगम्य च । मातङ्गाश्वविहङ्गचामरपुरीभक्ष्यान्नपानानि च । मातङ्गा हस्तिनः, अश्वाः प्रसिद्धाः, विहङ्गाः शुकादयः पक्षिणः, चामराः प्रसिद्धाः, पुरी पट्टनादिका रत्नयोनिभूता, भक्ष्यं मिष्टान्नादि, अन्नं शाल्यादि, पानं शर्करादि कृतम् । तेषां समाहारः । तानुपगम्य | छत्रादीन्युपगम्य * । इति सूत्रार्थः ||३|| पुनरेतदेवाह ।
1661 ) क्षेत्राणि - रमणीयानि क्षेत्राणि प्राप्य सौख्यं निषेव्यते । कीदृशानि । सर्वर्तु सुखदानि । चकारात् पुनः । कानि । कामभोगास्पदानि । उच्चैर्यथा स्यात् । इति सूत्रार्थः ||४|| अथ दुःखकारणान्याह । शार्दूलविक्रीडितम् ।
[ ३२.४
1662 ) प्रासासि - द्रव्याण्याप्य प्राप्य भवाध्वस्थिता जीवाः अखिलं समस्तं दुःखं भजन्ति । कानि । प्रासो निःकोशः, असि: खङ्गः, क्षुरः क्षुरप्रः, यन्त्रं तैलादिनिष्कासनकाष्ठं, पन्नगगरं सर्पविषं, व्यालः सर्पविशेषः, अनलः अग्निः, उग्रग्रहाः केत्वादयः तान् आप्य । शीर्णाङ्गी वृद्धशरीरः ।
>
Jain Education International
क्रीड़ा, पर्वत, प्रासाद, ध्वजा, हाथी, तोता आदि पक्षी, चँवर, नगरी, भोजन, अन्न-पान और छत्र आदि अभीष्ट द्रव्यसमूहों को पाकर प्राणी सुखका अनुभव किया करते हैं - इत्यादि अनेक प्रकारकी अभीष्ट वस्तुओंके आश्रयसे वे अपने पूर्वकृत कर्मके फल ( सुख ) को भोगते हैं ||३||
इसी प्रकार से वे सब ऋतुओंके सुखको प्रदान करनेवाले और काम-भोगोंके स्थानभूत अतिशय रमणीय क्षेत्रोंको पाकर सुखका उपभोग करते हैं ||४||
द्रव्य व क्षेत्रके आश्रित दुःख-भाला, तलवार, छुरा, शूली आदि यन्त्र, सर्प, विष, हाथी, अग्नि, तीव्र शनि आदि ग्रह, सड़े-गले प्राणी, क्षुद्र लट आदि कीड़े, अन्य कीड़े, काँ
१. NL मातङ्गाश्व । २. MN LT F J 'नुपगम्य, PS न्युपलभ्य । ३ प्राप्यं । ५. MN शीर्णाङ्गीकृतकीट, T शीर्णाङ्गिः कृमि, F शीर्णागः कृमि । ७. M N भवाब्धौ स्थिताः ।
For Private & Personal Use Only
Y सुखदायिनः । ४. N ६. X चौरांस्तथा ।
,
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001696 |
| Book Title | Gyanarnav |
| Original Sutra Author | Shubhachandra Acharya |
| Author | Balchandra Shastri |
| Publisher | Jain Sanskruti Samrakshak Sangh Solapur |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 828 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Principle, Dhyan, & Yoga |
| File Size | 18 MB |